Energiyani ratsional iste’mol qilish haqida

Qurilmaning effektiv ishidagi o’zilishlar quyidagiga.

1. 
   operatsion;
   
2. 
   operatsion emas (operatsion bulmagan).
   

Operatsion tuxtalishlar (o’zilishlar), qurilma ishining sodik joroenida buladigan va maxsulot ishlab chiqarishning har bir siklida tasrorlanib turadigan uzilish tushuniladi. Buni effektiv bulmiagan operatsion vaqt deyladi. (yuklanish, yuksizlanish,. Mexanik operatsiya va xonozo).

Operatsion bulmagan vaqt – operatsion vaqtdan chiqib ketgan uzilishlar, ish smenasining operatsion vaqti oraligida bo’lgan uzilishlar operatsion bulmagan vaqt deyladi. (ishlab chiqarishning tashkiliy-texnika darajasi maxsulotni kuplab ishlab chiqarish bo’yicha).

Kalendar vaqti Tk quyidagiga teng:

Tk=T₀+Tn

T₀ – operatsion vaqt;

Tn – operatsioe bulmagan vaqt.

Quyidagi ikkita tashkil etuvchini tuzilishini bilgan xolda qo’yidagini ezish mumkin:

Tk=(Te+T_0x+T_0s)+(T_nx+T_ns)=Te+T_x+T_s=T_m+T_s

Bu erda: T_x=T_0x+T_nx – operatsion va operatsion bulmagan salt ish yigindi vaqti.

T_s=T_os+T_ns – operatsion va operatsion bulmagan tuxtalishlarning vaqti. T_m=T_e+T_x – yigindi mashina vaqti.