Ф. Жуманова, С. Авазова, Г. Жобборова, У. Хуснетдинов


тиш), кўпроқ дўстона муносабатда бўлиш; ҳаётда маънавий ёрдамга муҳ-



Download 12,14 Mb.
Pdf ko'rish
bet109/417
Sana23.02.2022
Hajmi12,14 Mb.
#159194
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   417
Bog'liq
Жуманова Ф Авазова С ва бошқ Умумий педагогика асослари

тиш), кўпроқ дўстона муносабатда бўлиш; ҳаётда маънавий ёрдамга муҳ-
тожларга кўмаклашиш; ҳар кимга табиат берган қобилият даражасига 
мувофиқ ўз хохиши билан ҳаракат қилиш ҳуқуқини бериш ва ш.к.
4. Неотомизм. Неотомизм – католик диншуноси Томас номи билан атал-
ган фалсафий таълимот. Ўрта аср ақидапарасти ўтмиш элчиси ва келажак пай-
ғамбари сифатида улуғланган, дин эса инсон ва унинг тарбиясини бошқаради-
ган абадий ва асосий фалсафа ҳисобланган. Неотомистлар объектив ҳақиқат 
борлигини тан олишади, аммо бу воқеликни Худонинг иродасига боғлашади. 
Дунё “илоҳий ақл”нинг тимсолидир, теология (илоҳиёт) эса илмнинг энг олий 
даражасидир. Неотомистлар фикрича, дунёнинг моҳияти фан томонидан ту-
шунарсиз талқин этилади. Дунёнинг моҳиятини фақат “буюк ақл эгаси” – Ху-
дога мурожаат қилиш орқали билиш мумкин. Фанга одамни ўраб турган мод-


145 
дий дунёнинг бир қисмигина очиқдир. Шу сабабли ёшларни диний қадриятлар 
асосида маданият билан таништириш, бунда таълим, фан ва дин ўзаро алоқа-
дор бўлиши, бир-бирини тўлдириши керак: фанга ер юзидаги табиий ҳодиса-
лар, динга табиат қонунларига бўйсунмайдиган руҳий ғоялар соҳаси берилган. 
Замонавий неотомизмнинг таниқли вакили француз файласуфи Ж. Мари-
тен ҳисобланади. У. Каннингам, У. Макгакен (АҚШ), М. Казотти, М. Стефани-
ни (Италия), В. фон Ловених (ГФР), Р. Ливигстон (Англия), Е. Жильсон (Фран-
ция) неотомизмнинг таниқли вакилларидир. 
Неотомизм педагогикасининг асосий қоидалари инсоннинг “дуал – икки 
томонлама табиати” билан белгиланади. Одам материя ва руҳнинг бирлигидан 
вужудга келади, шунинг учун айни пайтда ҳам индивид, ҳам шахс ҳисобла-
нади. Одам индивид сифатида табиат ва жамиятнинг барча қонунларига бўй-
сунадиган жонли мавжудот, шахс сифатида ўлмас руҳ – “илоҳий мавжудлик” 
органига эга. Фан - таълим-тарбия мақсадларини аниқлашга ожиздир. Буни 
фақат дин амалга ошириши мумкин. Энг муҳими - руҳ (жон), демакки, таълим-
тарбия руҳий (маънавий) тамойилга асосланиши керак. 
Неотомизм педагогикаси умуминсоний фазилатларни тарбиялаш тараф-
дори: меҳр-оқибат, инсонпарварлик, ҳалоллик, яқинларга муҳаббат, фидоий-
лик ва ш.к. Неотомистлар фикрича, умуминсоний фазилатлар ўзини-ўзи ҳало-
катга олиб борувчи цивилизацияни сақлаб қолиши мумкин. “Одам табиатига 
зид икки тамойилга асосланган дунё: фойда ва манфаатпарастликка интилиш
- эҳтиёж ва қулликни доимий кўпайтириб боради” (Ж. Маритен). 
Тарбиянинг мақсади христиан аҳлоқидан келиб чиқиши, яъни ер юзидаги 
одамларни насроний қилиш, ўзга дунёда уларнинг ҳаётига ғамхўрлик қилиш, 
руҳини (жонини) қутқариш бўлиши лозим, шунингдек фан ўқитувчилари ўз 
фаолиятида Худони унутмаслиги керак (Ж. Маритен, У. Макгакен). Католик 
мактаблари Италия, Португалии, Испания, Ирландия, Бельгия, Франция, ГФР, 
Польша каби мамлакатларда машҳурдир. 

Download 12,14 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   417




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish