Facebook da yoyish Twitter da tvitlash

Koʻp yillardan beri “folklor” deb atalmish begʻubor, zavqli, sirli olamda umrguzaronlik qilasiz. Suhbat yakunida jurnalxonlarga shu olamda erishganlaringiz haqida gapirib bersangiz.

– Bolaligimda qachondir kelib folklorchi boʻlaman, deb orzu qilmaganman. Hayotdagi oddiy tasodif, ustozlarning eʼtibori va mehri tufayli shu tomonga yuz burdim. Biroq endi oʻylayapmanki, xalq ijodi tomon yuzlanish tasodifiy boʻlmagan, bu taqdir boʻlgan. Otam diniy bilimga ega boʻlish bilan bir qatorda doʻmbirani yaxshi chertardi. Momom topishmoq, maqol-matallarni, onam esa xalq qoʻshiqlarining koʻpini yoddan bilardi. Men oʻsgan qishloqda bironta toʻy-hasham baxshilarning ishtirokisiz oʻtmasdi. Tandirda yopilgan nondan tortib, uydagi har bir jihoz, ularning rangi, bezagi aslida folklor bilan bogʻliq boʻlgan. Biz mohiyatini anglamagan boʻlsak ham folklor ichida yashardik, u bilan nafas olardik, dunyoni uning koʻzi bilan koʻrardik. Biz shunday muhitda oʻsdik. Deylik, xorijliklar yuzlab kitoblarni titkilab anglaydigan narsalar bizga bolalikdan tanish, tushunarli, taʼbir joiz boʻlsa qonimizga singdirilgan edi. Men buni endi-endi anglayapman.

Yutuqlarga erishish borasiga kelsak, hali qoyil qiladigan, gʻururlanadigan biron narsani doʻndirganimizcha yoʻq, deb oʻylayman. Bor-yoʻgʻi, folklor deb atalgan sirli, maftunkor olam sari yuzlanib turibmiz, xolos. Men anglagan narsa shuki, biz oyoq qoʻyib turgan tuproq zarrasidan tortib, taʼbir joiz boʻlsa nafas olayotgan havomizgacha, farzandning tugʻilishidan to insonlar yoshini yashab, oshini oshab vafot etgunga qadar boʻlgan barcha jarayonlar, marosimlar, yashash tarzimiz, ongimiz, fikrimiz, tilimiz, kuyimizu qoʻshigʻimizgacha barchasi aytilgan-aytilmagan, toʻqilgan-toʻqilmagan, yozilgan-yozilmagan folklor. Bizni folklor oʻrab turibdi, zaminimiz ham folklor, osmonimiz ham. Olam va hayotning oʻzi folklor. Faqat uni baxshilar va ijodkorlarga oʻxshab oʻqiy olishimiz kerak. Dunyoviy bilimlar, adabiyot, umuman har qanday sanʼat eshigiga yoʻl mana shu milliy boylikni anglashdan, oʻzingga, ruhiyatingga singdirishdan boshlanadi. Xalqimizning oʻziday sodda, oʻziday donishmand, ulugʻ va boqiy bu meros oʻzbek degan nomni har yerda va har doim ulugʻlab turaveradi. Chunki folklor deb atalgan meros xalqning hamisha uygʻoq va boqiy tarixidir.