Ensiklopediyasi

1— bolg'abaliq; 2—tulki akula; 3— kitsimon akula; 4— arratumshuq akula; 5—zebrasimon akula; 6—yolbarssimon 
akula.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

daftar, 
bo'yoq 
sotib olib berishgan. Siz esa 
shu daftarga mo'yqalam bilan bo'yoq yor­
d a m id a
tu r li 
n a rs a la rn in g
ra s m in i 
q o 'lin g iz d a n ke lg anch a c h izg a n siz. Bu 
bo'yoq esa akvareldir.
Akvarel— rassomlik san’atida ishlatiladi- 
gan eng ommabop bo'yoqlardan biri. Odd­
iy rang kukuni (pigment) va daraxt yelimi 
aralashmasidan tayyorlash mumkin bo'lgan 
bu b o 'yo q q a d im d a n m a ’ lum b o 'lg a n . 
Q adim da M isr, Y u n o n isto n , Rim, X itoy 
m a m la k a tla rid a s a n ’a tk o rla r s h u n d a y
bo'yoqlarda ajoyib rassomlik asarlari yarat- 
ib, o'z zamondoshlarini hayratga solganlar. 
Lekin akvarel bo'yog'iga xos fazilatlar— ti- 
niqlik, yorqinlik, shaffoflik, jarangdorlik 15- 
asrga kelib kashf etildi. 15— 17-asrlarda 
akvarel bo'yog'idan turli gravyura, chizma 
ta svirla rg a rang berishda fo yd alan ilgan 
bo 'lsa, 18-asr 2 -yarm id an u ra n g ta svir 
yaratish uslubiga aylandi. Rassomlar shu 
y o 'n a lis h d a m u kam m a l a s a rla r ya ra ta
boshladilar. Bevosita akvarelda rasm (tas­
vir) ishlaydigan mutaxassislar yetishib chiqa 
boshladi. Ingliz, fransuz, rus rassomlari bu 
borada dastlabki yutuqlarni qo'lga kiritdilar.
Akvarelda rasm ishlash uslubi 19-asrdan 
jadal rivojlana boshladi. Ingliz rassomlari R. 
Bonington, U. Terner, rus rassom lari K. 
Bryullov, A. Ivanov, M. Vrubel va boshqalar 
akvarel uslubida ajoyib manzara, portret, 
mavzuli asarlar yaratdilar.
Bugungi kunda «akvarel» iborasi keng 
qamrovli mazmunni o'zida mujassam etgan. 
Akvarel asli fransuzcha «aguarelle», italiy- 
a n ch a « a c g u re llo » , lo tin c h a « a g u a »
so'zlaridan kelib chiqqan bo'lib, suv, suvli 
degan m a’noni anglatadi. Aslida akvarel 
deyilganda rasm chizishda ishlatiladigan, 
su vd a te z e riy d ig a n b o 'y o q , shu suv 
bo'yoqda ishlangan rasm ham da kichik 
mazmundagi asar nazarda tutiladi.
O'zbek rassomlik san’atida akvarel rang- 
tasviri 20-asrning 20— 30-yillaridan rivojla­
na boshladi. O'zbekistonlik rassomlar A. N. 
Volkov, P. M. N ikiforovlar bu san’atning 
nodir nam unalarini yaratdilar,o'zbek ras-