Ergashxodjaeva Sh. Dj., Qosimova M. S

4.3. Axborotni to‘plash uslublari 
 
Bozorda  vujudga  kelayotgan  o‘zgarishlarni  o‘z  vaqtida  seza  bilish,  muayyan 
davr mobaynida xaridorlar atvorini, mijozlar hatti-harakatini, raqobatchilar taktikasini 
o‘rganish  korxona  va  tashkilotlarning  marketing  faoliyatini  samarali  tashkil  etishda 
muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  Bu  xususda  axborotni  to‘liq  olish,  qayta  ishlash  va 
undan  qaror  qabul  qilish  bosqichida  unumli  foydalanish  imkoniyatlari  bir  muncha 
cheklangan bo‘ladi.  
Chunki, bozorda ro’y berayotgan o‘zgarishlarning jadalligi, o‘zaro bog‘liqligi va 
ta’sirchanligi yuqoridir. Shu sababdan, o‘rganilayotgan jarayon yoki ob’ekt xususida 
auditlik  bilan  axborot  olish,  uning  imkoni  boricha  to‘laligini,  ishonchliligini 
ta’minlash  talab  etadi,  bunday  tarzda  axborot  olish  uslubi  bo‘lib-kuzatish  uslubi 
hisoblanadi. 
Kuzatish  uslubi  iqtisodiy,  ijtimoiy  sohalar  statistikasida  ko‘p  qo‘llaniladigan 
axborot  yig‘ish  uslubi  sanaladi.  Kuzatish  o‘z  navbatida  bir  qator  turkumlash 

---

 
71 
belgilariga ko‘ra farqlanadi. Bu xususda iqtisodiy statistikaga oid darsliklar va o‘quv 
qo‘llanmalarida etarli ma’lumotlar berilgan.