Eritma konsentratsiyasini ifodalash usullari. Ishning maqsadi

Normal yoki ekvivalent konsentratsiya - erigan moddaning 1 litr eritmada ekvivalentlar soni bilan ifodalanadi va N yoki N bilan belgilanadi.
Normal konsentratsiyani quyidagi formulalar bilan ifodalash mumkin.
(V – litr hisobida)
- (V millilitr hisobida)
Formulalardagi V – eritmaning hajmi
m₁ – eruvchi moddaning massasi
E – erigan moddaning hajmlar xisobidagi olingan ekvivalenti.
Normalligi bir xil bo’lgan eritmalar o’zaro teng hajmlarda qoldiksiz reaksiyaga kirishadi, chunki ularda erigan moddaning ekvivalentlar soni teng bo’ladi. Masalan, 25 ml 0,05 n. uyuvchi kaliy 20 ml 0,05 n nitrat kislota bilan qoldiqsiz reaksiyaga kirishadi.
Normalligi har xil bo’lgan eritmalar o’zaro teng eriganda eritmalarning hajmi ularning normalligiga teskari proporsional bo’ladi:
yoki V₁H₁ = V₂H₂
Masala. 1 litr 0,5 n. eritma tayyorlash uchun soda kristall gidrati Na₂CO₃*10H₂O dan necha gramm olish kerak?
Yechish: 1 ekv Na₂CO₃ 10 H₂O = , bo’lgani uchun 0,5 ekv = 143x0,5 = 71,5 g. Demak, 1 litr 0,5 n. eritma tayyorlash uchun 71,5 g., 2 lirt eritma tayyorlash uchun esa 71,5 x 2 = 143 g Na₂CO₃*10 H₂O olish kerak.
Molyar konsentratsiya – 1 litr eritma erigan moddaning grammlar xisobidagi olingan mollar soni bilan ifodalanadi va M harfi bilan ishoralanadi.
Molyar konsentratsiya C_m, eritmaning hajmini V. Eruvchi moddaning massasini m₁ va uning nisbiy molekulyar massasini M bilan belgilasak, ular orasidagi botslanish quyidagi formulalar yordamida ifodalanadi:
(V – litr hisobida)
(V – millilitr xisobida)
Masala. 500 millilitrda 20,52 g alyuminiy sulfat tuzi bo’lgan eritmaning molyarligini aniqlang.
Yechish. 1 litr (1000 ml) eritmada necha gramm Al₂(SO₄)₃ = 342 g bo’lgani uchun
342g Al₂(SO₄)₃ – 1M
41,04g Al₂(SO₄)₃ – x M