Ergashxodjaeva Sh. Dj., Qosimova M. S

 
4.4. Marketing faoliyatini boshqarishni tashkil etish
Marketingni boshqarish – marketing faoliyatini amalga oshirish uchun zarur 
bo‗lgan barcha moddiy, moliyaviy, me‘yoriy va boshqa resurslarning majmui 

---

89 
bo‗lib, uni amalga oshirish jarayonida barcha xodimlar faoliyatini bir maqsadga 
yo‗naltirish, uyushtirish va muvofiqlashtirishdan iboratdir. Bunda iqtisodiy, 
texnikaviy va boshqa qonunlardan ongli ravishda foydalaniladi. Bu faoliyat 
marketologlardan nihoyatda katta bilim, shijoat va tuganmas mehnat talab qiluvchi 
murakkab tizimdir. 
Marketingni boshqarish tizimining tarkibiy qismlari: maqsad va tamoyillari, 
vazifalari, tashkiliy tuzilishi, usullari, boshqarishning texnika va texnologiyasi, 
kadrlar va boshqalardan iborat. Marketingni boshqarishning maqsadi tizimning 
to‗g‗ri va murakkabligi darajasiga qarab o‗zgaradi. Uning tashkiliy tuzilishini 
mezoni va maqsadi deganda marketingning tarkibiy tuzilishining dinamik 
barqarorligi, evolyusiya o‗zgarishlari va tashqi muhit bilan o‗zaro ta‘siri 
tushuniladi. Bu maqsad marketing faoliyat ko‗rsatayotgan sohalarda belgilangan 
darajadagi foyda olishga yo‗naltirilgan barcha faoliyatni boshqarishdir. 
Marketingni boshqarish jarayoni 4 ta bosqichdan iborat: 

bozor imkoniyalarini tahlili; 

maqsadli bozorni tanlash; 

marketing kompleksini ishlab chiqish; 

marketing chora-tadbirlarini hayotga tatbiq etish. 
Bozor imkoniyatlari tahlilida marketing tadqiqotlari marketing axboroti, 
marketing muhiti, bozor tuzilishi, ulgurji va chakana savdo tahlili olib boriladi.
Maqsadli bozor tanlashda esa talab hajmini o‗lchovi, bozorni segmentlash 
jarayonlari ko‗rib o‗tiladi. 
Marketing kompleksini ishlab chiqishda esa, tovar ishlab chiqarish, tovarga 
narx o‗rnatish, tovarlarni tarqatish va sotish usullari, kommunikativ siyosati ustida 
ishlar olib boriladi. 
Keyingi bosqichda marketing chora – tadbirlarini amalga oshirishda strategik 
va taktik rejalashtirish, marketing faoliyatini nazorat qilish, korxonaning tashkiliy 
tuzilishi kabilar to‗liq yoritib beriladi. 

---

90