|
ЎФЕ
ДО
ба?олаш минтаљалари чегараси
дам олиш минта?аси
ба?олаш минтаљаси тартиб ра?ами
икки ?аватли эски иморатлар
?урилиш учун ажратилган ерлар
бир ?аватли эски иморатлар
капитал таянч
?урилишлари
ЎФЕ
ДО
ЎФЕ
омборхона объектлари
?ишло? хўжалиги ерлари
маиший объектлар ва гаражлар
саноат объектлари
? ишло? хўжалиги ма?садларига
мўлжалланган объектлар
темир йўллари
автомобил йўллари ва кўчалар
ша?арнинг лойиќаланаётган чегараси
ша?арнинг мавжуд чегараси
10 ðàñì. Øàҳàðíèíã ÷åãàðà ÷èçèғè âà øàҳàð åðëàðèäàí ôîéäàëàíèø
белгиланади. Ердан фойдаланувчиларга ердан фойдаланиш ҳуқуқини
берувчи Давлат актлари берилади. Шаҳарнинг ер хўжалиги режаси
хўжаликлараро ер тузиш учун асос бўлиб хизмат қилади.
Ер хўжалигини тузишнинг хўжаликлар ҳудудини ташкил қилишга
ўхшаш мукаммал лойиҳаси шаҳардаги ҳар бир янги ташкил этилган ва
мавжуд хўжаликлар бўйича шаҳарнинг ер хўжалигини тузиш режаси
тасдиқлангандан ва у жойларга кўчирилгандан кейин тузилади.
4. Қишлоқларнинг чегара чизиқларини белгилаш ва ўзгартириш
Қишлоқлар ҳудудлари кенгайиб борувчи тузилмалар ҳисобланади,
шунинг учун уларнинг чегара чизиқларини белгилаш ва ўзгартириш зарурат
туғилганда ўтказилади ва ўзига хос хусусиятларга эга бўлади. Одатда у
қуйидаги вазиятларда ўтказилади:
қишлоқнинг чегараларида ноаниқлик бўлса ёки мустаҳкам чегаралар
бўлмаса;
қишлоқнинг бош плани, режалаш ва қурилиш лойиҳасининг
ўзгаришида;
қишлоқни ривожлантириш ёки қишлоқ маъмурияти заруратлари учун
қўшимча ер майдонларини ажратишда.
137
Қишлоқлар ерлари майдонларини ва улардан фойдаланишни аниқлаш
учун уларни инвентаризация қилиш (рўйхатдан ўтказиш) керак бўлади.
Унинг бош мақсади - қишлоқларда ер кадастрини юритиш, мулкчилик,
эгалик, фойдаланиш (ижара) ҳуқуқларини рўйҳатга олишни таъминлаш, ер
эгаларига (ердан фойдаланувчиларга) белгиланган шаклдаги ҳужжатларни
бериш, маълумотлар банкини яратиш, ерлардан фойдаланиш устидан доимий
назоратни ташкил этишдир.
Қишлоқлар ерларини инвентаризациялашнинг асосий вазифалари:
барча ердан фойдаланувчиларни (ер эгаларини), улар эгаллаб турган
участкаларнинг мавжуд чегараларини белгилаш билан аниқлаш;
фойдаланилаётган ерларни аниқлаш ва улар бўйича қарорлар қабул
қилиш;
ердан фойдаланишлар (ер эгаликлари) чегараларини, қишлоқ чегара
чизиғини белгилаш, уларни жойларда мустаҳкамлаш.
Қишлоқлар ерларини инвентаризациялаш бўйича ишлар икки босқичга
ажратилади - тайёргарлик ва ишлаб чиқариш босқичлари. Бошланғич
материаллар сифатида ер участкасининг, чизма, ёзма ва ҳуқуқий
ҳужжатлари, олдин ўтказилган инвентаризация материаллари, топографик
хариталар ва планлар (1:500 - 1:2000 масштабдаги), шаҳар (посёлка) геодезия
тармоғи нуқталарининг координаталари каталоги хизмат қилади.
Қишлоқлар ерларини инвентаризациялашда тайёргарлик ишлари ўз
ичига қуйидагиларни олади:
мавжуд материалларни йиғиш, ўрганиш ва таҳлил қилиш;
ерларни инвентаризациялаш бўйича ишларнинг техник, услубий ва
технологик таъминотини таҳлил қилиш;
кварталлар (мавзелар) ва массивларни бўлиш, топографик таъминотнинг
харита-чизмаларини тузиш;
ишчи интвентаризация планини (чизмасини) яратиш;
кварталнинг (массивнинг) ер тузиш ҳужжатлари тўпламини тузиш;
геодезия тармоғини ўрганиш;
қишлоқнинг чегара чизиғини белгилаш.
Қишлоқнинг ўлчамига боғлиқ ҳолда, унинг ҳудудини бўлишнинг
умумий тузулиши танланади, у мавжуд маъмурий-ҳудудий бўлинишни ва
ҳудуднинг хусусиятларини ҳисобга олиши керак. Кичик қишлоқлар,
уларнинг майдони ва тузулишига боғлиқ ҳолда кварталларга бўлинмаслиги
мумкин. Ҳисобланган кадастр бирлиги сифатида аниқ ер эгалиги ёки ердан
фойдаланиш (томорқа участкаси, боғ-сабзавотчилик участкаси ва бошқ.),
ишчи кадастр бирлиги сифатида эса - квартал ёки бошқа ҳар қандай, табиий
чегаралар ёки қизил чизиқлар билан чегараланган ихчам массив хизмат
қилади.
Техник топшириқда ишлаб чиқариш босқичининг баённомаси берилади.
У қишлоқ худудининг ёки унинг айрим қисмининг (кварталлар, массивлар)
топографик таъминоти мавжудлиги билан аниқланади.
138
Бу бўлимни ишлашда қуйидаги тамойилларга риоя
қилинади:
ишчи инвентаризация режасини яратиш учун, асосан, асос сифатида
топографик планлар зарур бўлади;
бошланғич топография материалининг масштаби 1:2000 майда
бўлмаслиги керак;
бошланғич материал ер ости иншоотларининг ва рельефнинг тасвирига
эга бўлмаслиги мумкин;
топографик планлар бўлмаганда 1:2000 масштабгача катталаштирилган
аэрофоторасмлардан асос сифатида фойдаланишга рухсат этилади.
Ишлаб чиқариш босқичида ҳар бир квартал (массив) бўйича ер тузиш
ҳужжатлари жилди шакллантирилади, улар ишларни бажариш жараёнида
зарур ҳужжатлар билан тўлғазилади.
Квартал (массив) ичида инвентаризация барча ердан фойдаланувчилар
рўйхатини тузишдан бошланади; уларга чақирув қоғозлари жўнатилади ва
уларнинг ҳар биридан ер участкасидан фойдаланиш ва ерга бўлган
ҳуқуқларини тасдиқловчи барча ҳужжатларнинг мавжудлиги тўғрисидаги
декларация (ариза) олинади.
Дала изланишлари ердан фойдаланишларнинг (ер эгаликларининг)
бурилиш нуқталарини ва чегара чизиқларини излаш, топиш ёки билишдан
иборат бўлади. Бунда кўз билан кўриш ва асбоблар ёрдамида ўрганиш ҳамда
ердан фойдаланувчилардан (ер эгаларидан) сўраш усулларидан фойдаланиш
мумкин.
Дала
изланишлари
натижалари
бўйича
барча
ердан
фойдаланувчиларнинг белгиланган чегаралардаги тахминий майдонлари
ҳисобланади. Ер тузиш ҳужжатлари жилдиги кварталлар (массивлар) бўйича
қуйидагилар киритилади:
барча ердан фойдаланувчиларнинг (ер эгалари) ҳужжатлари ва
изланишлар натижалари бўйича улар участкаларининг майдонлари
кўрсатилган рўйхати;
олдиндан барча ердан фойдаланишлар (ер эгаликлари) чегаралари
туширилган ишчи инвентаризация плани (11 расм);
139
уй-жой бинолари
бош?а бинолар
махсус тартибда фой-
даланиладиган ерлар
(сервитутлар)
ердан фойдаланиш
шифри
ну?талар коорди-
наталари
кварталнинг
тартиб ра?ами
кварталлар чегараси
? ишло? чегараси
Do'stlaringiz bilan baham: |
