Ф. М. Аюпова, Ю. К. Жабборова г и н е к о л о г и я

НАЗОРА Т СА ВОЛЛА РИ
1. 
Беп уш т н и коҳ тушунчаси
2. 
Аёл б еп у ш т л и ги н и н г асосий сабаблари
3. 
Б е п у ш т л и к н и н г эн док рин т урини айтинг.
4. 
Н ай-перитонеал б еп у ш т л и к н и н г сабаблари.
5. 
И м м у н о л о г и к б еп у ш т л и к н и ани қлаш .
6. 
Э р к ак лар б еп у ш т л и г и н и н г сабаблари.
7. 
Т екш и р и ш усулларига н и м ал ар киради.
8. 
Нормал спермограммани ёзиб беринг.
9.
Аёллар б еп уш тлигин и даволаш усуллари.
192

---

ЗАМОНАВИИ КОНТРАЦЕПЦИЯ УСУЛЛАРИ
М ақсад.
Замонавий кон трац еп ц и я усуллари, қўлл аш га кўрсатмалар, қарш и кўр- 
сатмалар билан талабаларни таниш ти риш .
Ваэифалар.
1 
К о н т р а ц е п ц и я н и н г тўсиқусул и ва сперм иц ид лар
2 
К о н т р а ц е п и и я н и н г ритм ик усуллари
3 
Бачадон ичи воситалари (БИВ)
4 
Гормонал контрацептивлар
5 
Ихтиёрий ж арроҳл и к стерилизацияси.
XX аср и к к и н ч и яри м д а контрацепция технологиясида катта ю т уқ лар- 
га эри ш и лганга қарамай, оилани реж ал аш ти ри ш каби катта муаммо бир 
қанча ривож лан ган мамлакаталар д и қ қ а т и н и ўзига жалб қ и л и б кел м оқ да 
«Оилани режалаш тириш » 
Ж С С Ттавсияларига м у в о ф и қ комплекс тад- 
бирларни амалга о ш и р и ш н и кўзда тутади Бу тадбир бир вақтн и ўзида бир 
қан ча масалани ҳал қи лади:а)ҳомиладор бўли ш дан сақлани ш ; б) ўзи ис- 
таган пайтда бола кўриш; в) ҳомиладорли клар орасида интервал ларни бо- 
ш қариб билиш ; г) бола туғиш вақтини ота-онасига қараб назорат қ и л и ш ; 
д) оилада неча ф арзан д бўлиш ини белгилаш.
Эр-хотинлар орасида кон трац епци я усулларининг рационал равиш да 
қ ў л л ан и ли ш и , о т а -о н а н и н г моддий аҳволи яхш и лан гун ча ф арзан д кў- 
риш га ш ош илмай кутиш ларига им к о н и я т л ар яратади. Бундан т аш қ ар и
бир қатор кон трац еп ц и я препаратлари, ж и н с и й йўл билан ўтувчи касал- 
ликлард ан сақлайд и, репродуктив системага терапевтик таъсир қ и л ад и ва 
ўсма к асал л и к лар и н и ри в о ж л ан и ш и н и о л д и н и олади. Ҳорзирги пайтда 
контрацептив препаратларни к л а с с и ф и к а ц и я л а ш қуйидагича қабул қи- 
линган:
1 
К о н т р а ц е п ц и я н и н г турлари: тўсиқ (ёки механик); сперм аци длар 
(ёки кимиёвий); ритм ик (ёки биологик);
2 
К он т р а и е п ц и я н и замонавий усуллари: бачадон ичи воситалари; 
гормонал, ихтиёрий, хирургик стер и л и зац и я, туғи ш н и б о ш қ а р и ш н и
махсус тури ҳисобланади.
К онтрацептив препаратлар қуйидаги талабларга жавоб бери ш и керак: 
юқори кон трац ептив эф е к т и в л и к к а эга б ўлиш и ; аёл организмига ва ж и н - 
сий жуф тига патологик таъсир қ и лм аслиги ; кей инги авлодга тератоген 
таъсири бўлмаслиги; қабул қ и л и ш и н и н г од д и й л и ги ; арзон, ш ун и н гд ек 
д идига мос т уш ад иган ва конфиденцал бўлиши керак.