F. R. Abduraxmonov z. E. Abduraxmonova


Sharq  m utafakkirlari  asarlarida  kasb  va


bet45/196
Sana25.01.2022
Hajmi
#409943
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   196
Bog'liq
fayl 1114 20210526

Sharq  m utafakkirlari  asarlarida  kasb  va
 
kasbga  y o ‘naltirish  m asalalari
Kasb  psixologiyasi  o ‘zining  tarixi  bilan  sharh  mamlakatlari  bilan 
ham  bogiiq.  Sharq  haqida  gap  ketganda  eng  avvalo  qadimgi  ta’limot 
b o ig an  Zardushtiylikka  tegishli b o ig a n  yozuvlar va ulardagi kasb bi­
lan b o g iiq  fikrlar nazarda tutiladi.  Muqaddas “Avesto” da inson hayo- 
tining  barcha  sohalariga  tegishli  b o ig a n   fikrlar  mavjud.  Shular  qato- 
rida kasb va unga b o ig a n  e’tibor ham o ‘z aksini  topgandir.  Bu  haqida 
“Avesto”da  shunday deyiladi:  “Har bir nekbin  odam biron  kasb bilan 
shug‘ullanishi, band bolishi,  «aql  ishlatib»  «ikki q o llab  yergaishlov 
berib»  «chorva  parvarishlab»  «biron  dasgohni  yurgazib»  «biron  oloti 
kor» yoki «oloti harbayasab» kunkechirmog‘i,beg‘arazrizq-uro‘z topib 
yem ogl, birovlarga muhtoj  b o iib , « q o l uzatib, tilanchilik qilmoqdan» 
asram ogl  darkor ”.  [33,71.]  Bu fikrlar shuni  ko‘rsatadiki  qadimdayoq 
odamlar kasblami o ‘rganish orqali o ‘z tirikchiligini yaratishga intilgan- 
lar.  0 ‘sha davrdayoq odamlar ongiga  ilm,  qalbiga ro‘shnolik,  nazariga 
nekbinlik,  q o lig a hunar singdirishga  intilishgan  va  ulami  to‘g ‘ri  y o l
82


tutishga, rostgo‘y boiishga vijdonan  ishlashga o ‘rgatishgan.
K o‘hnasarchashm alarva«A vesto»dagidalillar shuni  ko‘rsatadiki,
- deb  yozadi  Xamidjon  Xamidiy,  -  ta’lim jarayonida  kundalik hayot 
uchun  zarur b o ig a n   barcha  bilimlar o ‘qitilgan,  hunarlar  oi'gatilgan. 
K o‘rinib  turibdiki,  qadimgi  ota  -   bobolarimiz  yoshlarni  tarbiyalash- 
ning  muhim  qirrasi  deb  unga  hayotda  kerak  boiadigan  kasblami 
o lrgatishni  o ‘z oldilariga vazifa  qilib  qo‘yganlar.
Sharq  o ‘zining 
bilimlari  bilan  har  doim  oldinda  bo igan, 
Bunga  ko‘plab  misollar  keltirish  mumkin.  Deylik,  Kaykovsning 
“Qobusnoma”sida  aynan  kasb  haqida  uning  inson  uchun  foydasi  va 
zamrligi  haqida fikrlar bildirilgan.  “Ey farzand,  ogoh  bo‘lki,  hunarsiz 
kishi hamisha foydasiz b o iu r va hech kishiga n af’ etkurmas.”.[25,26.j 
Inson  m a’lum  bir  kasbni  egallab  uni  yaxshi  o ‘zlashtirgan  b o iish i  va 
shu  kasbda  o ‘z  nomini  ko‘rsata  olgan  b o iish i  kerakligi  aytilgan, 
ya’ni  egallagan  kasbning  ustasi  b o iib   yetishishi  zarurligi  bildiril­
gan.  Yaxshi  kasb  egasi  muloyim  b o iish i  va  o ‘zini  kasbini  boshqa- 
larga  o ‘rgatishi  kerakligi  ko‘rsatilgan.  Bu  kasb  egasidan  boshqalarga 
ham  foyda  yetishi  bildirilgan.  Har  kimki  biror  kasbni  egalladimi  u 
bu  kasbni  kelajak  insonlariga  o ‘rgatishi  va  ulami  kasbli  qilishi  zamr 
ekanligi  bildirilgan.
Kasbning hayotdagi  o ‘mi  va kerakligi  haqida Sharqning juda ko‘p 
allomalari  o ‘z  fikrlarini  bildirib  o ‘tganlar.  Bularga  ko‘plab  misollar 
keltirish  mumkin.
Deylik:
0 ‘qib o ‘rganilgan har bitta hunar,
Hunarmandga  bir kun  foyda  keltirar.

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   196




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish