F. I. Salomova, L. K. Abdukadirova, X. A. Sadullayeva, S. A. Sharipova mutaxassislikka kirish

4.3. Suv namunasini olish qoidalari 
 
        Laboratoriya tekshirishlari natijasi ko‘p jihatdan suv namunasining 
to‘g‘ri olinganligiga va uni o‘z vaqtida tekshirishga jo‘natilganligiga 
bog‘liqdir. 
Suv namunasini hajmi 2-5  litrli  toza idishga (bakteriologik tahlil  
uchun sterillangan) olinadi. Suv manbaidan namuna olish markazlash-
gan suv ta’minoti uchun suv olinadigan joydan (yoki suv manbaidan 

---

170 
 
foydalanish joyi –  masalan, cho‘milish joylari) olinadi. Namunani 
qirg‘oqdan 5-10m  ichkaridan  va manbaning o‘rtasidan 0,5 -  1m chu-
qurlikdan (lozim bo‘lganda chuqurroqdan) olish tavsiya etiladi. Kerakli 
chuqurlikdan suv namunasini olish uchun maxsus asbob –  bato-
metrlardan foydalaniladi  yoki tosh bog‘langan va uzun ipga bog‘langan 
shisha idishdan foydalanish mumkin. Bunda ikkinchi ipni idishning 
qopqog‘iga bog‘lanadi va undan suv olish vaqtida   foydalaniladi: ke-
rakli chuqurlikka idishni tushirgandan so‘ng, qopqoq ipi keskin tortilib, 
idishning og‘zi ochiladi va unga suv kiradi. 
Suv tarqatish tarmog‘idan (vodoprovod) bakteriologik analiz uchun 
sinama  quyidagi tartibda olinadi: spirt lampasi alangasida jo‘mrak  qiz-
diriladi va suvni ochib 10 daqiqa davomida oqizib qo‘yiladi, so‘ngra suv 
namunasini shisha idishga olib, idish og‘zini ham alangada qizdiriladi va 
mahkam yopiladi.  
Fizik-kimyoviy tekshirishlar uchun suv namunasini olishda ham 10 
daqiqa davomida suv oqizib qo‘yiladi, idishni shu suv bilan chayiladi, 
keyin suv bilan to‘ldirilib, og‘zi yopiladi. 
      Namuna olingandan so‘ng idish qopqog‘ini surg‘uch bilan muhr-
lanadi va kuzatuv xati bilan laboratoriyaga jo‘natiladi. Kuzatuv xatida 
namuna olingan suv manbaining nomi, olinish joyi va olinish vaqti, 
suvning hajmi, qanday maqsadlar uchun olindi, kim tomonidan olindi 
kabi ma’lumotlar yoziladi. Agar namuna suv manbaidan olingan bo‘lsa, 
kuzatuv xatida namuna olish vaqtidagi ob-havo sharoiti ko‘rsatiladi. 
Olingan namuna iloji boricha laboratoriyaga tez yetkazilishi kerak, 
imkoni bo‘lsa 2 soat ichida, agar buning iloji bo‘lmasa, u holda suvga 
konservant qo‘shiladi  -  har 1litr suvga 2 ml 25% li sulfat kislotasi 
(suvdagi muallaq moddalar, quruq qoldiq, xloridlar, azot tuzlari uchun 2 
ml/l xloroform qo‘shiladi) va bu haqda ham kuzatuv xatida bildiriladi.