Etika va estetika

Erkaklar kiyimi. 
Kishi madaniyatini birinchi navbatda uning kiyimi 
ta’kidlab turadi. Did bilan tanlangan kiyim va orasta ko‘rinish odamni o‘ziga 
nisbatan ishonchli, batartib, tetik va oxir-oqibat atrofdagilarda yoqimli taassurot 
uyg‘otadi. 
Hammasidan ham har bir erkak kishi kundalik kiyish uchun ko‘zga u 
darajada tashlanmaydigan, kostyum-shim va yana nisbatan jiddiyroq to‘q kul rang 
yoki to‘q ko‘k va qora tusdagi kostyum-shimlarni maxsus kechalar hamda 
mehmondorchiliklar uchun mo‘ljallangan garderobga ega bo‘lishi lozim. Agar bu 
ikki kostyum mohirlik bilan bir-biriga uyg‘un bo‘lgan tusdagi ranglarda tanlab 
olinsa, unda ularni birini-biriga moslashtirgan holda kiyib yurish mumkin. Bundan 
tashqari bu ikki kostyumga sport turdagi kombinatsiyalangan kostyumni ham 
qo‘shib to‘ldirish mumkin. Bunday turdagi kostyumni ishga kiyish urf bo‘la 
boshlamoqda. Bezak va ranglar bilan bir-biridan farq qiluvchi shim va ustki 
kiyimdan iborat bu kostyum, uyg‘un va mos bo‘lgan holda bir-birini to‘ldirishi 
lozim. Masalan, mayda katakli kostyumga shim, mayda katakli shimga esa bir 
tusdagi ustki kiyim ko‘proq mos keladi. Sportcha usulni xush ko‘radigan 
erkakalarga kiyinishda bir qancha qulaylik mavjud: oq yoki rangli ko‘ylaklar bilan 
bir qatorda ular sportcha yoki mayda va nafis to‘qilgan ko‘ylaklarni ham kiyib 
yurishlari mumkin.

---

40 
Yilning issiq kunlari uchun mo‘ljallangan yengil chitdan yoki sun’iy ipdan 
tikilgan kostyumlar erkaklarning kiyimlar javonida doimiy avtributga aylandi. 
Bunday turdagi kostyumlar matosining rangi bir xil yoki turli tusdagi rasmlari 
bilan och va to‘q tuslarda bo‘lishi mumkin – bu sizda mavjud bo‘lgan ko‘ylaklarga 
va unga mos tarzda uyg‘unlikni vujudga keltiradigan oyoq kiyimlarga bog‘liq. 
Shim xarid qilayotgan vaqtda uning sizning kostyumingiz, ustki kiyimlaringiz va 
ko‘ylaklaringizga qanchalik mos kelishini nazardan chetda qoldirmaslik joiz. 
Vilvet shimga qalin yoki sherst ko‘ylaklar mos keladi (agar uning egasi to‘laroq 
bo‘lmasa).
Ammo orastalik birinchi o‘rinda – har qanday zo‘r bashang ko‘rinishni 
cho‘ntakdan chiqqan kir ro‘molcha bir pul qiladi. Sochlar doimo toza bo‘lishi va 
tiniq ko‘rinish lozim. Erkaklar kunda soqolini olib turishi, kerak bo‘lsa, kechqurun 
mehmonga borish uchun to‘q kostyum kiygan bo‘lsa ham, ikki martadan soqol 
olishga to‘g‘ri keladi. Eng ahamiyatlisi, kiyim nafaqat ozoda bo‘lishi, balki tikilgan 
dazmollangan bo‘lishi ham shart. Oyoq kiyimlarni hatto yomg‘ir kunlari ham 
tozalab chiqish kerak, zero ular gohida egasining holatini oshkor etib turadi. 
Zamonaviylik unga asosiy xususiyatlarda individual tarzda moslashuvni 
taqozo etadi. Aslida, hech qanday moda xunuk yoki chiroyli bo‘lmaydi, u doimiy 
mezonga ega emas. Kecha qabul qilinmagan narsa, bugun tabiiy ko‘rinishi 
mumkin. Tabiatning shu xususiyati tufayli biz ba’zida ko‘rinishimizni yangilab 
turish imkoniyatiga egamiz. Yangi chiqqan zamonaviy liboslarga moslashish 
odatda sal qiyinroq kechadi. Deyarli hamma vaqt ko‘pchilikni hayratga soladi. 
Tajribadan shuni bilamizki, bir yildan so‘ng yangi chiqqan rusm bizga o‘z hukmini 
o‘tkazadi, keyin esa xuddi shu uslubga moslashib olgandan so‘ng, undan voz 
kechishdan bosh tortamiz. Zamonaviy narsalar, odatda, ayollar uchun uch yil, 
erkaklar uchun besh yil xizmat qiladi. Eski modani “ushlab” turishga intilib, 
yangisi bilan kurashishni to‘xtatgan ma’qul.
Zamonaviy narsani sotib olib, uni “ayash uchun” kamdan-kam ishlatib, 
shkafga qo‘yib qo‘ygan odam qattiq adashadi. Ba’zida bunday narsalarni eski 
sarqit sifatida olib tashlashga to‘g‘ri kelib qoladi. 
Rusm (moda) me’yor hisini, davr talabi, did va yoshga e’tiborni talab 
qiladi. Shunday odamlar borki, ular tezda zamonaviylikning ba’zi unsurlarini ilib 
oladi, boshqalarga esa