Ф. М. Аюпова, Ю. К. Жабборова г и н е к о л о г и я

Н А З О Р А Т С А В О Л Л А Р.
1. Қ андай тухум дон ўсмаси киста деб аталади ?
2. Т ухум дон н и н г қандай ўсмасимон к асал л и к лар и н и биласиз ?
3. Қ андай ўсма кистом а деб аталади ?
4. К истом аларн и ан и қл аш усуллари.
5. Т ухум дон н и н г хавф сиз ўсм асини операци я қ и л и ш усули ?
6. К и сто м ал ар н и н г қандай асоратларини биласиз ?
7. Тухумдон кистом аси оёқчаси буралиб қолганда к л и н и к белгилари 
қай дай бўлади?
150

---

БАЧАД О Н БЎИНИ ВА ТА Н А С И Н И Н Г ФОН
BA РАК О ЛДИ КА С А Л Л И КЛ А РИ
Мақсад:
Аёлларда бачадон бўйни ва танасининг ўсмаларига олиб келувчи сабаблар, 
жойлаш иш и бўйича тасниф и, к л и н и к кечиш и, аниқлаш ва таш хис қўйиш
усуллари, даволаш , асоратлари ва олдини олиш усулларини ўрганиш .
Ваэифалар:
1. Бачадон бўйни ва танаси патологиялари муаммоси.
2. Тасниф и.
3. Бачадон бўйни ф он ва рак олди касаликлари .
4. Бачадон танаси фон ва рак олди касал л и клари .
5. Бачадон бўйни р а к и н и н г белгилари.
6. Бачадон танаси р ак и н и н г белгилари.
7. Т аш хислаш ва даволаш усуллари.
8. Бачадон бўйни ва танасини ўсм аларининг олдини олиш тадбирлари
Ж и н си й аъзолар хавфли ўсм ал ари н и н г кенг тар қ ал ган л и ги ва аёллар
он кологи к касалли клари ти зи м и да етакчи ўрин эгал л аган л и ги бачадон 
т ан аси ,б ў й н и н и н г ф он ва рак олди касалл и клари м уам м олари нин г дол- 
зарб ли ги дан д арак беради. Репродуктив ёш даги аёллар о н к ол оги к касал- 
л и к лари орасида бачадон бўйни ўсма ж араёнлари улуши 10% дан 15,7% 
гача та ш к и л қилади. М аълум ки, аёллар онкологи к касал л и к лар и ти зи м и - 
да бачадон бўйни раки б ирин чи ўрин лардан бирини эгаллаб келм оқда, у 
ноқулай ф онда ривож ланиб, рак олди ка сал л и к л ар и н и н г сўнгги б осқичи 
бўлиб ҳисобланади.
«Фон ж араёнлари» деган терм ин алоҳида рак олди ҳисоб лан м ай д и , ле- 
ки н ш у н и н г ф онид а бачадон бўйни раки ва д исплазияси ри вож л ан и ш эҳ- 
тим оли бўлган, этиологик ва м орф ологи к м анзараси ҳар хил к а сал л и к л ар - 
ни ўз ичига олади. Ф он ва рак олди к асал л и к лар и н и ўз вақтида ап и қл аш
ва раци онал даволаш , п р о ф и л ак ти к о н к ологи к тадбирлар т и з и м т ^ ш г му- 
ҳим қи см и ҳисобланади.
Н ормада қи н ш и л л и қ қа в а ти н и н г давом и бўлиб ҳисобланади ган эк то - 
цервикс стромадан базал мембрана билан аж ралиб, кўп қаватли ясси эп и - 
тели й билан қоп лан ган 5 қаватли \у ж ай р ал ар д ан таш к и л топган бўлиб, 
маълум тузилиш га, би р-би ри га ни сбатан ж ой лаш ган ва б азал мембранага 
эга бўлади.
Ц ервикал кан ал бир қаторли ц и л и н д р и к эп ители й билан қоп лан ган.
Кўп қаватли ясси эп и тели й эн доц ерви ксн и н г ц и л и н д р и к эндоцервик- 
сга ўтиш жойи муқим аҳам иятга эга, ч у н к и кўп и н ч а шу жойда ҳуж айра- 
л а р н и н г ат и п и к тран сф орм ац и яси ю зага келади. Туғиш ёш идаги соғлом 
аёлларда кўп қаватли ясси ва ц и л и н д р и к эп и тел и й чегараси аслида таш қ и
бачадон бўғзи соҳасида ж ойлаш ади.
Қ из болалар ва туғм аган аёлларда бу чегара бачадон б ў й н и н и н г қи н 
қи см ида ж ой лаш иш и м ум кин.
Ҳ ом иладорли к даврида \а м худди ш ундай