Ermin O‘zbek tilidagi sharhi

Kompyuter tarmoqlarida adresasiya. Amaliyotda internetning real, fizik bog’lanishlar orqali tashkil topgan tarmog’idagi kompyuterlar bilan virtual axborot fazoni tashkil etuvchi elektron ma’lumotlari har xil adreslar yordamida ifodalaniladi. Internet tarkibiga kirgan har bir kompyuter to’rt qismdan tashkil topgan o’z adresiga ega, masalan: 142.26.137.07. Ushbu manzil IP(Internet Protocol) -manzil deb ataladi. Internetga doimiy ulangan kompyuterlar o’zgarmas IP-adresga ega bo’ladi. Agar kompyuter foydalanuvchisi internetga faqat vaqtinchalik ishlash uchun ulanadigan bo’lsa, u holda ushbu kompyuter vaqtinchalik IP-adresga ega bo’ladi. Bunday IP-manzil dinamik IP-manzil deb ataladi.
Tarmoqda mavjud bo’lgan ixtiyoriy kompyuter IP-adresini bilgan holda, unga har xil ko’rinishdagi so’rovlar bilan murojaat qilishi mumkin bo’ladi. Bu so’rovlar o’sha kompyuterda saqlanayotgan elektron ma’lumotlar, ma’lumotlar bazasi yoki bo’lmasa undagi biror birdasturni ishlatishga, o’sha kompyuter tarkibiga kirgan texnik resurslar imkoniyatidan foydalanishga oid bo’lishi mumkin va hokazo
Internet axborot muhitini tashkil etuvchi elektron ma’lumotlarning har biri kompyuterlarning IP-adreslaridan boshqa o’zlarining takrorlanmas, unikal adreslariga ega. Bu adres URL(Uniform Resource Locator) -adres deb ataladi.
Agar Internet tarmog’ida biror bir ma’lumot e’lon qilingan bo’lsa, u yagona takrorlanmas URL-adresga ega. Kompyuterda bir nom bilan ikkita fayl mavjud bo’lmaganidek, internetda ham ikki elektron ma’lumot bir xil URL-adresga ega bo’lmaydi.
DNS(ingl. Domain Name System—domen nomlar sistemasi)-domenlar haqida ma’lumot olishga mo’ljallangan kompyuter taqsimot sistemasi. Ko’pincha xost nomi bo’yicha IP-adres olish uchun, pochtaning marshruti haqida ma’lumot olish uchun ishlatiladi.
Internet. Internet bu yagona standart asosida faoliyat ko’rsatuvchi
jahon global kompyuter tarmog’idir. Uning nomi ikki xil talqin qilinadi, ya’ni “International Network” – xalqaro tarmoq va “Interconnected networks” «tarmoqlararo» degan ma’noni anglatadi. U mahalliy (lokal) kompyuter tarmoqlarni birlashtiruvchi axborot tizimi bo’lib, o’zining alohida axborot maydoniga ega bo’lgan virtual to’plamdan tashkil topadi.
Internet tarmog’i, unga ulangan barcha kompyuterlarning o’zaro ma’lumotlar almashish imkoniyatini yaratib beradi. Internet tarmog’ining har bir mijozi o’zining shaxsiy kompyuteri orqali boshqa shahar yoki mamlakatga axborot uzatishi mumkin. Masalan, Vashingtondagi Kongress kutubxonasi katalogini ko’rib chiqish, Nyu-Yorkdagi Metropoliten muzeyining oxirgi ko’rgazmasiga qo’yilgan suratlar bilan tanishish, xalqaro anjumanlarda ishtirok etish, bank muomalalarini amalga oshirishi va hatto boshqa mamlakatlarda istiqomat qiluvchi Internet tarmog’i mijozlari bilan shaxmat o’ynash mumkin.