Elektrotehnika va elektronika

U
max
  ko‘rsatiladi.  Bunda 
 bo‘lishi kerak. 

---

167 
 
 
12.9-rasm. Sinxron mashinalarni ishga tushirish sxemalari. 
Hozirgi paytda har qanday katta quvvatli sinxron motorlarni ham elektr tarmog‘iga bevosita ulab 
ishga  tushirish  bo‘yicha  ilmiy  tadqiqot  ishlari  olib  borilmoqda.  Ilgarilari  qo‘zg‘atuvchi  chulg‘amga 
beriluvchi  o‘zgarmas  tokni  sinxron  motorning  vali(o’qi)  bilan  aylantiriladigan  parallel  qo‘zg‘atishli 
o‘zgarmas tok generatoridan olinar edi. Hozirgi vaqtda esa rotor chulg‘amiga beriladigan o‘zgarmas tok 
ko‘pincha  alohida  o‘rnatilgan  statik  yarim  o‘tkazgichli  qo‘zg‘atgichlardan  olinmoqda.  Keyingi  paytlarda 
rotor chulg‘amiga o‘zgarmas tokni kontaktsiz, halqa va cho‘tkalarsiz berish imkoniga erishildi.  
Bunday kontaktsiz sinxron motorda rotor o‘zagi yaxlit po‘latdan quyilgan qutblarga ega bo‘lib, 
bu qutblar  rotorga o‘rnatiladigan  ishga  tushirish chulg‘ami  vazifasini  ham  o‘taydi.  Natijada sinxron 
motorning  konstruktsiyasi soddalashmoqda, uning  ishlashdagi  ishonchliligi  ancha  ko‘tarilmoqda.  Hozirgi 
paytda  kichik  qiymatli  qarshilik  momentlari