«fаlsаfа» modulidan oʼquv-uslubiy mаjmuа

Takrorlash uchun savollar
1. Globallashuv jarayonlarini nazariy jihatday shakllangan?
2. Falsafada urush va tinchlik muammosi nimani oʼrganadi?
3. Globallashuvdagi falsafiy jihatlar qaysilar?
4. Globallashuv va korruptsiyaning falsafiy muammosi nima hisoblanadi?
«Аdabiyotlar
1. Madaeva va b. Falsafa. –Toshkent: OʼzMU nashiryoti, 2019.
2. Q.Nazarov va b. Falsafa asoslari: o‘quv qollanma. - Toshkent: O‘zbekiston
faylasuflari milliy jamiyati, 2018. - 380 b.
3.Falsafa. Аxmedova M. tahriri ostida. -Toshkent: Oʼzbekiston
faylasuflari milliy jamiyati, 2006.
4. Izzetova E., Poʼlatova D. Filosofiya. -Toshkent: Sharqshunoslik, 2012. 340-b


8-mavzu: Tafakkurning mantiqiy shakllari va qonunlari.
RЕJA:
1. Tafakkur mantiq ilmining o‘rganish ob’ekti sifatida. Tafakkur shakllari va qonunlari haqida tushuncha.
2. Tushunchaning umumiy tavsifi. Tushunchaning mazmuni va hajmi, ularning o‘zaro aloqasi.Tushunchalarning turlari.
3. Hukm borliqni aks ettirishning mantiqiy shakli sifatida.
4. Xulosa chiqarishning mohiyati.


TAYANCH SO‘Z VA IBORALAR: mantiq, logtka, «fikr», «so‘z», «aql», «qonuniyat», hissiy bilish, hissiy bilish, sezgi, idrok, tasavvur, tafakkur, tushuncha, hukm (mulohaza) va xulosa chiqarish, tafakkur qonuni, formal mantiq qonunlari, ayniyat qonuni, nozidlik qonuni, uchinchi istisno qonuni, yetarli asos qonuni, tushuncha, taqqoslash, analiz, sintez, abstraksiyalash, umumlashtirish, tushunchaning mazmuni va hajmi, hukm, sub’ekt, predikat, termin, xulosa chiqarish, deduksiya, induksiya, analogiya, sillogizm.
1. «Mantiq» arabcha so‘z bo‘lib, ma’nosi bo‘yicha «logika» so‘ziga muvofiq keladi. «Logika» atamasi esa, grekcha «logos» so‘zidan kelib chiqqan bo‘lib, «fikr», «so‘z», «aql», «qonuniyat» kabi ma’nolarga ega. Uning ko‘p ma’noligi turli xil narsalarni ifoda qilishida o‘z aksini topadi. Xususan, mantiq so‘zi, birinchidan, ob’ektiv olam qonuniyatlarini (masalan, «ob’ektiv mantiq», «narsalar mantig‘i» kabi iboralarda), ikkinchidan, tafakkurning mavjud bo‘lish shakllari va taraqqiyotini, shu jumladan, fikrlar o‘rtasidagi aloqadorlikni harakterlaydigan qonun-qoidalar yig‘indisini (masalan, «sub’ektiv mantiq» iborasida), va nihoyat, uchinchidan, tafakkur shakllari va qonunlarini o‘rganuvchi fanni ifoda etishda ishlatiladi.