Ғалла экинлари

Maysalash fazasini aniqlash

Donning po’stini yorib chiqqan yosh poya yer yuzasiga qarab o’sadi. Bu davrda u koleoptile deb ataladigan shaffof g’ilof bargga o’ralgan bo’ladi. Koleoptilening uchi o’tkir bo’lganligidan u yer yuziga bemalol chiqa oladi. Shu bilan birga u o’simtani mexanikaviy shikastlanishdan saqlaydi. Koleoptile yer yuziga yetib borib, yoruqqa chiqqanidan keyin o’sishdan to’xtaydi va birinchi bargning tazyiqi ostida uzunasiga chatnaydi, bunda hosil bo’lgan tirqishdan birinchi barg chiqib, ko’kara boshlaydi. Ana shu dastlabki yashil barglar maysa deb ataladi. Maysalar asosan yashil rangli bo’ladi, ularning rangi barg va poyachada xlorofill borligiga bog’liq. Biroq ba’zi don ekinlarining hujayra shirasida binafsha rang pigment (antoqian) yoki bargi yuzasida alohida mumsimon g’ubor bo’ladi. Shunga ko’ra maysalar yashil-binafsha rang, tuq binafsha rang, jigar rang yoki ko’kimtir tusga kiradi.

Don ekinlarining maysasi barglari tukli-tuksizligiga qarab farq qiladi (ular tukli yoki tuksiz bo’ladi). Barglarining tuki qalin, siyrak yoki barg plastinkasining chetida joylashgan kiprikchalar shaklida bo’lishi mumkin.

2- jadval

Don ekinlari maysasining bir-biridan farq qiladigan xususiyatlari

Ekinning nomi