Eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalar

Kar va zaif eshituvchi bolalar tasnifi

Eshitishida nuqsoni bo‘lgan bolalarning bir necha tasnifi mavjud. Keng tarqalgan tibbiy tasniflardan biri L.V.Neyman tomonidan ishlab chiqilgan tasnif sanaladi.

Eshitish funksiyasi buzilganlik darajasini aniqlash uchun L.V.Neyman kar va zaif eshituvchi bolalarni tonal audiometriya va nutq yordamida tekshirgan.

L.V.Neyman idrok etiladigan chastotalar hajmiga bog‘liq

ravishda karlarning 4 guruhini farqlaydi:

1. 
   guruh – eng past 125-250 Gs chastotalarni idrok etadigan bolalar. Bunday bolalar qandaydir nutq tovushlarini farqlamaydi va qulog‘i yaqinida aytilgan juda baland tovushlarga yoki yaqin masofadan turib berilgan intensiv tovushlarga (baqiriq va sh.k.) reaksiya qiladi.
   
2. 
   guruh – 125-500 Gs chastotani idrok etadigan bolalar. Bu guruh bolalar qulog‘i yaqinida aytilgan baland tovushlarga reaksiya qiladi, «o» va «u» unlilarini farqlaydi. Boshqa juda baland tovushlarni idrok etishga qodir.
   
3. 
   guruh – past va o‘rta chastotalar, 125 -1000 Gs gacha diapazondagi tovushlarni idrok etadigan bolalar.
   
4. 
   guruh – 125 - 2000 Gs chastotani idrok etadigan bolalar.
   

3 - va 4 - guruhga mansub bolalar yaqin masofadan turib kamroq intensiv va chastotasiga ko‘ra turlicha tovushlarni (musiqa asboblari tovushi, maishiy tovushlar – eshik qo‘ng‘irog‘i, telefon qo‘ng‘irog‘i va sh.k.) idrok etadi.

4-guruh bolalari deyarli barcha unlilarni, qulog‘i oldida yoki yaqin masofadan aytilgan alohida jumla va so‘zlarni farqlaydi.

Kar bolalarning hammasida u yoki bu darajadagi qoldiqli eshitish bo‘ladi. Qoldiqli eshitish idrokini rivojlantirish bo‘yicha maxsus ish jarayonida og‘zaki nutqning shakllanishida muhim rol o‘ynaydi.

Zaif eshituvchilik ham turli darajada namoyon bo‘ladi. L.V.Neyman eshitishning pasayish darajasi bo‘yicha zaif eshituvchi bolalarni 3 ta darajaga ajratadi.

1. 
   daraja – nutqiy diapazonda eshitishning pasayishi 50 dBgacha nutqiy muloqot qilish mumkin. 1 m dan ortiq masofadan so‘zlashish balandligidagi nutqni saralab idrok etish mumkin.
   
2. 
   daraja – eshitish 50-70 dB gacha nutqiy diapazonda pasaygan. Nutqiy muloqot qiyinlashgan. Og‘zaki nutq 1 m dan kam masofadan idrok etiladi.
   
3. 
   daraja - eshitish 70-80 dB gacha nutqiy diapazonda pasaygan. So‘zlashuv balandligidagi nutq hatto qulog‘i oldida ham farqlan- maydi. Muloqot baland ovoz yordamida quloqqa yaqin masofada amalga oshiriladi.
   

L.V.Neyman tasnifiga kar, zaif eshituvchilik bilan karlik

o‘rtasidagi shartli chegara 80 dB darajasida.