Elementlar va sulfidlar

Kvarts-SiO

2

– ko’p tarqalgan va yaxshi o’rganilgan minerallardan biri bo’lib, jins hosil 

qiluvchi minerallarning 12 % ga yaqinini tashkil etadi. Kristall shakllari cho’zinchoq; prizmatik, 

kvarts  kristall  hamda  yashirin  kristall  ko’rinishda  uchraydi.  Qattiqligi  7,  zichligi  2,63  g/sm

3

, 

ranggi  xar  xil,  lekin  asosan  rangsiz,  sutdek  oq,  kulrang  ko’rinishlarda  uchraydi.  Yaltiroqligi 

kristallning  qirralaridan  shishasimon,  sinish  yuzalarida  yog’dek,  ulanish  tekisligi  uchramaydi 

yoki  juda  nomukammal.  Sinish  yuzasi  chig’anoqsimon.  Kvartsning  qo’yidagi  xillari  mavjud: 

tog’  xrustali  rangsiz,  shaffof;  ametist  –  siyoh  rang;  rauxtopaz  –  tutunsimon,  kulrang  yoki 

qo’ng’ir; morion–qora; sitri–oltin rang yoki limondek – sariq. 

Kvartsning to’rtta yashirin kristalli turlari mavjud: 

1.

 

Xaltsedon 

2.

 

Agatlar va anikslar 

3.

 

Yashmalar 

4.

 

Kremen 

Kvars  turli  tog’  jinslari  tarkibida  va  kelib  chiqish  sharoitlari  juda  ko’p.  Kvarslar  texnik 

maqsadlarda metallurgiyada shisha va farfor sanoatida issiqlikka  .