a2 -b2 =(a-b)(a + b).
(2)
Ikki son kvadratlarining ayirmasi shu sonlar ayirmasi bilan ular yig'indisining ko'paytmasiga teng.
(1) va (2) tenglikda a, b istalgan sonlar yoki algebraik ifodalardir, masalan:
1) (nm + 3k)(nm-3k) = n2m2 -9k2;
2) 4c2 b2 - 25a2b4 = (2a2b + 5ab2) (2a2b - 5ab2);
(a + b)2-16 = (a + b-4)(a + b + 4).
(1) formula ham qisqa ko’paytirish formulasi deyiladi. Uni hisoblashlarni soddalashtirish uchun qo’llaniladi.
63∙57=(60+3)∙(60-3)=602-32=3600-9=3591
98∙102=(100-2)∙(100+2)=10000-4=9996
a2-9=(a-3)(a+3)
4b4-0,64c2=(2b2-0,8c)(2b2+0,8c)
(a-b)2-1=(a-b+1)(a-b-1)
2) tenglik kvadratlar ayirmasi formulasi diyiladi. U ko’p hadlarni ko’paytuvchilarga ajratishda qo’llaniladi.
Masalan:
1) a2- 9 = (a-3) (a + 3);
2) 4b4 - 0,64c2 = (2b 2 )2 - (0,8c)2 = (2b2 - 0,8c) (2b2 + 0,8c);
3) (а – b )2 – 1 = (a – b –1 ) (а – b +1);
4) (a + b)2 – ( a – c)2 =(a + b-a + c)(a + b + a-c) =(b+c)(2a+b-c)
Mustahkamlash:
397-misol.
398-misol.
399-misol.
5. Darsga yakun yasash va baholash –O’quvchilarning mavzu bo’yicha savollariga javob berish, ularning o’zlashtirganlik darajasini aniqlash, darsning asosiy lahzalarini qayd qilish. Darsda faol qatnashgan o’quvchilarni tilga olish va baholash;
6. Uyga vazifa: 400-401-misollarni yechib kelish.
Fan: algebra
Sinf : 7G,E,J
Sana: 26.02.2020 yil
Mavzu: Ko‘phadni ko‘paytuvchilarga ajratishning bir necha usullarini qo‘llash.
Darsning maqsadi:
a) Ko‘phadni ko‘paytuvchilarga ajratishning bir necha usullarini qo‘llash haqida tushuncha berish. Olgan bilimlarini amalda qo’llay olishlariga o’rgatish. Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan habardor bo’lish kompetensiya elementlarini shakllantirish.
b) Olingan bilimlarni xayotda qo’llay olish. O’quvchilarni o’zaro xurmat ruhida tarbiyalash. O’quvchilarda do’stona munosabatni tarbiyalash. O’quvchilarda milliy umummadaniy kompetensiya elementlarini shakllantirish.
c) O`quvchilarning xotirasini shakllantirish, dunyoqarashini kengaytirish. O’quvchilarni o’z-o’zini rivojlantirish kompetensiya elementlarini shakllantirish.
Fanga oid kompetensiyalar: o‘rganilgan matematik tushunchalarni va qoidalarni tushuntirib bera oladi, tegishli misollar keltira oladi;
ko‘rinishdagi ko‘paytmani topa oladi, qisqa ko‘paytirish formulalarin ikeltirib chiqara oladi;
, , kabi ko‘phadlarni chiziqli ko‘paytuvchilarga ajrata oladi;
Chiziqli va kvadratik ifodalarning yig‘indisi, ko‘paytmasi, kvadratlarin o‘z ichiga olgan formulalar bo‘yicha aniq va taqribiy arifmetik hisob-kitoblarni va ayniy almashtirishlarni bajara oladi;
Ifodalarda qisqa ko‘paytirish formulalarini aniqlay oladi va ularni qo‘llay oladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |