Ф. М. Аюпова, Ю. К. Жабборова г и н е к о л о г и я

0, 1
г мушак ичига ёки ректал шамчада 
1
-
2
маҳал). 
Ўткир даврида қоринга музли халтача, кейинчалик иссиқ грелка қўйилади. 
Ҳайз цикли бузилганда гормонал терапия ўтказиш мумкин. Тўғри ичак 
бачадон абсцессида орқа кольпотомия қилиниб, йирингли бўшлиққа дре- 
наж қўйилади. Агар параметрал инфильтрат йиринглаган бўлса, орқа гум- 
баз пункция қилинади. Йиринг чиқса, орқа кольпотомия қилинади. Агар 
параметрал жараён пупарт бойлами устида қорин пардасининг олдинги де- 
ворига ўтса, қорин пардасидан ташқари лапаротомия қилинади.
Яллиғланиш касалликларининг олдини олиш
Яллиғланишга олиб келувчи сабабларни бартараф этиш, касаллик қол- 
ларидан ташқари абортларга йўл қўймаслик, аёллар ўртасида санитария- 
оқартув ишларини олиб боришдан иборат.
60

---

“Сурункали аднекситнинг қўзғалиши”
Мақсад: 
талабаларга беморни объектив ва субъектив маълумотларга 
асосан диагноз қўйиш, касаллик оғирлик даражасини баҳолаш ва даволаш 
тактикасини танлашни ўргатиш.
Таъминланиш: кушетка, қин кўзгулари, гинекологик кресло, стерил 
қўлқоп, тонометр.
1. Аёл гинекологик креслода оёқларини чаноқ-сон ва тизза бўғимида 
букилган ҳолда ётибди.
2. Шикоятлари: қорин пастида қуюшиб оғриш, тана ҳароратининг 
кўтарилиш, умумий қувватсизлик, сариқ яшил тусдаги оқчил 
келиши,
3. Касаллик анамнези: аста-секин бошланади, кўпинча бачадон ичи 
аралашувларидан, совук қотишдан кейин.
4. Хаёт анамнези: ҳайз келиши 14 ёшдан 3-4 кун, ҳар 28 кунда, жинсий 
ҳаёти 19 ёшдан, гинекологик касалликлари - сурункали аднексит. 
Ирсиятга мойиллиги йўқ, зарарли одатлари йўқ.
5. Умумий кўрув: беморнинг аҳволи қониқарли, ўртача оғир ёки оғир, 
тери қоплами оқиш, совуқ тер, тахикардия, гипотония.
6
. Қорин кўрувда: одатий ҳолатда.
Пальпацияда: юмшоқ, қорин пастида кучсиз оғриқли.
7. Дастлабки диагноз: шикоятлари, ҳаёт ва касаллик анамнези ҳамда 
локал статус ва объектив маълумотларга асосланиб қўйилади.
Қон умумий анализи: лейкоцитоз, лейкоформуланинг чапга сурилиши, 
ЭЧТ тезлашиши
Бактериологик текширув: патоген флора аниқланади.
Қин орқали кўрув: бачадон ўлчами меъерида, танасини қимирлатганда 
оғриқли, бачадон ортиқлари икки томонлама кенгайган, чандиқли, 
оғриқли, ажралма йирингли.
8
. Клиник диагнозни қўйиш ва асослаш: дастлабки диагноз ва клиник
- инструментал текширувларга асосланиб қўйилади.
9. Асоратлар: бепуштлик, ҳайз циклининг бузилиши, бачадондан 
ташқари ҳомиладорлик, пельвиоперитонит, сактосальпинкс.
10. Дифференциал диагностикаси: 
ўткир аппендицит, 
тухумдон 
апоплексияси, 
бачадондан 
ташқари 
ҳомиладорлик, 
ичаклар 
тутилиши, ОИТ аъзолари касалликлари.
11. Даволаш:
Умумий ва маҳаллий антибактериал терапия
Десенсибилизацияловчи терапия
Иммуностимуляторлар
Инфузион терапия
Физиотерапия
Организмнинг бузилган фаолиятини тиклаш 
Реабилитацион терапия
12. Профилактикаси: тартибсиз жинсий ҳаёт ва абортларга қарши 
кураш.