Факултет: Қурилиш Кафедра: Қурилиш технологияси ва уни ташкил этиш Фан

1-расм. Ўзи юрар стрелали кранлар учун монтаж кўрсатгичларини аниқлаш схемаси.


Кўтарма кран илмоғининг қулочи L_ил, яъни кран марказий айланиш ўқидан горизонтал йуналишда, кран илмоғининг энг оптимал бурчак остида қанча масофага юкни узатиш масофасига айтилади ва қуйидаги формула орқали аниқлаймиз. (метр ҳисобида):
м
бу ерда: с - кран стреласининг чекка қисмидан, монтаж қилинаётган элемент чегарасигача бўлган оралиқ масофа (0,5÷1,5) м.
d - монтаж қилинаётган конструкциянинг чекка қисмидан то илдириш (строплаш) ўқигача бўлган масофа, d=b/2 (бунда b – устуннинг эни) м.
е - кран стреласининг энли жойи чеккасидан стрела ўқигача бўлган масофа 0,25÷0,5 м қабул қилиш мумкин.
h_ш - кран стреласи маҳкамланган жойдан, то кран турган гори­зонт сатҳгача бўлган масофа (h_ш = 1,5) деб олинади.
а - краннинг айланиш ўқидан то стреласи маҳкамланган жойгача бўлган масофа (а = 1,5 м деб олинади).
Н_ил - элементларни лойиҳа сатҳига ўрнатишда кўтариш учун талаб қилинадиган, кран илмоғигача бўлган баландлик, м.
h_п.п - кран илмоғидан стреда ўқигача бўлган энг қисқа масофа, яъни полистпаст узунлиги (h_п.п =2 м).
h_мос - монтаж қилинаётган элементни кўтарувчи мосламанинг узунлиги ёки баландлиги, м. (2-жадвалдан олинади).
Стрела узунлигини Пифагор теоремасига асосан топамиз (1- расм)

бу ерда: L_ил - кран илмоғининг горизонтал сатҳ, бўйича узунлиги, м.
Н_стр - кран турган сатҳдан то стреласининг учигача бўлган баландлик, м.


Топшириққа асосан танланган конструксиялар монтажи учун кутарма кран илмоғининг (стрела, рус.), узунлигини қуйидаги формуладан аниқланса бўлади:

h_ш - кўтарма кран стреласи маҳкамланган жойдан, то кран турган гори­зонт сатҳгача бўлган масофа (h_ш = 1,5) деб олинади(1-расм);

-кўтарма кран стреласининг ер сатҳига нисбатан оптимал қийқлик бурчаги, одатда бу бурчак α=75…77 бўлганда краннинг юк кўтариш қобилияти энг юқори бўлади;