|
pedagogik jarayonni yagona bir
butiin sifatida tashkü etish vazifasi rejalashtirishdayetakchi hisoblunadi.
R ejalashtirishning ikkinchi vazifasi
vaqt hisobidapedagogikjarayonni
harakativarivojlanishinita’minlash
:
bolalar bilan ishlashm azm uni, shakli
va m etodlarini m urakkablashtirish, ta’lim -tarbiyaviy jarayonda bolalar va
bolalar jam oasinin g rivojlanishiga ko‘ra pedagogik jaray on ning tarkibiy
tuzilishini o‘zgartirish bolalarni va ularning faoliyat turlarini uyushtirish
shakllarini biriktirishdan iborat.
R ejalashtirishning bu vazifalarini am alga oshirilishi pedagogik
jarayonda uyushganlik va rejalangan tabiatini kasb etadi, pedagoglarning
ishlarini m aqsadga y o ila n g a n ro q va natijaliroq qiladi, bolalarni har
tom onlam a tarbiyalanish va rivojlanishlarini ta ’m inlaydi.
M aktabgacha ta iim m uassasasida pedagogik ishni rejalashtirishga
qo'yiladigan talablar m uassasalarining tarbiyaviy ishida um um iy m aqsadga
erishishda yordam beradigan bir qator talablarni bajarishi kerak.
1.
R ejalashtirish bolalar bilan olib b orilad ig in taiim -tarb iy av iy ishning
g‘oyaviy y o ilan g an lig in i ta’m inlashi kerak. B olalar turm ushinin g m azm uni,
bolalarni uyushtirish shakllari, o‘qitish m azm uni, bolalarga ta ’sir ko‘rsatish
m etod va usullari o‘sib kelayotgan avlodni tarbiyalash m aqsadlariga ko‘ra
tanlanadi. R ejada birinchi navbatda har bir bola shaxsining m a’naviy
yo‘nalganligi, uning faolligi va m ustaqilligini shakllantrish, vatanparvarlik
va baynalm ilalchilik, jam oatchilik, inson tabiatining insonparvarlik xusu-
siyatlarini tarbiyalash, bolalar tom onidan xulq-atvorning m a’naviy m e’yor,
qoida va odatlarini egallanishi nazarda tut'iladi. Bu vazifalarni bajarish xalq
hayoti bilan bogMangan holda yanada to‘liq ro"yobga chiqariladi. Bu aloqa
bolalarga V atanim iz ijtimoiy hayotidagi hodisa va voqealarni, ijtimoiy-
siyosiy va m ehnat bayram larini, kishilar turm ushi va m ehnatini ularga
tushunarli ycrsinda tanishtirish orqali am alga oshiriladi.
2. Rejalashtirish pedagogik jarayonni yaxlit tashkil etishga bolalar
jam oasi va ayrim bolalarni tarbiyalash vazifalarini aniqlashtirishga,
bolalarning yoshlari va vazifalarga ko‘ra pedagogik ta’sir m azm uni va
usullarini tanlashga bolalar hayoti, faoliyat turlari, rahbartik m etodlari va
shu kabilarni tashkil etishning turli shakllaridan foydalanishga yo‘llangan
boMishi kerak.
Rejada bolalar bilan ishlashning jam o a (yalpi va guruh) va yak ka
tartibdagi shakllari nazarda tutiladi.
3. Tarbiyaviy ishni rejalashtirish ta ’lim -tarbiyaning asosiy printsiplariga
rioya qilinishini nazarda tutm og‘i kerak. Rejada ta ’lim m azm uni, bolalar
faoliyatini uyushtirish shakllari, ularga rahbarlik usullari, ta ’lim v a ta rb iy a
m etodlarini asta-sekin m urakkablashtirilishi aks ettiriladi. B olalarning
yutuqlarin i hisobga olib, tarbiyachi ularni bilim larining yangi m azm uni,
harakat usullari, faoliyatni va ularning birikm alarini tashkil etishning
yangi shakllarini egallashga asta-sekin olib oHishni rejalashtiradi.
R ejalashning m untazam liligini ishning ayrim tu r va shakllari okrtasida
aloqa ocrnatishni ta’m inlashi kerak. M asalan, m ashg‘ulotlar tarbiyachining
bolalar bilan kundalik ishi o‘rtasida ham da m ashg‘ulot, o‘yin va bolalar
m ehnati o‘rtasida aloqa o‘rnatish m uhim dir. A loqalarning m avjudligi bilim.
m alaka va ko'nikm alar tizim ini, xatti - harakat vositalari va atrof-m uhitga
m unosabatini shakllantirishni ta ’m inlaydi.
4. Reja faoliyat uchun d astur bo‘limi va asosli bo‘lishi kerak. Rejaning
asosliligiga bolalar jam oasi va ayrim bolalarning rivojlanish darajalarini
hisobga olib qo‘yilgan aniq vazifalar orqali erishiladi. Eng avvalo
«M aktabgacha ta'lim m uassasasi ta ’lim -tarbiya dasturi talablari: oldingi ish
davom ida egallangan bilim, m alaka va ko‘nikm alar m azm uni va darajasi,
bolalarning m a’naviy tarbiyalanganlik darajasi, bolalar faoliyati asosiy
tu rlarin in g m azm uni va shu kabilarning bajarilish darajasi hisobga olinishi
kerak. B olalarning ham korlikdagi faoliyat uchun uyusha olish ko"nikm alari
rejalashtirishda alohida hisobga olsa, haqiqiy va asosli boMadi.
R ejaning asosliligida joriy ijtimoiy hodisalar, katta yoshlilar m ehnati
va turm ushinin g xususiyatlari, tabiiy atrof-m uhit va tabiatdagi m avsum iy
o‘zgarishlarning hisobga olinishi hal qiluvchi aham iyat kasb etadi.
82
Do'stlaringiz bilan baham: |
