Erkin umarov mahmud abdullayev



Download 3,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet81/99
Sana13.04.2022
Hajmi3,62 Mb.
#547732
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   99
Bog'liq
Ma\'naviyat asoslari. Umarov E, Abdullayev M

Mir Said Sharif Jurjoniy 
(1339—1413). T o 'liq ismi Ali binni 
M uham m ad binni Ali H usayni Juijoniy Astrobod shahri yaqinidagi 
T og'u qishlog'ida dunyoga kelgan. Tem ur tom onidan Sheroz fath 
etilgach, boshqa olim lar qatori Sam arqandga kelgan.
U o ‘z zam onasining yirik allom asi bo'lib, o 'sh a davr fanlari- 
ning b a rc h a sohalarid a faoliyat k o 'rsatg an : islom falsafasi — 
Kalom , m antiq, til, tabiatshunoslik, huquq va falsafaga oid riso- 
lalar, shuningdek, ko‘plab olim larning asarlariga sharhlar yozgan.
Asarlari: 
«Avsat d ar m an tiq » (« M an tiq d a o ‘rta xulosa»), 
«D unyoni aks ettiruvchi k o ‘zgu» (risola).
Juijoniy Sam arqandda 20 yildan k o 'p ro q sam arali ijod etgan, 
Amir T em ur vafotidan keyin Sherozga qaytib ketadi.
* * *
Hoja Muhammad Porso 
(1348—1420). M uham m ad bin M ah ­
m ud al-H ofiz al-Buxoriy (H oja Porso) Buxoroda tavallud topgan. 
U naqshbandiya m aktabining eng ko'zga k o 'ringan olim laridan 
biri. H oja Porso Q ur’on, hadis, kalom kabi turli diniy ilm larni 
chuqur o'rgangan donishm and («Porso»-dindor) edi. Porso N aqsh- 
bandning ikkinchi xalifasi bo'lgan.
Asarlari: 
«R isolai qudsiya («H oja B a h o u d d in n in g qudsiy 
kalimalari haqida risola»), «Az anfozi qudsiyai mashoyixi tariqat»


(«Tariqat m ashoyixlarining qudsiy kalim alaridan»), «E ’tiqodot» 
(«E’tiqod haqida risola»), «Tahqiqot» («Tasaw uf istilohlari haqida 
risola»), «Tafsiri Q ur’on» («Qur’on tafsiri»), «Al-hadis ul-arba’una» 
(«Qirq hadis»), «Risola dar odobi murid» («Murid odoblari haqida 
risola»), «Sharhi «Fiqhi Kaydoniy» («Fiqhi Kaydoniy» asarining 
sharhi»), «Fasl u l-x ito b b i-vu su li-ahb ob » (« D o ‘stla r visoliga 
yetishishda oq ila qorani ajratuvchi kitob»), «Muxtasari ta ’rixi М ак­
ка» («М акка sh ah rin in g q isq ach a tarixi»), « M aq o m o ti H o ja 
Alouddin Attor» («Alouddin A ttor maqomati»), «M aqom oti Hoja 
Bahouddin Naqshband» («Hoja Bahouddin Naqshband maqomati»).
Porsoning shariat va tariqat masalalariga bag'ishlangan va unga 
katta shuhrat keltirgan asari — «Fasl ul-xitob bi-vusuli-l-ahbob» 
(«Do‘stlar visoliga yetishda oq ila qorani ajratuvchi kitobi») risolasidir.
* * *
Qozizoda Rumiy 
(XIV asr oxiri — XV asr boshi). Markaziy Osiyo 
madaniyatiga katta ijodiy ta ’sir ko‘rsatgan alloma Salohiddin Muso 
ibn M uham m ad ibn M ahm ud Qozizoda Rumiy hozirgi Turkiyaning 
Bursa degan joyida tug'ilgan. Otasi Hoji Afandi Bursaning qozisi 
bo‘lgan. Salohiddinning tug'ilgan yili m a’lum emas. Tavalludi 1354— 
1364 yillar orasida degan taxminlar bor. U Samarqand shahriga ilm 
olish maqsadida kelgan. Keyinchalik Amir Tem ur ulamolari qatoridan 
m unosib o ‘rin egallaydi. Tem urning saroy astronom i M avlono 
Ahmaddan astronomiya va matematikadan tahsil olgan. Otasining 
qozilik lavozimi va rum (Kichik Osiyo)lik ekanligiga ishora qilib u 
«Qozizoda Rumiy» nomi bilan shuhrat qozongan.
T em ur vafotidan so‘ng u U lug'bek bilan birgalikda H irotga 
boradi, astronom iya, m atem atika sohasida unga ustozlik qilgan, 
bir necha vaqt Samarqandda — U lug'bek madrasasida ishlaydi. Jur- 
joniy bilan ilmiy m uloqot va m unozaralar olib borgan.
U lug'bek 

Download 3,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   77   78   79   80   81   82   83   84   ...   99




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish