Ғ. м. қосимов менежмент ўзбекистоп Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги упиверситетлар ва олий техника



Download 5,78 Mb.
Pdf ko'rish
bet129/148
Sana23.02.2022
Hajmi5,78 Mb.
#173930
1   ...   125   126   127   128   129   130   131   132   ...   148
Bog'liq
Menejment (G .Qosimov)(1)

19.5. Самарали назоратнинг тавсифи
Самарали назоратни аниқлашда инсон хулқи яго- 
нагина омил эмас. Ташкилот мақсадларига эриши- 
шини назорат орқали таъминлаш учун у бир неча 
муҳим хусусиятларга эга бўлиши лозим. Улар қуйи- 
дагилар:
— 
назоратнинг устувор йўналишлиги (хусусий кор­
хона маҳсулотларидан нусха кўрсатиб, шаҳарма-ша- 
ҳар буюртма тўпловчи вакиллар орқали ўз корхона 
раҳбарларига етказиш);
263
www.ziyouz.com kutubxonasi


— натижага қараб мўлжаллаш;
— ишга мос келиши;
— ўз вақтида назорат этиш;
— назоратнинг эгилувчанлиги;
— назоратнинг содда ва оддийлиги;
— назоратнинг фойдалилиги;
— халқаро даражадаги назорат.
Назорат ташкилотнинг энг муҳим масалаларини 
ифодаласа ва уларнинг бир маромда боришини таъ- 
минласа, назорат устувор тавсифга эга бўлади. Усту­
вор аҳамиятга эга бўлмаган фаолиятни тез-тез тек- 
шириш ёки ўлчаш мақсадга мувофиқ эмас.
Агар олий раҳбарият маълум бир кўринишдаги 
фаолиятни устувор деб ҳисобласа, у ҳолда албатта 
самарали назорат ўтказилиши керак.
Назоратнинг пировард натижаси фақат маълумот 
тўплаш, стандартларни белгилаш ва муаммоларни 
аниқлашдангина иборат бўлмай, ташкилот олдида 
турган масалаларни ечишдир. Назорат ўтказиш мақ- 
садларга эришиш учун восита бўлмоғи керак.
Назорат самарали бўлмоғи учун текширилаётган 
фаолият турига мос келиши керак. У холис ўлчани- 
ши ва баҳоланиши лозим, ҳақиқатдан ҳам муҳим 
бўлсин. Назоратнинг мос келмайдиган механизми 
муҳим маълумотни тўплай олмасликка олиб келади, 
беҳуда меҳнат қилинади.
Худди шунингдек, назорат ўз вақтида ўтказили- 
ши керак. Ўз вақтида назорат ўтказиш юқори тезлик- 
да ёки уни бод-бод ўтказишда эмас, назорат қили- 
надиган ҳодисага айнан мос келишида деб тушун- 
моқ лозим.
Назорат, худди режа каби, бўлаётган ўзгаришлар- 
га мослашувчан ва эгилувчан бўлиши керак. Режа­
ларнинг маълум ўзгаришлари назорат тизимида жид- 
дий ўзгаришни талаб этмайди, зарурият билан ўзга- 
ришлар тўғри баҳоланиши лозим.
Ташкилот ишида тўла такомиллашишга назорат 
ёрдами билан камдан-кам эришилади. Таш килот
264
www.ziyouz.com kutubxonasi


сарфлайдиган харажат воситалари ташкилот қўйган 
мақсадларига яқин бўлиши керак. Агар назорат тизи- 
мига кетадиган барча харажатлар унинг яратадиган 
афзалликларидан юқори бўлса, ташкилот назорат ти- 
зимини қўлламагани маъқул.
Ташкилот ўз бизнесини ташқи бозорларда амалга 
оширса, назорат вазифаси қўшимча мураккабликка 
дуч келади. Халқаро даражага чиқиш учун тадбиркор­
лик фаолиятидаги мақсадлар сони сезиларли орта- 
ди, бунда назорат қилиш қийинлашади. Менежерлар 
стандартларни белгилабгина қолмай, ўз мамлакати 
ичидаги бизнеси учун ҳаракатлар натижасини ўлча- 
ши керак, бироқ ўзининг халқаро бизнеси учун 
ўхшаш операцияларни амалга ошириши лозим. Улар­
нинг бизнеси қанчалик қамровли бўлса, шунча на­
зорат қилиш қийинлашади.

Download 5,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   125   126   127   128   129   130   131   132   ...   148




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish