Bog'liq Endogen o`sish nazariyasi va kapital jamlashga ta`siri MUSTAQIL ISH
Model shuni takidlaydiki, inson kapitali tadqiqot sektori va yakuniy mahsulot ishlab chiqaruvchi sektor o‘rtasida taqsimlanadi.
Model shuni takidlaydiki, inson kapitali tadqiqot sektori va yakuniy mahsulot ishlab chiqaruvchi sektor o‘rtasida taqsimlanadi.
H=Hy+
Oraliq sektor firmalari yuqorida so‘z ketgan modelga asosan o‘z inson kapitaliga ega emaslar. Ular birinchi sektorga yangi texnologiya ishlab chiqarishni yaratish uchun omillar mehnatiga haq to‘laydilar va uchinchi sektor yakuniy mahsulotini ishlatadi.
Romer modelidagi erishilgan bilim darajasi (A)ga texnologik rivojlanishning aniq darajasi to‘g‘ri keladi. Uning ko‘rsatkichi esa qo‘llanilayotgan texnologiyalar sonidir. Bu ko‘rsatkich ham (A) orqali ifodalanadi. (A) kattaligi yangi bilimlar hajmi oshishi va yangi texnologiyalar paydo bo‘lishiga qarab o‘zgaradi. Shu bilan bir qatorda ishlab chiqarish vositalarining turli xil ko‘rinishlari soni ham o‘zgaradi. Bundan kelib chiqqan holda doim (A)ning shunday maqsadini belgilash mumkinki bu yerda, =0, barcha i ≥ A .
Modelga asosan A bilimining texnologik komponenti bu – bilimning raqobatchi komponenti – H inson kapitalidan farqliroq noraqobat tovardir. Ammo agar birinchi sektorda har bir mutaxassis A bilim hajmining to‘lig‘iga ega bo‘lsa, u holda II va III sektorlarda u yoki bu g‘oyani qo‘llash amaldagi patent qonuni tomonidan nazorat qilinadi. II sektor firmasi yangi perespektiv texnologik g‘oyaga ega bo‘lishi va uni qabul qilganidan so‘ng, u uni qo‘llashga bo‘lgan monopol huquqini patent orqali himoya qiladi va yakuniy mahsulot ishlab chiqarishga moslashgan, III sektor firmalari uchun mazkur ishlab chiqarish vositalarini ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yadi.
Model taxmin qilishicha ishlab chiqarish asbob-uskunasini ishlab chiqarish uchun yakuniy mahsulotning η–o‘lchovi sarflanadi.
Model taxmin qilishicha ishlab chiqarish asbob-uskunasini ishlab chiqarish uchun yakuniy mahsulotning η–o‘lchovi sarflanadi.
Uskuna sotilmaydi, balki qiziqqan firmalarga ijaraga beriladi p(i). Agar i–texnologiyasi uchun II sektorning hech bir firmasi uskuna ishlab chiqarmasa, unda p(i)q∝ ga teng deb hisoblanadi. U holda barcha uch sektorli sistema umumiy kapital o‘zgarishi quyidagi formula bilan ifodalanadi:
K(t)=Y(t)-C(t)=n
Bu yerda:
c(t)–iste’molning agregat funksiyasini namoyish etadi.
Yel universitetidan amerikalik Uilyam Nordhaus hamda uning vatandoshi, Jahon bankining sobiq bosh iqtisodchisi Pol Romerga 50-yubiley mukofoti topshirildi.Bu mukofot rasman Nobel mukofoti hisoblanmasa ham, lekin xuddi o‘sha marosimda aynan o‘sha qo‘mita tomonidan beriladi.