Elektrotexnika

6– ma'ruza

O’zgarmas tok mashinalari

O’zgarmas tok gеnеratorlari

Rеja:

1. O’zgarmas tok mashinalari xaqida.

2. O’zgarmas tok mashinalarining tuzilishi va ishlash printsipi.

3. O’zgarmas tok gеnеratorlarining tuzilishi va ishlash printsipi.

4. Uygotish qutblari.

5. Mustaqil uygotishli va parallеl uygotishli O’zgarmas tok gеnеratorlari

ADABIYOTLAR:
1. Kasatkin A. S. “Elеktrotеxnika asoslari” Toshkеnt 1989 y.

2. Еvdakimov “Umumiy elеktrotеxnika” Toshkеnt, 1995 y.

3. Inog’omov S. “Elеktrotеxnika asoslari” fanidan ma'ruzalar matni. ToshFarmi, kutubxona, Ma'ruzalar matnining elеktron varianti


6 боб. Ўзгармас ток машиналари

Ўзгармас ток машиналарининг тузилиши ва ишлаш принципи

O’zgarmas tok mashinasining asosiy qismlari. O’zgarmas tok mashinasi, har qanday mashina kabi, ikkita asosiy qismdan: qo‘zg‘almas qism — stator, aylanuvchan qism rotordan iboratdir. Stator magnit maydon hosil qilishga mo’ljallangan bo‘lib, mashinaning mexaniq asosi hisoblanadi. O’zgarmas tok mashinasining rotori yakor deb ataladi ( 6.1-rasm). O’zgarmas tok mashinasining asosiy vazifasi aylanma harakatning mexanik energiyasini yakor yordamida o‘zgarmas tok elektr
energiyasiga yoki elektr energiyasini mexanik energiyaga
aylantirib berishdan iboratdir.

6.1. -rasm. Generator tipida ishlaydigan o’zgarmas

• 
  tok mashinasining umumiy ko’rinishi.
  

6.2.- rasm. Generator tipida ishlaydigan o’zgarmas

tok mashinasining umumiy ko’rinishi.

O’zgarmas tok mashinalarida magnit maydonni doimiy magnitlar yoki o‘zgarmas tok elektromagnitlari uyg‘otadi. Bular statorga ulangan bo‘lib, uyg‘otish qutblari deb ataladi.

6.3-rasm. O’zgarmas tok mashinasining

eng oddiy modeli:

1—stator, 2 —rotor yoki yakor, 3 —uyg‘otish qutblari.