Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Narkulov Jakhangir

---

kanali old devorini mustahkamlashga qaratilgan plastik muolajalar, 
bolalarda unchalik muhim ahamiyatga ega emas. Bolalarda chov 
kanali old devorini mustahkamlash uchun Ru-Krasnobayev, Martinov 
usullari q o ‘llaniladi.
Q O R I N P A R D A S I V A G I N A L O S IG I
B E K I L I S H A N O M A L I Y A L A R I
Vaginal о sim tasining obliteratsiyalanm aganligi bu nuqson- 
ning asosiy sababchisidir. Agar vaginal o ‘sim tasining terminal 
qismi obliteratsiya b o ‘lmay qolsa, gidrosele - istisqo kelib chiqadi 
(6-rasm). Proksimal qismining bekilib ketmasligidan esa urug‘ tizim- 
chasining yuqori qismida suyuqlik to ‘planishi funikosele yoki urug‘ 
tizimchasi istisqosi deb aytiladi. Agar obliteratsiya urug‘don va urug‘ 
tizimchasining bor bo ‘yicha ro ‘y bermagan bo ‘lsa, bunday holat 
qorin bo ‘shlig‘i bilan bog‘langan, ya’ni tutashgan bo ‘ladi (7-rasm). 
Bu tutashgan urug‘don istisqosi yoki gidrofimikulosele deb atala- 
di. Vaginal o ‘simtasining o ‘rtasida obliteratsiya kuzatilmasligidan 
urug‘ tizimchasi kistasi vujudga keladi (8-rasm). Gidrosele va funi- 
kuloselening kelib chiqishiga qin o ‘simtasi pardasi so‘rish qobiliya- 
tining pasayishi hamda chov kanali sohasidagi limfa tomirlarining 
yaxshi rivojlanmaganligi sabab bo‘ladi. Katta yoshdagi bolalarda 
gidrosele urug‘don shikastlanishidan ham kelib chiqadi.
6-rasm.
Tutashmagan
istisqo.
7-rasm. 
8-rasm.
Tutashgan istisqo. 
Urug‘ tizimchasi
kistasi.
Narkulov Jakhangir
124

---

K l i n i k a s i . Gidrosele bir tomonlama bo‘lsa, yorg‘oqning shu 
tarafi kattalashadi. U oval shaklda kattalashgan bo ‘lib, yuzasi sil- 
liq b o ‘ladi. Y org‘oq terisi taranglashtirilib qaralsa, hosilaning biroz 
ko‘kimtir rangga ega ekanligi ko‘rinadi. Gidroselening pastki qutbida
urug‘donni paypaslash mumkin.
Gidroselening yana taranglashgan va taranglashmagan xillari 
ham mavjud. Taranglashgan xilida hosila ichida moyakni paypaslab 
boTmaydi va hosilaning muhiti ancha qattiq. Bu esa urug donning 
tezda atrofiyalanishiga sabab boTadi. Uning taranglashmagan xi­
lida esa hosilaning muhiti elastik boTib, uning ichida joylashgan 
urug‘donni bemalol paypaslash mumkin. Gidroselening tutashgan 
xilida hosila juda elastik boTib, u barmoqlar orasiga olinsa, suyuq- 
lik yuqoriga ko‘tarilib, qorin bo‘shlig‘iga ketadi va o ‘smasimon 
hosiladan asar ham qolmaydi. Faqat yorg‘oq terisi ozgina shalvirab 
qoladi, xolos. Agar yorg‘oq qo‘yib yuborilsa, yuqoridan suyuqlik 
asta-sekin oqib tushishi hisobiga hosila yana paydo boTadi. Urug‘ 
tizimchasi kistasida chov kanalining pastida qattiq muhitli о sma- 
simon hosila qoTga unnaydi. U odatda og‘rimaydi va yon tomonlarga
ko‘proq siljiydi. 
J 
_ 
. ,
Q i y o s i y
d i a g n o s t i k a s i . Gidroselem churradan farqlash 
kerak. Churrada k o ‘kimtir rangli hosila kuzatilmaydi, qo‘1 bilan 
paypaslaganda ichak muhitini payqash mumkin. QoTni qorin 
bo‘shlig‘iga kiritilganda esa ichak ichidagi havoning qurillashi 
aniqlanadi. Agar churra ichida charvi boTsa, diqqat bilan qaralsa 
quyidagi manzarani kuzatish mumkin: hosila qorin bo‘shlig‘iga 
kiritilganidan keyin chov sohasi avval do‘ppayadi va hosila asta-sekm- 
lik bilan yorg‘oqqa tushadi; agarda tutashuvchi gidrosele boTsa, 
bunday do‘ppayish yorg‘oq tubidan boshlanadi, chunki suyuqlik 
yuqoridan oqib tushib, yorg‘oq pastida to‘planadi. Gohida siqilgan 
chov churrasi bilan urug‘ tizimchasi kistasini farqlash nihoyatda 
qiyin boTadi. Chunki u ru g ‘ tizim chasi kistasi chov kanalining ich­
ki teshigi to ‘g ‘risida boTsa, bola yigTaganida, kuchanganida qorin 
b o ‘shlig‘ida bosim oshishi hisobiga urug‘ tizim chasi kistasi chov 
kanalidan tashqariga chiqadi va xuddi siqilib qolgan churrani es- 
latadi. U holda farqlashning iloji boTm asa, tashxis siqilgan churra 
foydasiga hal qilinadi va operatsiya o ‘tkaziladi.