Ergashxodjaeva Sh. Dj., Qosimova M. S

13.1-rasm. Bozor raqobati yuzaga keltiruvchi omillar
18
 
 
Iste’molchilar doirasining cheklanganligida bozor talabining hajmi va ularning 
xarajatlarining  ulushi;  resurslarning  cheklanganligida    esa    moliyaviy  mablag‘lar, 
mahsulotning  etishmaslik  darajasi,  yangi  texnologiyalarni  kiritish,  yuqori  malakali 
kadrlarning  etishmasligi  kabilar;  mahsulotlarni  siljitishda  bozorning  turi  va 
raqobatning ta’sirlanish bo‘yicha turi hisobga olinadi. 
 
13.2. Raqobat turlari va shakllari 
 
Raqobat  intensivlik  darajasi  bo‘yicha,  ehtiyojlarni  qondirish  shakli  bo‘yicha, 
xarajatlar yo‘nalishi  bo‘yicha va ta’sir qilish usullari bo‘yicha klassifikatsiyalanadi. 
Raqobat klassifikatsiyasi quyidagi rasmda aks ettirilgan: 
 
 
18
 Эргашходжаева Ш.Д. Халқаро рақобат. Ўқув қўлланма. Т.: ТДИУ, 2013 й. 252 бет. 
Iste’molchilar 
doirasining 
cheklanganligi 
 
Resurslarning 
cheklanganligi 
 
О 
 
М 
 
I 
 
L 
 
L 
 
A 
 
R 
Mahsulotlarni 
siljitishdagi 
cheklanganlik 
Talabining hajmi 
Iste’molchilar xarajatlarining 
tuzulishidagi ulushi 
Moliyaviy resurslarga egalik 
Mahsulotning tanqislik darajasi 
Texnologiyalarni qo’lga kiritish tanqislik 
darajasi 
Mutaxassislarning kamyobligi 
Bozor tuzilmasining turi 
Raqobatli ta’sirlanish turi 

---

 
222