Ф. М. Аюпова, Ю. К. Жабборова г и н е к о л о г и я

Бачадон танаси раки
Бачадон танаси раки 50-60 ёш даги аёлларда к ў п р о қ учрайди. К ўпин- 
ча организм да горм онал ўзгариш лар натиж аси да ривож лан ади . Э ндом ет- 
рий раки к ў п и н ч а қуй и д аги кас ал л и к л ар би л ан бирга учрайди: бачадон 
ф ибромиом аси, ту х ум дон н и н г ф ем и н и зац и ял о вч и ўсмаси, бачадон танаси 
ш и л л и қ қ а в а т и ги п ерп лази яси , қан дли диабет, сем и зл и к , ж и гар ф аоли яти
бузилиш и.
Рак эн д о м ет р и й н и н г юзаси, ц и ли н д рси м он эп и гел и й си , бачадон ш и л- 
л и қ қавати безлари ц и л и н д р и к эп и тел и й си ёки эм брионал гетероген эп и- 
тели йд ан р и вож л ан и ш и м ум ки н. К ам р о қ ҳолларда бачадон бурчаклари ва 
четлари зарарланади . К асал л и к бош ланаётган да ўсма тугунсим он, пап ил- 
л я р ёки полип оз к ў р и н и ш д а бўлади.
Бачадон ичи қи р и б тозалан ади кўп м иқдорда уш оқсим он қ и р и н д и
олинади.
Гистологик ж иҳатдан ф арқлан и ш и :
1. Х авф ли аденома.
2. А денокарцином а.
3. Ш и л л и қ қават раки.
4. Р ак н и н г солид ф ормаси.
5. Э пидерм ал рак.
Т арқалиш б осқ и ч лари (68-расм)
159

---

68— Расм.
Бачадон танаси ракннннг босқичлари.
1 - I —чи, 2 — II — чи, 3 — II I - чи.
1-босқич - ўсма бачадон эндом етрийси билан чегараланган.
2-босқич — а) бачадон танаси раки миометрийни инфильтрацияси билан.
б) бир ёки и к к и том онлам а парам етрий и н ф и льтрац и яси , к и ч и к чаноқ 
деворлари зарарланм аган .
в) бачадон тан аси р ак и н и н г бачадон б ўй н и га ўтиш и билан.
3-б осқ и ч и - а) бачадон танаси раки парам етрий и н ф и льтр ац и яси би- 
лан, к и ч и к ч ан о қ деворлари зарарл ан и ш и билан.
б) бачадон тан аси раки регионар л и м ф а тугун ларига, бачадон ор ти қл а- 
рига, қи н га м етастаз бериш и билан.
в) бачадон тан аси раки қорин б ўш лиғига ўтиш и билан.
4- босқич 
а) бачадон танаси раки қорин бўш лиғига, қовуққа, тўғри 
и ч ак к а ўтиш и билан.
б) бачадон тан аси раки узоқдаги аъзоларга метастаз бериш и билан.
Клииикаси: 
б ош қа ж и нсий аъзолар р ак и га нисбатан бачадон тана- 
си раки е н ги л р о қ кечади. Узоқ муддат бемор ахволи қон и қарл и бўлади. 
Л еки н аёл ҳолсизлани б тез чарчайди. И н ф ек ц и я қўш и л и ш и ёки бачадон 
бўш лиғидаги аж р ал м ал ар натиж асида тан а ҳарорати к ўтали ш и , л ей ко ц и - 
тоз, ЭЧТ ош ади. Бачадон танаси раки ва тар қал и ш ж араёни ни д и агн о сти к а 
қи ли ш м ақсад ид а қўш им ч а усуллар қў л л ан и лад и . Э ндометрий асп и р ац и - 
яси, ц и тол оги яси , қи рм аси , гистологик текш ирув, бачадонни УЗТ, гисте- 
роскоп ия, КТ, ЯМ Р, ц и тоск оп и я, ректом ан оскоп и я, экскретор урограф и я 
қи л и ш \а м м у м к и н . Э ндом етрий р а к и н и н г бош қа асосий белги л ари дан
қонли аж рал м ал ар «гўшт ювиндиси» кў р и н и ш и д а постменструал даврда 
ёки ёш ли кд а а ц и к л и к қон кети ш и н и кўрсатиб ўтиш м ум кин.
О ғр и қ к а с а л л и к н и н г кечки сим птом и ҳисобланади. Ўсма ж ар аён и н и н г 
ри вож лан и ш и би л ан о ғр и қ д оим ий тус олади. О ғриқ, патологик ж араён 
бачадон сероз қ авати н и , қўш ни аъзоларни ёки нерв ту гун лари н и эзи ш и
билан ҳамда п ар ам етр и й н и н г ракли и н ф и льтрати га боғлиқ.