Falsafa fanidan oraliq nazorati savollari

Falsafa fanidan oraliq nazorati savollari

1. 
   Falsafa atamasi va u ifoda etadigan bilimlar majmui. Tayanch iboralar: falsafa, falsafiy muloxaza yuritish, Pifagor, Platon, Farobiy qarashlarida falsafa talqini.
   
2. 
   Falsafaning baxs mavzulari va asosiy muammolari. Tayanch iboralar: falsafa predmeti,tarkibiy qismlari, funksiyalari, maqsadi va vazifasi.
   
3. 
   Falsafiy muammolar bilan bog’liq oqim va ta’limotlar. Tayanch iboralar: azaliy va o’tkinchi muammolar, dunyoning mavjudligi. Borliqning voqeligi, olam va odam munosabatlari, falsafiy oqim va yo’nalishlar.
   
4. 
   Falsafaning milliy va umuminsoniy tamoyillari. Tayanch iboralar: falsafaning milliy xususiyati, maqsadi, intilishlari, mintaqaviy axamiyati, vatansizlik (kosmopolitizm), vatan falsafasi.
   
5. 
   Falsafa va xozirgi zamon. Tayanch iboralar: o’zbek falsafasi, asosiy manbalari, buyuk kelajakka ishonch, qadriyatlar tiklanishi, intelektual saloxiyat.
   
6. 
   «Dunyoqarash» tushunchasi, uning moxiyati va tarixiy shakllari. Tayanch iboralar: qarash va tasavvurlar, afsonaviy, diniy, ilmiy falsafiy dunyoqarash, dunyoqarashning tarixiyligi.
   
7. 
   Falsafiy dunyoqarashning mazmuni va yo’nalishlari. Tayanch iboralar: falsafiy dunyoqarashning asoslari, mazmuni, maqsadi, yo’nalishlari, tarixiy shakllari.
   
8. 
   Afsonaviy dunyoqarashning mazmuni va moxiyati. Tayanch iboralar: extiyoj, ezgulik va xaqiqat uchun kurash, insonparvarlik g’oyalari.
   
9. 
   Diniy dunyoqarash va uning mazmuni. Tayanch iboralar: iloxga e’tiqod, emotsional ruxiy xolat, iymon-e’tiqod, ijtimoiy vazifasi, xozirgi davrda diniy dunyoqarashning o’rni va axamiyati.
   
10. 
    Falsafiy dunyoqarashning tamoyillari. Tayanch iboralar: ilmiy, tarixiy, mantiqiy-izchilligi, universal, maqsadli, g’oyaviy, nazariy va amaliy.
    
11. 
    Fanlar tizimi, unda falsafaning o’rni va axamiyati. Tayanch iboralar: falsafa va tabiiy, ijtimoiy, aniq, texnik fanlar, falsafaning nazariy va amaliy jixati.
    
12. 
    Falsafiy bilimlar tizimi va uning xususiyatlari. Tayanch iboralar: falsafa tarixi, ontologiya, gnoseologiya, aksiologiya, praksiologiya, metodologiya, logika, etika, estetika.
    
13. 
    Ijtimoiy taraqqiyot va falsafiy tafakkur. Tayanch iboralar: taraqqiyot va tafakkur, istiqlol va falsafa, falsafiy ongning yangilanishi, dunyoqarashning yangilanishi.
    
14. 
    Istiqlol va falsafiy tafakkurni yangilash zarurati. Tayanch iboralar: mustaqillik, tafakkurning o’zgarishi, falsafiy tafakkur, milliy istiqlol falsafasi uning asosiy manbalari.
    
15. 
    Istiqlol falsafasining asoslari. Tayanch iboralar: moddiy-iqtisodiy asos, ijtimoiy-siyosiy asos, madaniy-ma’naviy asos, falsafiy ong va dunyoqarash.
    
16. 
    Istiqlol falsafasi va yoshlar tarbiyasi. Tayanch iboralar: mustaqillik odimlari va falsafaning yangilanishi, aqliy-ruxiy va jismoniy saloxiyat, vatan tuyg’usi, fidoyilik.
    
17. 
    O’zbekiston xududidagi eng qadimgi falsafiy qarashlar. Tayanch iboralar: zardushtiylik, moniylik, mazdakizm. «Avesto», «Moniylik yozuvi», mazdakiylik xarakati, Kushon davlati, buddaviylik.
    
18. 
    Zardushtiylik va «Avesto» da aks etgan falsafiy g’oyalar. Tayanch iboralar: Zardusht, zardushtiylik, «Avesto», dunyo to’g’risidagi tasavvurlar, qarama-qarshi kuchlar va qarashlar ifodasi.
    
19. 
    Qadimgi Sharq falsafasi va uning milliy yo’nalishlari. Tayanch iboralar: manbalari, qadimgi Misr va Bobil, Xindiston va Xitoy.
    
20. 
    Antik dunyo va Yunoniston falsafasi. Tayanch iboralar: antik falsafa, milet va eley maktablari, sofistlar falsafasi, Sokrat, Platon, Demokrit.
    
21. 
    Qadimgi Misr va Bobil falsafasi. Tayanch iboralar: afsonaviy va diniy falsafiy fikrlar, manbalari, xususiyatlari.
    
22. 
    Qadimgi hind falsafasi. Tayanch iboralar: «Veda»-diniy kitoblar, astika va nastika, Lokayata ta’limoti, Chorvak ta’limoti.
    
23. 
    Qadimgi Xitoy falsafasi. Tayanch iboralar: Dao-tabiat qonuni, Konfutsiy ta’limoti, Qarama - qarshi kuchlar o’rtasidagi kurash, «si», «inь», «yanь» kuchlar moxiyati.
    
24. 
    O’zbekistondagi ilk O’rta asrlar falsafasi. Tayanch iboralar: davriy tizim, arab bosqini va islom dini, milliy zamin falsafasi, ilk o’rta asr falsafiy ta’limotlari.
    
25. 
    Islom dini va falsafasi. Tayanch iboralar: islom falsafasi, Qur’on va xadis falsafasi, shariat va e’tiqod, islom yo’nalishlari falsafasi.
    
26. 
    Tasavvuf falsafasi va uning oqimlari. Tayanch iboralar: tasavvuf, amaliy va nazariy tasavvuf, tasavvufda tariqatlar, ularning asoschilari va manbalari.
    
27. 
    Diniy bagrikenglik va dunyoviy bilimlar takomili. Tayanch iboralar: din, diniy bag’rikenglik, islom dini manbalari, ta’limoti, mazxablar, din va falsafa, din va tabiatshunoslik.
    
28. 
    Dunyoviy bilimlar va falsafiy tafakkur rivoji. Tayanch iboralar: falsafa, tabiatshunoslik, A.N.Farobiy, A.R.Beruniy, Ibn Sinolarning falsafiy qarashlari.
    
29. 
    Amir Temurning ijtimoiy-siyosiy qarashlari. Tayanch iboralar: Amur Temur va uning ozodlik g’oyasi, «Temur tuzuklari»da falsafiy fikrlarning berilishi, Amir Temur faoliyatida tasavvuf koidalari, Temur raxnamosi.
    
30. 
    Temuriylar davri falsafasi, uning axamiyati. Tayanch iboralar: Shoxrux, Ulug’bek, Xusayn Boyqaro, Bobur faoliyatlari, ularni din va tasavvuf qoidalariga amal qilishi, falsafiy qarashlari.
    
31. 
    Ulug’bek - o’rta asr sharq madaniyatining atoqli vakili. Tayanch iboralar: Ulug’bek va uning falsafiy qarashlari, Ulug’bek rasadxonasi, «Ziji jadidi Ko’ragoniy», «Risolayi Ulug’bek» asarlarida mantiq va falsafa bayoni.
    
32. 
    Alisher Navoiyning falsafiy qarashlari. Tayanch iboralar: Alisher Navoiy asarlarida jamiyat bilan inson munosabati, insonparvarlik va komil inson g’oyasi.
    
33. 
    Boburiylar davridagi falsafiy qarashlar. Tayanch iboralar: Bobur va falsafa, tinchliksevar va bunyodkorlik g’oyalari, Xind o’lkasidagi ma’rifatparvarligi, «Boburnoma» asari.
    
34. 
    O’rta asrlar Yevropa falsafasi. Tayanch iboralar: Xristian dini va uni davlat mafkurasiga aylanishi, o’rta asr falsafasi, gnostika, apologetika, patristika, realizm, nominalizm.
    
35. 
    Yevropada uyg’onish davri va unda falsafiy tafakkur takomili. Tayanch iboralar: ijtimoiy-siyosiy o’zgarishlar va falsafa, G.Galiley, N.Kopernik, J.Bruno ularning falsafiy qarashlari.
    
36. 
    XVII-XIX asr Yevropa falsafasidagi oqimlar va falsafiy maktablar. Tayanch iboralar: ingliz falsafasi-Tomas Gobbs, Jon Lokk; Fransuz falsafasi - R.Dekart, Lametri, Gelьvetsiy, Didro, Golbax, Russo; Nemis falsafasi - I.Kant, Gegel, K.Marks, F.Engels.
    
37. 
    XIX-XX asr Yevropa falsafasidagi oqimlar. Tayanch iboralar: an’anaviy va noan’anaviy falsafa, marksizm-leninizm, pozivitizm, neopozivitizm, pragmatizm, maxizm, fenomenologiya, neotomizm.
    
38. 
    XVI-XX asr boshlarigacha O’zbekistonda ijtimoiy-falsafiy tafakkur. Tayanch iboralar: amirlik va xonliklar davri falsafasi, millatning g’oyaviy tarqoqligi va mafkuraviy tanazzul oqibatlari, jadidchilik.
    
39. 
    Jadidchilik: mustaqillik uchun kurash g’oyalari. Tayanch iboralar: jadidchilik xarakati uning falsafasi, M.Bexbudiy, A.Avloniy, A.Fitrat, Munavvarqori falsafiy qarashlar. I.Gaspirinskiy.
    
40. 
    Olamning mohiyatini anglash jarayonida insonning o’rni. Tayanch iboralar: olam, odam, monizm, dualizm, plyuralizm, substansiya, substrakt.
    
41. 
    Olamning namoyon bo’lish shakllari. Tayanch iboralar: individual olam, ijtimoiy olam, real olam,virtual olam.
    
42. 
    Borliq va uning mavjudlik shakllari. Tayanch iboralar: borliq tushunchasi, reallik, ontologiya, yo’qlik, mavjudlik shakllari-ideal, virtual, potensial, abstrakt, ma’naviy, inson borligi, ijtimoiy borliq.
    
43. 
    Materiya va uning xarakat shakllari. Tayanch iboralar: materiya xususiyati, darajalari, ko’rinishi, tuzilishi xarakat shakllari.
    
44. 
    Borliq xaqidagi konsepsiyalar. Tayanch iboralar: borliq falsafasi, sharq va g’arb falsafiy tafakkurida borliq.
    
45. 
    Tabiat, uning tuzilishi va rivojlanishi. Tayanch iboralar: tabiat falsafasi, tabiat ob’yektlari, tabiat borligining struktura darajalari, birlamchi va ikkilamchi tabiat, organik va anorganik tabiat, tabiy va sun’iy muxit.
    
46. 
    Tabiat va jamiyat, ularning o’zaro aloqasi. Tayanch iboralar: tabiat borligi, tabiat va inson ularning o’zaro bog’liqligi, inson tabiati, inson tabiatining qismi ekanligi.
    
47. 
    Tabiatni falsafiy tushunishning axamiyati va ekologik tarbiya. Tayanch iboralar: tabiat va jamiyat o’rtasidagi munosabat, koevolyutsiya jarayoni, noosfera va biosfera, «ekologik ong» , «ekologik tarbiya».
    
48. 
    Dialektika ta’limoti va uning moxyati. Tayanch iboralar: qadimgi va o’rta asrlar sharq falsafasi va dialektika, dialektika muqobillari, rivojlanish: progress va regress.
    
49. 
    Taraqqiyot falsafasi va uning moxiyati. Tayanch iboralar: dialektika-ta’limot sifatida, dialektik qonunlar va tushunchalar.
    
50. 
    Qonun tushunchasi, uning moxiyati va falsafiy talqini. Tayanch iboralar: o’zgarish va taraqqiyot jarayoni, takrorlanish tamoyillar, qonun tushunchasi, turlari, dialektik qonunlar.
    
51. 
    Voqelik va o’zgarish jarayonida ayniyat va ziddiyat dialektikasi. Tayanch iboralar: qarama-qarshiliklar birligi va kurashi, ayniyat, qarama-qarshilik, ziddiyatlar turlari.
    
52. 
    Mavjudlik tushunchasi va uning miqdor va sifat voqeligi tarzida namoyon bo’lishi. Tayanch iboralar: miqdor o’zgarishlarining sifat o’zgarishlariga o’zaro o’tishi qonuni, miqdor, sifat, me’yor, sakrash taraqqiyotda tadrijiylik tamoyili.
    
53. 
    O’zgarish va rivojlanish jarayonida o’z-o’zini inkor etish tamoyili. Tayanch iboralar: inkorni inkor qonuni, burama taraqqiyot, vorislik va yangilanish, inkor, dialektik inkor.
    
54. 
    Mavjudlik o’zgarish, borliqning asosiy shakllari. Tayanch iboralar: kategoriya tushunchasi, falsafiy kategoriyalar, mavjudlik, o’zgarish, bog’liqlik.
    
55. 
    Voqelikni eng umumiy aloqadorligini aks ettiruvchi kategoriyalar. Tayanch iboralar: yakkalik, umumiylik, xususiylik, moxiyat, xodisa, qonun.
    
56. 
    Voqelikni mazmunini aks ettiruvchi kategoriyalar. Tayanch iboralar: mazmun, element, struktura, butun, kism.
    
57. 
    Voqelikni sababiyatini aks ettiruvchi kategoriyalar. Tayanch iboralar: sababiyat, sabab, oqibat, zaruriyat, tasodif, imkoniyat, voqelik.
    
58. 
    Yoshlar ongida milliy tafakkurni shakllantirishda falsafiy kategoriyalarning ahamiyati. Tayanch iboralar: falsafada aloxidalik va umumiylik, xozirgi davr va dialektik inkor, rivojlanishning zaruriyati qonuniyatlari, demokratik imkoniyatlar.
    
59. 
    XX asr diniy falsafasi (Tomizm va neotomizm). Tayanch iboralar: Arastu, Platon, platonizm, katolik cherkovi, Avgustin, Foma Akvinskiy.
    
60. 
    Voqelikni aks ettirishning tadrijiy bosqichlari. Tayanch iboralar: in’ikos, jonsiz va jonli tabiat, biologik in’ikos, xissiy bilish, sezish, idrok, tasavvur.
    
61. 
    Abstrakt tafakkur - dunyoni anglashning yuqori bosqichidir. Tayanch iboralar: tushunchalar, xukm, xulosalar, induktiv, deduktiv metodlar.
    
62. 
    Bilish va fan, ularning bog’liqligi. Tayanch iboralar: ilm, bilimlar, oddiy va ilmiy bilimlar, tajriba, eksperiment, mantiqiy bilimlar.
    
63. 
    «Sharqona demokratiya» tushunchasining moxiyati. Tayanch iboralar: milliy o’ziga xoslik tarixi, psixologiyasi, milliy qadriyatlari, katta yoshdagilarga xurmat, xashar, maxalla.
    
64. 
    «Yangicha fikrlash - davr talabi» shiorining mazmuni. Tayanch iboralar: totalitar tuzum, boqimandalik, milliylik, umuminsoniylik, sinfiylik, milliy va umuminsoniy manfaatlarning mushtarakligi.
    
65. 
    I.Karimov tomonidan ilgari surilgan besh tamoyil konsepsiyasining ijtimoiy-siyosiy axamiyati. Tayanch iboralar: davlat, isloxat, qonun, qonun ustuvorligi, kuchli ijtimoiy muxofaza, iqtisod va siyosat, taraqqiyotning tadrijiy yo’li.
    
66. 
    Mulkdorlar toifasini shakllantirish - dolzarb muammo ekanligi. Tayanch iboralar: kichik, o’rta, yirik mulkdorlar sinfi, ko’p ukladli mulkchilik, xususiy mulk, ijtimoiy mulk, shaxsiy mulk.
    
67. 
    Bozor munosabatlariga utish - demokratik va erkin fuqarolik jamiyatini qurishning asosiy shartidir. Tayanch iboralar: shaxs, shaxs erkinligi, erkinlikning iqtisodiy asoslari, mafkuraviy rang-baranglik, ko’p partiyaviylikning joriy etilishi.
    
68. 
    Milliy istiqlol g’oyasi tushunchasi. Tayanch iboralar: g’oya, istiqlol, mafkura, g’oyalarning tarixiy tiplari, sinfiy mafkura, milliy mafkura, diniy mafkura.
    
69. 
    Milliy istiqlol mafkurasining asosiy belgilari. Tayanch iboralar: tarixiy shaxs, yetakchi, milliy mustaqillik, milliy qadriyatlarning tiklanishi, tarixiy voqelikni anglash jarayoni, milliy va umuxalq manfaatlar, millat va mamlakat taraqqiyotiga asos bo’lishi.
    
70. 
    Dunyoviy tipdagi mafkuralar va ularning asosiy belgilari. Tayanch iboralar: diniy va dunyoviy taraqqiyot yo’li, dunyoviylik tushunchasi, dunyoviy fan yutuqlari, mantiqiy tafakkur, axloq normalari.
    
71. 
    Siyosiy ong va uning ikki bosqichi. Tayanch iboralar: ijtimoiy psixologiya, siyosiy munosabatlar, ijtimoiy munosabatlar, shaxs va siyosiy tashkilotlar, sinfiy munosabatlar, milliy munosabatlar, siyosiy mafkura, siyosiy manfaatlar.
    
72. 
    Ong va ruxiyatning ijtimoiy-tarixiy moxiyati. Tayanch iboralar: ong, ongni ilmiy va diniy tushunish, ong xarakatlari, in’ikos, ong va miya, ong va ruxiyat.
    
73. 
    O’z-o’zini anglash, uning shakllari. Tayanch iboralar: ong, bilim, anglash, o’z-o’zini anglash, ong va axborot, gnoseologoya, ontologiya va ijtimoiy ong taxlili, insonni kamol topishi.
    
74. 
    Xozirgi davrda ong va dunyoqarashda tub o’zgarishlarni amalga oshrish zaruriyati. Tayanch iboralar: dunyoni anglash, in’ikos, ong, o’z-o’zini anglash, «informatsion portlash».
    
75. 
    Ijtimoiy ong tushunchasi, uning mazmuni, tarkibiy qismlari. Tayanch iboralar: ong va uning ijtimoiy jixati, ijtimoiy ong tarkibiy qismlari va shakllari.
    
76. 
    Ijtimoiy va individual ong, ularning namoyon bo’lish xususiyatlari. Tayanch iboralar: ijtimoiy ong, individual ong, ongning ijtimoiy jixati, ularning sub’yektlari, shakllanish sharoitlari.
    
77. 
    Axborot dunyosining globallashuvi va inson ongi imkoniyatlarining kengayishi. Tayanch iboralar: ong va axborot, ong va til, ong va ruxiyat, axborot dunyosining globallashuvi, ilm-fan taraqqiyoti va ong.
    
78. 
    G’oya, uning moxiyati va namoyon bo’lish shakllari. Tayanch iboralar: g’oya, «g’oyaviy tarbiya», «mafkura», ijtimoiy g’oya, g’oya moxiyati, falsafiy tushunish, diniy va dunyoviy g’oya.
    
79. 
    Mafkura, uning mazmuni, inson va jamiyat xayotidagi o’rni. Tayanch iboralar: «mafkura» va «g’oya», progressiv va reaksion mafkura, real va utopik mafkura, konservativ va liberal mafkura, mafkura va jamiyat taraqqiyoti.
    
80. 
    Xozirgi dunyoning mafkuraviy manzarasi. Tayanch iboralar: xozirgi zamon va mafkura, rivojlanish va mafkura, siyosat va mafkura, din va mafkura.
    
81. 
    O’zbekistonning mustaqilligi va mafkuraviy jarayonlar. Tayanch iboralar: kelajakka ishonch ruxi, istiqlol tuyg’usi, milliy mafkura, milliy istiqlol mafkurasi.
    
82. 
    Bilish va bilim - ularning falsafiy taxlili. Tayanch iboralar: gnoseologiya, bilish, bilish darajasi, bosqichlari va turlari, bilish va bilim.
    
83. 
    Bilishning ob’yekti va sub’yekti. Inson bilishining asosiy bosqichlari. Tayanch iboralar: bilish, xissiy va aqliy bilish, bilish ob’yekti va sub’yekti.
    
84. 
    Insonning jamiyatdagi o’rni. Tayanch iboralar: ontologiya, inson tabiati va moxiyati, erkinlik va inson, xozirgi davr va inson muammolari.
    
85. 
    Inson tabiati va moxiyati. Tayanch iboralar: inson, shaxs, individ, ontologiya, inson - biologik mavjudot, inson -ijtimoiy mavjudot.
    
86. 
    O’zbekiston mustaqilligi va insonning qadr-qimmati. Tayanch iboralar: inson faolligi, inson qadri, shaxs erkinligi, burch, inson extiyojlari, manfaatlar, inson xuquqi.
    
87. 
    Istiqlolning insonparvarlik moxiyati. Tayanch iboralar: inson extiyojlari, manfaatlari, inson xuquqlari, burch, barkamol inson.
    
88. 
    Jamiyat tushunchasining moxiyati va mazmuni. Tayanch iboralar: jamiyat, diniy va ilmiy yondashuv, omillar, tamoyillar, jamiyatning moddiy va ma’naviy xayoti.
    
89. 
    Jamiyat taraqqiyoti to’grisidagi turli nazariyalar. Tayanch iboralar: jamiyatning vujudga kelishi, diniy va ilmiy yondashuvlar, barqarorlik, taraqqiyotning o’zbek modeli.
    
90. 
    Silivizatsiyalashgan jamiyatni barpo etish va barkamol insonni shakllantirish. Tayanch iboralar: jamiyat va oila, jamiyatni boshqarish, davlatning jamiyat xayotidagi o’rni, jamiyat soxalari, jamiyat tuzilishi, fuqarolik jamiyat.
    
91. 
    Madaniyat tushunchasi va uning taxlili. Tayanch iboralar: «madaniyat», moxiyati, mazmuni, funksiyalari, turlari, madaniyatda milliylik va umuminsoniylik.
    
92. 
    Fuqarolik jamiyatida shaxs erkinligi. Tayanch iboralar: shaxs, shaxs erkinligi, erkinlik va zaruriyat, siyosiy va xuquqiy erkinlik, siyosiy tashkilotlar.
    
93. 
    Ilmiy bilishning moxiyati va usullari. Tayanch iboralar: bilish, ilm, bilim, metod, nazariya, metodologiya, ilmiy bilish usullari.
    
94. 
    Xaqiqat tushunchasi, uning shakllari. Tayanch iboralar: xaqiqat, nisbiy va absalyut xaqiqat, bilish va xaqiqat.
    
95. 
    O’zbekiston istiqloli va bilimli yoshlarni tarbiyalash masalalari. Tayanch iboralar: bilim, mantiqiy bilish, nazariya, istiqlol va anglash, bilish va yoshlar kamoloti.
    
96. 
    Inson- falsafaning bosh mavzusi sifatida. Tayanch iboralar: inson, shaxs, individ, antropologiya, inson tabiati va moxiyati, erkinlik va inson.
    
97. 
    Jamiyat va taraqqiyotning o’zbek modeli. Tayanch iboralar: jamiyatning tadrijiy rivojlanishi, o’zbek modelining asosiy tamoyillari, o’ziga xos xususiyati, o’zbek modelining xayotiyligi.
    
98. 
    O’zbekistonda yangi jamiyatni barpo etish va barkamol insonni shakllantirish. Tayanch iboralar: jamiyat va oila, jamiyatni boshqarish, davlatni jamiyat xayotidagi o’rni, jamiyat soxalari, jamiyat tuzilishi, fuqarolik jamiyati.
    
99. 
    Xaqiqat, (baxo, qadriyat) va ularning bilish jarayoniga ta’siri. Tayanch iboralar: bilish va xaqiqat, xaqiqat mezonlari va baxo, xaqiqat va qadriyat
    
100. 
     «Madaniyat» va «sivilizatsiya» tushunchalarining moxiyati va mazmuni. Tayanch iboralar: madaniyat, sivilizatsiya ularning uzaro boglikligi, madaniyat va sivilizatsiyaning asosiy tamoyillari sivilizatsiyaviy yondashuv.
     
101. 
     Sivilizatsiyaning tarixiy shakllari va xozirgi davrdagi xususiyatlari. Tayanch iboralar: Sharq, G’arb, xozirgi zamon, xududiy sivilizatsiyalar, ularning xususiyatlari, madaniyat va sivilizatsiya.
     
102. 
     «Qadriyatlar» tushunchasi va uning tarixiy ildizlari. Tayanch iboralar: «aksiologiya», tarixiy ildizlari, tamoyillari, Sobiq Ittifoqda qadriyatlarga munosabat, mustaqillik va qadriyatlar.
     
103. 
     Ijtimoiy taraqqiyot jarayonida qadriyatlarga munosabat. Tayanch iboralar: qadriyatlar tizimi, qadrlash tamoyillari, qadrlash mezonlari, mustaqillik va qadriyat, qadriyatlar va ijtimoiy jarayon.
     
104. 
     «Qadriyat» kategoriyasi, uning asosiy shakllari. Tayanch iboralar: qadriyat, qadr, baxo, qadriyatning ob’yekti va sub’yekti, tamoyillari, qadriyatlari tizimi, namoyon bo’lishi.
     
105. 
     Qadriyatlarning jamiyat va inson xayotidagi o’rni. Tayanch iboralar: qadriyatlar va ijtimoiy jarayon, mustaqillik va qadriyat, qadriyatlar tizimi, inson qadri, yoshlar va qadrlash tamoyillari.
     
106. 
     Insoniyat istiqbolini belgilovchi omillar va ilmiy bashorat qilish usullari. Tayanch iboralar: inson-tabiati, «inson-jamiyat» munosabatlari, umumbashariy muammolar, bashorat usullari.
     
107. 
     Ijtimoiy taraqqiyotning xozirgi davri va umumbashariy muammolar. Tayanch iboralar: umuminsoniy, mintaqaviy va maxalliy muammolar tushunchalari, umumbashariy muammolarning kelib chiqish sabablari, ularni bartaraf etish yo’llari.
     
108. 
     Jaxon XXI asrda: kelajak va inson taqdiri. Tayanch iboralar: insoniyat va kelajak, fan-texnika taraqqiyoti va uning sotsial oqibatlari, inson manfaatlari, ilmiy bashorat usullari.
     
109. 
     O’zbekistonda tabiat, jamiyat va insonni asrash. Tayanch iboralar: mintaqaviy va maxalliy muammolar, ekologik tanazzul, ekologiya, demografiya, demografik portlash.
     
110. 
     O’zbekistonning jaxon sivilizatsiyasiga qushilish yo’lining falsafiy - metodologik muammolari. Tayanch iboralar: jaxon sivilizatsiyasi, jaxon xamkorligi, iqtisodiy rivojlanish, mulk, mexnat taqsimoti.
     
111. 
     Jaxon sivilizatsiyasi - yangi asr bo’sag’asida muammolar va ziddiyatlar. Tayanch iboralar: ijtimoiy ziddiyatlar, mintaqaviy mojarolar, ziddiyatlarning globallashuvi, totalitarizm, demokratiya.
     
112. 
     Xozirgi zamon falsafiy muammolarining mazmuni va moxiyati. Tayanch iboralar: tafakkur uslubi, globallashuv, umumlashtirish, xayotdan norozilik, kelajakni ta’minlash.
     
113. 
     Yangicha falsafiy tafakkur uslubi va uning asosiy belgilari. Tayanch iboralar: klassik, noklassik, relyativistik, tabiatshunoslik va ijtimoiy xodisalarni bilish, milliy manfaatlar.
     
114. 
     Umumbashariy muammolarni xal etishda falsafiy tafakkurga extiyojning tobora ortib borish sabablari. Tayanch iboralar: umumbashariy inqiroz, jipslashuvga extiyoj, xalqaro tashkilotlar.
     
115. 
     Jamiyatning ijtimoiy va milliy tarkibi, ularning o’zaro munosabati. Tayanch iboralar: oila, ijtimoiy guruxlar, tarixiy - etnik birliklar.
     
116. 
     Mustaqillikni asrab-avaylash, himoya qilish va mustahkamlash - eng asosiy ustuvor yo’nalish. Tayanch iboralar: mustaqillik, o’z taqdirini o’zi belgilash, xalq va Vatan manfaati, siyosiy va iqtisodiy, ma’naviy-ma’rifiy jihatlari.
     
117. 
     Mamlakatimizda xavfsizlik va barqarorlikni, davlatimizning hududiy yaxlitligini, fuqarolarimizning tinchligi va osoyishtaligini ta’minlash - taraqqiyotimizning asosiy shartidir. Tayanch iboralar: millatlararo va dinlararo totuvlik, korrupsiya, millatchilik, mahalliychilik, urug’-aymoqchilik.
     
118. 
     Bozor islohotlarini yanada chuqurlashtirish, kuchli bozor infratuzilmasini yaratish iqtisodiyotning muhim shartidir. Tayanch iboralar: xususiy sektor, kichik va o’rta biznes, tadbirkorlik, investitsion muhit, investor.
     
119. 
     Inson huquqlari va erkinliklarini, so’z va matbuot erkinligini, oshkoralikni ta’minlash - demokratik tamoyillarning amaliy ifodasidir. Tayanch iboralar: ommaviy axborot, matbuot, radio-televideniye, «to’rtinchi hokimiyat» jamoatchilik fikri, siyosiy, faollik, ko’ppartiyaviylik, demokratik parlamentarizm.
     
120. 
     Jamiyat hayotida nodavlat va jamoat tashkilotlarining keskin kuchayishi - «Kuchli davlatdan kuchli jamiyat sari» tamoyilini joriy etishdir. Tayanch iboralar: davlatning iqtisodiy sohaga aralashuvini cheklash, o’z-o’zini boshqarish, nazorat funksiyalari, mahalla instituti, jamoat birlashmalari, ijtimoiy jamg’armalar, notijorat tashkilotlar, xayriya faoliyati.
     
121. 
     Sud-huquq sohasini isloh qilish - ustuvor yo’nalishlardan biridir. Tayanch iboralar: sud mustaqilligi, qonun ustuvorligi, huquq tizimi, huquqiy ong, ariza va shikoyatlarga munosabat, O’zbekiston Konstitutsiyasi.
     
122. 
     Inson omili - islohotlarimizning bosh yo’nalishidir. Tayanch iboralar: ijtimoiy infratuzilma, ta’lim, sog’liqni saqlash, demografik va milliy xususiyatlar, ma’naviyat, axloq-odob, ma’rifat, din, xalq farovonligi, o’zbek modeli.
     
123. 
     Qurolli kuchlarni isloh qilish - O’zbekistonning buyuk kelajagini barpo etishdagi muhim vazifadir. Tayanch iboralar: Har bir xizmat, professional armiya, Vatan oldidagi burch, shartnoma-kontrakt, mehnatga haq to’lash, harbiy xizmatchilarni tayyorlash, muddat.
     
124. 
     Odamlarning qalbi va ongiga milliy istiqlol g’oyasini singdirish - milliy tafakkurga yangicha yondoshuvdir. Tayanch iboralar: ma’naviy yangilanish, mafkura aqidalari, diniy bag’rikenglik, millatlararo totuvlik, konfessiyalar, fuqarolar totuvligi.
     
125. 
     Fuqarolik jamiyatini barpo etishda - Islom Karimovning II chaqiriq IX sessiyasida qilgan nutqining tarixiy ahamiyati. Tayanch iboralar: fuqarolar huquqi, erkinliklar, stretegik dastur, siyosiy, iqtisodiy, huquqiy, ma’naviy, davlat tuzilishi.