“Fakultetlararo umumtexnika fanlari” kafedrasi «Muhandislik chizmasi va eskizi» fanidan maruzalar matni muallif: Nurmetov M. R

Chizma geometriyada uchraydigan  

---

 
 
 shartli belgilar 
∩ –  kesishish   
∟–  to`g`ri burchak  
≈ –  tahminan 
~ –  o`hshash 
·⁄ –  ayqash 
≠ –  tena emas 
≡ –  ustma – ust tushadi 
€ – tegishli 
÷ – dan – gacha 
= – natija, teng  
 
 ׀׀ – parallel 
┴ – perpendikulyarlik 
!
 
– qurilsin, bajarilsin 
^ – va
 
         – agar, unda 
         – agar, u holda 
Δ – uchburchak 
· – nuqta 
 
Shartli belgilanishlarni o`qish 
 
AB
 
׀׀
CD
 
АВ va СD to`g`ri chiziqlar o`zaro parallel 
n
m
K


 
М va N to`g`ri chiziqlarni  kesishishi natijasida hosil 
bo`lgan K nuqta 
 
R to`gri chiziq ABC tekisligiga perpendikulyar 
B
A

 
A va B nuqtalar o`zaro ustma-ust tushishadi 
B
A

 
А nuqta В nuqta bilan tutashtirilsin 
n
m

 
М va N chiziqlar - ayqash chiziqlardir 
ABC
L

|
 
L to`gri chiziq ABC tekisligiga tegishli 
MN
A

 
А nuqta MN to`gri chizigiga tegishli 


|
L
 
L to`g`ri chiziq 

 sirtga urinma 
Qisqartmalar. 
Quyida  bazi  muhandislik  terminlarining  standartlashtirilgan  qisqartmalari 
ko'rsatilgan. Bu qisqartmalar chizmada vaqtni va joyni asrash uchun foydalidir.  
Va  yana  bu  qisqartmalar  Katta  harifada  yozilgan  lekin  kichikina  harfda 
yozilganlari  ham  bor.  Qismlar  uchun  har  doim  kichik  harflarni  ishlating. 
Qisqartmalar  ko'plikda  ham  birlikda  ham  bir  xil.  Shuni  yodda  tutish  kerakki 
nuqta  qisqartmalar  boshqa  so'z  yasamasa  ishlatilmaydi  masalan  raqamlar  NO. 
bilan  rasmlar  fig.  bilan  boshlanadi.  Bu  qisqartmalarning  barchasi  emas  albatta. 
ABC
r


---

 
 
Ular shu etapda barcha kerakli narsalarga ega bo'lishi kerak lekin studentlar to'la 
to'yxatini talab qilishlari kerak va ularni BS 1991 dan topishlari mumkin.