F. O‟. Jo‟rayev, G‟. X. Karimov qishloq xo‟jalik ekinlarini sug‟orishda suv tejamkor texnologiyalardan foydalanish

Tomchilatib 

sug„orishning 

afzalliklari. 

Ko‗pchilik 

fermerlarni 

―tomchilatib sug‗orish texnologiyasini joriy etish uchun sarflangan mablag‗ o‗zini 

oqlaydimi?‖ degan savol o‗ylantirishi mumkin. Keling, buni Qashqadaryo viloyati 

Qamashi  tumanining  eng  suv  tanqis  hududlaridan  birida  joylashgan  "Ernazarova 

Dildora" fermer xo‗jaligi misolida ko‗rib chiqamiz. 

Ushbu  fermer  xo‗jaligi  o‗tgan  yili  20  gektar  maydonga  tomchilatib  sug‗orish 

texnologiyalarini  o‗rnatgan  va  xuddi  shu  yerdagi  yana  30  gektar  yerda  esa 

an‘anaviy  usulda  g‗o‗za  parvarishlagan.  Har  ikkala  maydonga  ham 

chigitning   "Buxoro-2"  navi  aynan  bir  vaqtda,  ya‘ni  2019  yilning  18-20  mart 

kunlarida ekilgan [4]. 

Tomchilatib  sug‗orish  qo‗llaniladigan  yerlar  –  tomchilatib  sug‗orish  tizimi 

joriy  etilgan  oyning  boshidan  e‘tiboran  besh  yil  muddatga  yer  solig‗i  to‗lashdan 

ozod  qilingan.  Fermer  tomchilatib  sug‗orish  tizimi  uchun  sarflagan  mablag‗ining 

yarmidan  ko‗pi  turli  imtiyozlar  ko‗rinishida  uning  o‗ziga  qaytarilgan.  Fermer 

xo‗jaligi paxta dalasiga Isroil texnologiyasi asosida ishlab chiqarilgan tomchilatib 

sug‗orish  tizimlari  o‗rnatilgan.  Bu  texnologiyaning  afzalligi  shundaki,  mazkur 

usulda  suv  avval  hovuzga  to‗planib,  nasos  yordamida  asosiy  quvurga,  undan  esa 

ekin  maydoni  bo‗ylab  tortilgan  maxsus  teshikchali  kichik  polietilen  quvurlarga 

haydaladi.  Suv  oqib,  loyqa  hosil  qilmagani  bois,  yer  qotib  qolmaydi.  Tuproqdagi 

foydali  mikroelementlar  yuvilib  ketmaydi.  O‗g‗it  ham  avval  eritilib,  suv  bilan 

qo‗shib  berilishi  sabab  barcha  g‗o‗zalarga  birdek  etib  borishi  va  so‗rilishi 

ta‘minlanadi.  SHu  bois  an‘anaviy  sug‗orish  usuliga  qaraganda  ancha  kam  o‗g‗it 

sarflab, bir necha barobar ko‗p samaraga erishish mumkin. 

Yana bir tomoni, ushbu texnologiyada paxta egatlariga plyonka tortiladi. Natijada 

jo‗yakda begona o‗tlar bo‗lmaydi, tuproqda namning saqlanish darajasi juda yuqori 

bo‗ladi.  Bu  esa  fermerga  yana  bir  qancha  mablag‗ni  iqtisod  qilish  imkonini  ham 

beradi. 

---

27