Deizm yo’nalishining mohiyati:
+Olamning asosiy mohiyatini materiya tashkil etib, uni ilk marotaba yaratuvchi sabab - «tabiat mashinasi» harakatga keltirgan va u olamning keyingi harakat va qonuniyatlariga aralashmaydi, uni faqat aql orqali bilish va payqash mumkinligini ilgari suradigan falsafiy dunyoqarash yo’nalish.
Olamning mohiyati ko’p narsalardan tarkib topganligini talqin etuvchi falsafiy dunyoqarash yo’nalishi.
Olamning mohiyati Mutlaq ruhdan tarkib topgan degan falsafiy dunyoqarash yo’nalishi.
Olamning mohiyati ikkita substansiya: modda va ruhdan tashkil topganligini talqin etuvchi falsafiy dunyoqarash yo’nalishi.
Deizm atamasini falsafa faniga kiritgan faylasuf:
+ingliz faylasufi, lord G. Cherberi.
nemis faylasufi G. Leybnis;
fransuz faylasufi Lametri.
belgiyalik faylasuf I. R. Prigojin.
Deizm atamasini falsafa faniga kiritilgan yil:
+Haqiqat haqida risola», 1624 yil.
«Ruh haqida risola», 924 yil.
«Mohiyat haqida risola», 824 yil.
«Ofoq va anfus haqida besh risola», 1972 yil.
Filosofiya atamasining nominal ta’rifi:
+yunon tilidagi «philo» - «sevaman» va «sophia» - «donolik, hikmat» so’zlaridan tarkib topgan bo’lib, «donishmandlikni sevish, hikmatsevarlik» degan ma’nolarni anglatadi.
lotin tilidagi «philo» - «sevaman» va «sophia» - «donolik, hikmat» so’zlaridan tarkib topgan bo’lib, «donishmandlikni sevish, hikmatsevarlik» ma’nolarini anglatadi;
Falsafa - obyektiv borliq, jamiyat, inson va uning tafakkuri taraqqiyotining umumiy qonuniyatlarini o’rganadi.
arab tilidagi «philo» - «sevaman» va «sophia» - «donolik, hikmat» so’zlaridan tarkib topgan bo’lib, «donishmandlikni sevish, hikmatsevarlik» ma’nolarini anglatadi.
Falsafa fanining real ta’rifi:
+Falsafa - obyektiv borliq, jamiyat, inson va uning tafakkuri taraqqiyotining umumiy qonuniyatlarini o’rganadi.
Falsafa - obyektiv borliq, inson va uning tafakkuri taraqqiyotining umumiy qonuniyatlarini o’rganadi.
yunon tilidagi «philo» - «sevaman» va «sophia» - «donolik, hikmat» so’zlaridan tarkib topgan bo’lib, «donishmandlikni sevish, hikmatsevarlik» degan ma’nolarni anglatadi.
Falsafa - insonning obyektiv olamga ilmiy - mantiqiy munosabatini o’rganadi.
Falsafa fanining o’rganish obyektlari:
+obyektiv borliq, jamiyat, inson va uning tafakkuri.
obyektiv borliq, inson, tafakkur;
dialektika, sinergetika, metafizika, sofistika, eklektika;
borliq va uning rivojlanishi, dialektika, bilish nazariyasi.
Filosofiya» so’zini birinchi marotaba fanning mustaqil nomi sifatida qo’llangan faylasuf:
+Aflotun
Fales.
Pifagor
Suqrot.
Falsafa fanining ilmiy metodlari:
+dialektika, sinergetika, metafizika, sofistika, eklektika;
Materiya birlamchi - mi yoki ong - mi? Bilishning borliqqa munosabati.
ontologiya, rivojlanish va bilish nazariyasi;
metodologiya, ontologiya, gnoseologiya, aksiologiya, praksiologiya, evristika, didaktika.
Dialektikaning real ta’rifi:
+Dialektika - obyektiv borliq, jamiyat, inson va uning tafakkuri taraqqiyotini o’zaro qaramaqarshilik va umumiy aloqadorlik asosida o’rganadigan falsafa fanining tarixiy - ilmiy metodidir.
Dialektika - metafizika metodiga qaramaqarshi qo’yilgan ilmiy - tarixiy metoddir.
Dialektika - yunon tilidagi «dialektos» so’zidan olingan bo’lib, «suhbat, bahs, munozara» natijasida «haqiqatning ruyobga chiqishi» ma’nolarini anglatadi;
Dialektika - obyektiv borliqdagi narsa va hodisalarning paydo bo’lishi sabablari, tadrijiy o’zgarishi, rivojlanishi, bir holatdan boshqa holatga o’tishi kabi xususiyatlarini o’rganadi.
345. Falsafa fanida birinchi marotaba dialektika nazariyasini qo’llagan faylasuf:
+Geraklit.
Suqrot.
Aflotun.
Gegel.
Dialektika metodining asoschisi:
+Suqrot.
Gegel.
Aflotun.
Geraklit.
Sinergetika atamasining nominal ta’rifi:
+Sinergetika - lotin tilidagi «sinergiya» so’zidan olingan bo’lib «kelishuv, hamkorlik, hamjihatlik» degan ma’nolarni anglatadi.
Sinergetika - yunon tilidagi «sinergiya» so’zidan olingan bo’lib «kelishuv, hamkorlik, hamjihatlik» degan ma’nolarni anglatadi.
Sinergetika - hozirgi zamon yangi ilmiy tafakkur metodi bo’lib, olamning o’z - o’zini tashkil etishi, narsa - hodisalarning Fazo va Vaqtda uzluksizligi, ularning salbiy bog’lanishlar asosida mavjudligini ifodalaydi.
Sinergetika - hozirgi zamon yangi ilmiy tafakkur metodidir.
Sinergetika metodining real ta’rifi:
+Sinergetika - hozirgi zamon yangi ilmiy tafakkur metodi bo’lib, olamning o’z - o’zini tashkil etishi, narsa - hodisalarning Fazo va Vaqtda uzluksizligi, ularning salbiy bog’lanishlar asosida mavjudligini ifodalaydi.
Sinergetika - hozirgi zamon yangi ilmiy tafakkur metodidir.
Sinergetika - lotin tilidagi «sinergiya» so’zidan olingan bo’lib «kelishuv, hamkorlik, hamjihatlik» degan ma’nolarni anglatadi.
Sinergetika - yunon tilidagi «sinergiya» so’zidan olingan bo’lib «hamjihatlik» degan ma’nolarni anglatadi.
Sinergetika metodining ilmiy kategoriyalari:
+Beqarorlik va barqarorlik, tartibsizlik va tartiblilik, xaos va kosmos, mutanosibsizlik va mutanosiblik, fluktasiya, koevolyusiya va ho kazo...
sabab va oqibat, mohiyat va hodisa, me’yor, struktura, sistema.
informasiya, globallashuv, evolyusiya
miqdor va sifat, induksiya va deduksiya, analiz va sintez.
Metafizika so’zining ma’nosi:
+yunon tilidagi «meta - keyin» va «fizika - tabiat» degan ma’nolarni anglatadi.
metafizika - olamning diniy g’oyalar asosida tahlil qiladigan metoddir.
metafizika - dialektika metodiga qarama - qarshi kurashgan noilmiy metoddir.
«Metafizika» - Aristotel asarining nomidir.
Metafizika metodining mohiyati:
+metafizika - dialektika metodiga qarama - qarshi kurashgan noilmiy metoddir.
«Metafizika» - Aristotel asarining nomidir.
metafizika - olamning diniy g’oyalar asosida tahlil qiladigan metoddir.
yunon tilidagi «meta - keyin» va «fizika - tabiat» degan ma’nolarni anglatadi.
Sofistika so’zining ma’nosi:
+ilm.
san’at.
hikmat.
hunar.
Induktiv xulosa chiqarish nima?
. +yakkalikdan umumiylikka fikran o’tish bo’yicha chiqariladigan xulosa.
. fikrning yakkalikdan yakkalikka qarab borishi asosida chiqarilgan xulosa;
. umumiylikdan yakkalikka borish asosida chiqariladigan xulosa;
. ikki predmet, hodisalarning takrorlanib turuvchi belgilarini umumlashtirish bo’yicha chiqariladigan xulosa;
Do'stlaringiz bilan baham: |