“Fakultetlararo umumtexnika fanlari” kafedrasi «Muhandislik chizmasi va eskizi» fanidan maruzalar matni muallif: Nurmetov M. R

Uchinchi chorak proyeksiyasi 
 
12.2-chizma
8
 
 
O`qlari  kesishgan  aylanish  sirtlarining  kesishish  chizig’ini  yordamchi 
sharlar vositasida yasash. 
 
O’qlari  kesishgan  aylanish  sirtlarining  o’zaro  kesishish  chizig’ini 
yasash  uchun,  ba’zi  hollarda  yordamchi  kesuvchi  tekisliklar  o’rniga, 
yordamchi sharlardan foydalanamiz. 
Bu usul quyidagi holga asoslangan: agar har qanday aylanish sirtining 
o`qi  sharning  markazidan  o’tgan  bo’lsa,  bu  sirt  shar  bilan  aylanar  bo`yicha 
kesishadi.  Bu  aylanalarning  tekisliklari  aylanish  sirtining  o`qiga 
perpendikulyar  bo’ladi.  Keltirilgan  shaklda  o`lari  sharning  markazidan 
o’tgan doiraviy silindrning, doiraviy konusning va ikki aylanish  sharlarning 
kesishuvi tasvirlangan.  
Epyurdagi 1
/
, 2
/
 va 3
/
, 4
/
 kesmalar aylanalarning frontal proektsiyalaridir. 
Umumiy  o’qqa  ega  bo’lgan  aylanish  sirtlarining  o’zaro  kesishishi 
quyidagi  teorema  bo’yicha  aniqlanadi:  umumiy  o’qqa  ega  bo’lgan  aylanish