Elektrotexnika va elektronika asoslari

Quvvat. Elektr energiyasidan foydalanishda elektr tokining quvvati asosiy amaliy ahamiyatga ega. Quvvat deb kuchlanishning tok kuchiga ko’paytmasiga aytiladi. Quvvatning o’lchov birligi sifatida Vatt qabul qilingan , qisqacha Vt yoziladi.

Iste’molchi uchlaridagi kuchlanish 1 V bo’lib undan 1 A tok oqib o’tayotgan bo’lsa bu iste’molchidagi elektr tokining quvvati 1 Vt bo’ladi: 1 Vt = 1 • 1 A.

Elektr tokining bajargan ishi yoki energiya. Elektr tokining bajargan ishi, yoki egnergiyasi deb quvvatning vaqtga ko’paytmasiga aytiladi:
A = R • t = I • U • t .
Energiyaning, yoki ishning o’lchov birligi sifatida Joul (qisqacha J yoziladi) qabul qilingan. 1 Vt quvvatli iste’molchidan 1 s da 1 J energiya ajralib chiqadi, yoki 1 J ish bajaradi. Masalan 11 rasmdagi R qarshilikli lampaning quvvati 0,6 Vt, demak bu lampa 1 s da 0,6 J, 10 s da 6 J, 1 soatda 2160 J va hokazo, ish bajaradi, yoki energiya sarflaydi. Ish va energiya fizik jihatdan bitta manoni bildiradi. Odatda manbaga nisbatan aytilganda energiya, iste’molchiga nisbatan aytilsa ish tushunchalari qo’llaniladi. Masalan 11- rasmdagi sxemaga nisbatan qo’llasak: akkumulyatordan 1 soatda 2160 J energiya ajralib chiqmoqda, yoki boshqacha aytganda, sxemadagi R qarshilik 1 soatda 2160 J ish bajaradi.

Nazorat savollari
1. Elektr zanjirlarini hisoblashning qanday usullarini bilasiz?
2. Ikki tugun usuli qanday zanjirlar uchun qo’llaniladi?
3. Kirxgof qonunlari usulini qo’llashda, zanjir uchun Kirxgofning birinchi va ikkinchi qonunlari bo’yicha nechta tenglama tuzilishi kerak?
4. Kontur toklari usulida zanjir uchun qaysi qonun asosida va nechta tenglamalar tuziladi?
5. Kontur toklar usulida tarmoqlarning haqiqiy toklari qanday aniqlanadi?

3-MAVZU: ELEKTROMAGNETIZM
REJA:

1. 
   ELEKTROMAGNETIZM
   
2. 
   MAGNIT MAYDONNING ASOSIY KUCH MAYDONI
   
3. 
   MAGNIT MAYDONINING MAGNIT MAYDON YURITUVCHI KUCHI
   
4.