Eritmalari yoki suyuqlanmalari elektr tokini o‘tkazadigan moddalar

Kimyoviy xossalari. Barcha ishqoriy metallar kabi kaliy kuchli qaytaruvchidir. U barcha metallmaslar bilan reaksiyaga kirishadi. Birikmalarida doimo +1 oksidlanish darajasini namoyon qiladi. kaliy kislorodda yonganda peroksidlar KO₂ (yoki K₂O₄) hamda qo'shimchalar sifatida K₂O hosil bo'ladi (toza oksidlar peroksidlarga metall qo'shib qizdirib olinadi):

Havoda kaliy tezda oksid qatlami bilan qoplanadi. Shuning uchun u kerosin ostida saqlanadi.

Kaliyning boshqa metallmaslar bilan ta'siridan tuzlar hosil bo'ladi:

2K + Cl₂ = 2KCl kaliy xlorid 6K + N₂ = 2K₃N kaliy nitrid

2K + H₂ = 2KH kaliy gidrid 2K + S = K₂S kaliy sulfid

Kaliyning metallmaslar bilan birikmalari ion bog'li qattiq moddalar.

Kaliy suv bilan odatdagi sharoitda juda shiddatli, hatto yonish va portlash bilan ta'sirlashadi. Natijada kaliy gidroksid va vodorod hosil bo'ladi: 2K + 2H₂O = 2KOH + H₂

Kaliy kislotalar bilan shiddatli tarzda reaksiyaga kirishadi. HC1, HBr, HI, H₂S, H₂SO₄ (suyul.) natijada vodorodni siqib chiqarib, tuzlar hosil qiladi:

2K + 2HC1 =2KC1 + H₂

Eng muhim birikmalari. kaliyning amaliy ahamiyatga ega bo 'lgan ko'plab birikmalari bor.

Kaliy gidroksid ham laboratoriya sharoitida kaliy metalli va kaliy oksiddan, sanoatda esa kaliy xlorid eritmasini elektroliz qilib olinadi. kaliy gidroksid amaliy jihatdan katta ahamiyatga ega bo'lib, sanoatning turli sohalarida qo'llaniladi.

K₂O + H₂O = 2KOH

Sanoat miqyosida KOH ni olish uchun tuzi eritmasini elektroliz qilinadi.

2KCl + 2H₂O →2KOH + H₂ + Cl₂

2 Atomlarning  umumiy  elektron juftlari  vositasida  bog‘lanishi kovalent bog‘lanish deyiladi.

Kovalent bog‘lanishlar elektrmanfiyligi bir xil yoki bir biridan juda oz miqdorda farq qiladigan atomlar orasida hosil bo‘ladi.

Elektrmanfiyliklari bir xil atomlar orasida hosil bo‘lgan kimyoviy bog‘lanish qutbsiz kovalent bog‘lanish deyiladi. Masalan, vodorod atomlarining o‘zaro birikishi natijasida H₂ —vodorod molekulasining hosil bo‘lishini ko‘rib chiqamiz. Vodorodning ikkita atomi orasida hosil bo‘lgan bir juft elektron hisobiga atomlar birikib H₂ ni hosil qiladi.

Natijada vodorod atomlari barqaror elektron konfiguratsiyaga ega bo‘ladi, ya’ni vodorod atomi tashqi energetik qavati tugallangan holatga o‘tadi.

Atomlar uchun umumiy bo‘lgan har bir juft elektronni 1 ta chiziqcha bilan almashtirib yozish ham mumkin:

H − H , O = O, N ≡ N.

Kimyoviy bog‘lanishda ishtirok etayotgan juft elektronlar shu elementning valentligini ham bildiradi:

H : H — bir valentli atomlar;

O :: O — ikki valentli atomlar;

N ≡ N — uch valentli atomlar.

Elektrmanfiyliklari bir-biridan biroz farq qiladigan atomlardan orasida hosil bo‘lgan kimyoviy bog‘lanish qutbli kovalent bog‘lanish deyiladi. vodorod xlorid — HCl molekulasi hosil bo‘lishini ko‘rib chiqaylik Bunda, atomlar orasidagi umumiy juft elektronlar elektrmanfiyligi kattaroq bo‘lgan xlor atomi tomon siljigan bo‘ladi, natijada xlor atomi qisman manfiy, elektrmanfiyligi kichikroq vodorod atomi esa qisman musbat zaryadlangan bo‘ladi.

Bir atomning kimyoviy bog‘lanishda ishtirok etmagan, ya’ni taqsimlanmagan electron jufti va ikkinchi atomning bo‘sh orbitali o‘rtasida hosil bo‘lgan bog‘lanish donor-akseptor yoki kordinatsion bog‘lanish deyiladi.