Falsafaning asosiy yo`nalishlari, fanlar tizimidagi o`rni va vazifalari Reja

Olam tushunchasi keng qamrovli va keng yo`nalishli tushuncha bo`lib, ma’lum ma’noda vokelikka tizimli, ya’ni sistemali yondoshishni talab qiladi. Masalan, elementar zarrachalar olami tushunchasi odamga ma’lum bo`lgan va xali ma’lum bo`lmagan barcha elementar zarrachalarni qamrab oladi.

Agar biz yashayotgan butun koinotni elementar zarrachalardan tashkil topgan deb xisoblasak, bu tushuncha butun koinotni ham aks ettirishi mumkin. Yoki o`simliklar olami tushunchasini olaylik. Bu tushunchaga faqatgina o`simliklar kiradi, xayvonlar va odamlar bu olamdan chetda qoladi.

Shu nuqtai nazardan olam tushunchasi nisbiy mohiyatga ega. Ba’zi kishilar olam deganda barcha narsalarni, jismlarni, hodisalarni qamrab oluvchi universal sistemani tushunadi. Bu ma’noda olam kosmologik koinot tushunchasiga mos keladi. Ayrimlar uni cheksiz va chegarasiz, boshqalar esa koinot ma’nosidagi olamni cheklangan ob’ekt sifatida talqin etadi. Cheksizlik va chegarasizlik tushunchalari nisbiy ma’noga ega, bir sistemada cheksiz xisoblangan ob’ekt boshqa sistemada chekli bo`lishi mumkin va aksincha.