Elektrotehnika va elektronika

Rasm 
Qarshilik 
Kuchlanish va tokning 
boshlang‘ich fazasi 
Aktiv quvvat (oniy 
quvvatning doimiy 
tashkil etuvchisi) 
Reaktiv quvvat 
2.1-rasm. (A) 
R
R
I
U
R
 
Ψ
u
 = 
Ψ
i 
P = U
R
 I
R 
0 
2.1-rasm. (B) 
C
I
U
X
c
c
c
1
 
Ψ
u
 = 
Ψ
i– 90
0
 
0 
Q
c
 = U
c
I
c 
2.1-rasm. (V) 
L
I
U
X
L
L
L
 
Ψ
u
 = 
Ψ
i
+90
0 
0 
Q
L
 = U
L
I
L 
 
2.2. Sinusoidal kattaliklarning vektor tavsiflari va ularning ahamiyati.
 
O’zgaruvchan EYuK o’zgaruvchan kuchlanish, o’zgaruvchan tok, tokning davri, chastotasi, maksimal 
tasir etuvchi qiymatlari bilan tavsiflanadi. 
Sinusoidal o‘zgaruvchan funktsiyalar va ularni tavsiflovchi asosiy parametrlar ( davr T, chastota f , 
faza 
,
t
 boshlang’ich fazasi 
Ψ
, amplituda, oniy va ta’sir etuvchi qiymatlari)(2.2-rasm.).    
 
2.2-rasm. Sinusoidal o‘zgaruvchan funktsiyalar va ularni harakterlovchi asosiy parametrlar. 
 
 

---

26 
 
Vaqt  bo‘yicha  o‘zgaruvchi  tok,  kuchlanish,  EYuK  va  quvvatning  aniq  bir  paytdagi  qiymatiga 
oniy 
qiymat
 
deb ataladi va u quyidagi harflar bilan belgilanadi 
i,  i, e,  r
.
 
Tok, kuchlanish, EYuK va quvvatning eng yuqori oniy qiymatlari ularning 
amplitudalari 
deb ataladi 
va ular quyidagi 
t
 indeksli harflar bilan belgilanadi: 
I
m
, U
m
. E
m
, P
m 
 
Ularning egri chiziqlari sinusoidadan farqli bo‘lgan hollardagi eng yuqori oniy qiymatlari quyidagi