Факультети нефт – газни қайта ишлаш

 
АМАЛИЙ МАШҒУЛОТ №11 
РЕЗЕРВУАРЛАРНИНГ ТАШҚИ ЮЗАЛАРИНИ 
ПРОТЕКТОР ҲИМОЯСИНИ ҲИСОБЛАШ 
Эр юзасига ўрнатилган вертикал пўлат танклар тупроқнинг 
коррозиясига ва ток оқимлари билан коррозияга дучор бўлиши мумкин. 
Тупроқнинг коррозия даражаси тупроқнинг коррозий активлигига боғлиқ. 
Ташқи электр майдонлари мавжуд бўлганда, ток оқимлари оқибатида 
коррозия кузатилади. Пўлат танклар, қоида тариқасида, тупроқдан пастки 
изоляция қум устин устига ўрнатилганлиги туфайли қум электролитлар 
намлик даражасининг юқори бўлган вақтларида резервуарнинг очиқ пастки 
жойларни еритади ва унинг чириш вайронига сабаб бўлади. Қум ёстиғининг 
порозитесини ошириш шамоллатиш жараёнини кучайтиришга ёрдам беради, 

---

бу эса пастки қисмларнинг коррозий бузилишини кучайтиради. Бўш 
тупроқларда кислороднинг металга кириши тупроққа атмосфера ёғинларини 
филтрлаш ва эр ости сув сатҳининг ўзгариши билан тезлашади. Тупроқ билан 
алоқада бўлган танкларнинг пастки қисмида дифферентсиал шамоллатиш 
жуфтлари яратилади. Кислород эркинлигига эга бўлган пастки томони катодга 
айланади ва йўқ қилинмайди, балки марказга яқинроқ, кислороддан 
фойдаланиш қийин бўлган жойдан 0,25-0,5 м масофада, анодик зона ҳосил 
бўлади. Анод зонада коррозияланинш жараёни олиб борилади. 
11-расм протекторли ҳимоянинг принцпиал схемаси. а) якка тартибдаги 
протекторли ҳимоянинг принцпиал схемаси. б) қурулмалар гуруҳи 
ёрдамида ҳимоя қилишнинг принцпиал схемаси. 
Ушбу ҳолатда РТС пастки қисмини ҳимоя қилиш параметрларини 
ҳисоблашнинг мақсади протекторларнинг жойлашуви схемасини танлашдир; 
протекторлар гуруҳлари сони; протекторларнинг узунлиги ва уларнинг 
гуруҳдаги сони; протекторлар гуруҳининг тарқалиш қаршилигини ушбу 

---

қийматнинг энг юқори ҳисобланган қиймати билан таққослаш орқали ҳимоя 
параметрларини танлашнинг тўғрилигини текшириш. 
Протекторли ҳимояни ҳисоблаш учун бизга қуйдаги катталиклар керак 
бўлади. 
-
Резеввуарнинг диаметри, м. 
-
Тупроқ таянчининг баландлиги, м. 
-
Қувурнинг диаметри, м. 
-
Қувур деворининг қалинлиги, м. 
-
Протектор стерженинг диаметри, м. 
-
тупроқнинг солиштирма электр қаршилиги. 
-
Протектор стерженинг узунлиги, м. 
-
Протекторнинг ишлаш муддати, йил.