Fan: Kompyuter tarmoqlari

---

Fan: 
Kompyuter arxitekturasi.
Mavzu: 
Kompyuterlar
arxitekturasini ularning ko‘p
sathli tashkil qilinishi asosida
o‘rganish

---

Reja:
•
Zamonaviy kompyuterlarning tuzilishi
•
Sistemali blok
•
Ona plata
•
Kiritish-chiqarish
•
Kompyuterlar arxitekturalarini, ularning ko‘psathli tashkil qilinishi

---

Kirish
Zamonaviy kompyuter arxitekturasiga oid asosiy tushunchalar, hamda
kompyuterning raqamli va mantiqiy asoslariga oid ma’lumotlar
keltiriladi. Unda kompyuterning apparat ta’minoti hisoblangan raqamli
mantiqiy sath ob’ektlari – ventillar, oddiy mantiqiy funksiyalarni
bajaruvchi elementlar, xotira elementlari hisoblangan triggerlar, ular
asosida qurilgan registrlar qanday tuzilganligi va ularning kompyuter
arxitekturasida tutgan o‘rni haqida.

---

•
“EHM - bu nima?” - desangiz
tushunmasligi ham mumkin. Lekin 
shahsiy kompyuter, planshet yoki 
uyali telefon nima ekanligini yaxshi 
biladilar. Sababi bu qurilmalar
xayotimiznig har bir jabxadariga
kirib ketgan. Shuning uchun shuni
anglab olishimiz kerakki har bir
yuqorida keltirilgan kurilmalarning
negizida EHMlarnig ishlash
printsiplari yotipti.

---

Zamonaviy kompyuterlarning tuzilishi
•
sistemali blok;
•
monitor;
•
klaviatura;
•
sichqoncha;
•
va dinamikalardan iborat.

---

Sistemali blok quydagi asosiy qismlardan 
tashkil topgan
•
Korpus,
•
Ona plata (Motherboard);
•
Markaziy protsessor (mikroprotsessor);
•
Operativ (tezkor) xotira;
•
Qattiq disk (vinchester);
•
CD-ROM qurilmasi - diskovod;
•
Elektr ta’minoti bloki;
•
Sovutgichlar (kullerlar);
•
Video va ovoz kartalari

---

Protsessor
(markaziy protsessor, mikroprotsessor deb ham aytiladi). Kompyuterning
eng muxim qismini protsessor, (ya’ni protsessor va boshqaruv qurilmasi) tashkil
etadi. Dastur yordamida berilgan ma’lumotlarni o‘zgartiradigan, hamma hisoblash
jarayonlarini boshqaradigan hamda hisoblash ishlariga tegishli moslamalarning
o‘zaro aloqasini o‘rnatadigan qurilma — bu protsessor yoki mikroprotsessor deb 
ataladi. 

---