Ердан фойдаланиш” кaфедрaси ердан фойдаланиш иқтисоди фaнидaн

Ер тузиш иқтисоди фани махсус ер тузиш фанлари тизимида

Ер тузиш фанлари	Ўрганадиган предмети	Асосий би-лим тармоғи (фаолияти)
Ер тузишнинг ил-мий асослари	Жамият ва табиат қонунлари, уларнинг ердан фойдаланиш жараёнида намаён бўлиш шакллари ва ҳудудни рационал ташкил этиш қонуниятлари	Назарий
Ер тузиш тарихи	Ер тузишнинг пайдо бўлиши ва ривожланишининг тарихий қонуниятлари	Тарих
Ер тузиш иқти-соди	Иқтисодий қонунлар, уларнинг ерни муҳо-фаза қилиш ва ундан оқилона фойдаланишни ташкил этишда намоён бўлиш шакллари ва қонуниятлари, ер тузиш самарадорлигини ошириш усуллари	Иқтисод
Ер тузишда геодезик ишлар	Ер тузиш ишлари жарёнидаги геодезия техникаси усуллари ва йўллари	Техника
Ер тузиш ишларини ташкил этиш	Ер тузиш ишлаб чиқаришини ташкил этиш қонуниятлари, ер тузиш ишларини ташкил этиш ва режалаштириш йўллари ва усуллари	Ташкилий
Ер тузишда иқти-содий-математик усуллар ва модел-лаштириш	Моделлаштириш йўллари ва усуллари, ер тузиш ишларини ЭҲМ ёрдамида бажариш технологияси	Технология
Ер ҳуқуқи	Ер тузиш ишларини олиб бориш усуллари ва йўллари	Ҳуқуқ

Ер тузиш иқтисоди фани ўзининг предметини ўрганишда кўплаб усуллардан фойдаланади. Барча фанларда бўлгани каби бу ерда ҳам анъанавий назарий билиш усуллари қўлланилади, яъни - илмий мушоҳада, индукция вадедукция, тахлил (анализ) ва хулоса (синтез) усуллари.
Мушоҳада ёрдамида қонунлар очилади ва тузилади, уларнинг таъсир механизмлари аниқланади, ўрганилаётган объектнинг асосий томонларини кўрсатувчи илмий тушунчалар, тоифалар (категориялар) белгиланади.
Индукция фикрнинг хусусийликдан умумийликка ҳаракатини, дедукция эса умумий қоидалардан хусусий хулосаларга ўтишни билдиради. Амалий фаолиятда индукция ва дедукция усуллари кетма-кет яқинлашиш усулига айланади.
Масалан, хўжаликда ички ер тузиш лойиҳасини иқтисодий асослашда олдинига ишлаб чиқариш бўлимлари ва хўжалик марказларини, кейин - магистрал (асосий) йўллар ва ҳудудни инженерлик жиҳозлаш объектларини жойлаштириш, улардан кейин эса - ер турлари ва алмашлаб экишни, алмашлаб экиш массивлари ҳудудларини ташкил этиш баҳоланади.
Тахлил (анализ) ва хулоса (синтез) усуллари ўрганилаётган объектни таркибий қисмларга бўлиш ва яна бутун ҳолига келтириш билан боғлиқ.