Elektroradio ashyolar va tibbiyot texnikasini



Download 4,26 Mb.
Pdf ko'rish
bet128/168
Sana31.12.2021
Hajmi4,26 Mb.
#254890
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   168
Bog'liq
elektroradio ashyolar va tibbiyot texnikasini tamirlash manbalari

t
D
D
2
0


  —  chulg‘amning  tashqi  diametri
(sm); D
0
 —  chulg‘amning karkas diametriga teng bo‘lgan ichki
diametri (sm).
Induktivlik  uchun  ruxsat  etilgan  chetlanishlar  g‘altak  qan-
day  ishga  mo‘ljallanganligiga  bog‘liq.  Masalan,  kontur  g‘al-
takning  induktivlik  uchun  ruxsat  etilgan  chetlanishlar  (0,20,5)%
ni, bog‘lanish g‘altagi va yuqori chastota drosseliniki (1015)%
ni  tashkil  etadi.  Kontur  g‘altaklarini  tayyorlashda  qo‘shimcha
choralar  ko‘rmasdan  turib,  bunday  aniqlikka  erishish  mumkin
emas. Aytaylik, yaxlit bir qatlamli g‘altak diametri 5 mm bo‘lsin.
Shuningdek, ma’lumki,  induktivlikdagi xatolik  g‘altakning geo-
8.2-rasm.  Ko‘p  qatlamli  g‘altaklar  uchun  L
0
  koeffitsiyentining
l/D va t/D larga bog‘liqligi.
L
0
t/D
0
0,1
0,2
0,5
0,6
0,9
15
10
5
0
0
1,2
2,1 2,3 2,8 1,  2 ... 
      9 L


169
metrik  o‘lchami  va  o‘ramlar  sonining  xatoliklari  bilan  quyida-
gicha bog‘langan:
l
N
N
D
D
L
L
/
/
2
/
2
/







.
Birinchi  yaqinlashishda 
D
D
L
L
/
2
/



  deb  hisoblab  va
induktivlik uchun ruxsat etilgan chetlanishlarni 0,5% deb olib,
25
/



D
D
% ekanini topamiz. Bizning misolimizda diametr-
ning  absolut  xatoligi 
5
,
12


D
  mkm  dan  ortmasligi  kerak.
Bunday  qo‘yimni  ta’minlash  plastmassa  karkas  tayyorlashda
ancha qiyin, keramik karkas tayyorlashda esa, umuman mumkin
emas. Demak, kontur g‘altaklar moslash elementiga ega bo‘lishi
zarur.  G‘altak  parametrlarini  15%  tartibidagi  chegarada  rost-
lashga  imkon  beruvchi,  g‘altak  ichiga  kiritiladigan  moslovchi
o‘zak shunday element hisoblanadi. O‘zaklar magnit va diamag-
nit materiallardan turli shaklda tayyorlanadi.
Magnit o‘zakli g‘altak induktivligi 
o‘
 marta kattalashadi:


o
o
L
L


,
bu  yerda,  L  o‘zaksiz  g‘altak  induktivligi,  Gn;

o‘
= (0,250,5); — o‘zakning amaldagi magnit singdiruv-
chanligi.  U  o‘zak  materialining  magnit  xossalari  va  shakliga
bog‘liq. 0,25 koeffitsiyent silindrik o‘zaklar uchun, 0,5 esa po‘lat
qoplamalilarga to‘g‘ri keladi.
Magnit  materiallar  (karbonil  temir,  alsifer,  ferritlar)  dan
ishlangan  o‘zaklarning  qo‘llanilishi  g‘altak  o‘ramlar  sonini  ka-
maytirishga imkon beradi.
Darhaqiqat,  agar  karbonil  temirdan  ishlangan  po‘lat  qopla-
mali  o‘zak  ( = 10) qo‘llansa, u  holda 
o‘
= 5 bo‘lganda, beril-
gan = 50 mk Gn induktivlikli g‘altak chulg‘amining induktivligi
5 marta kam (10 mk Gn) bo‘lishi mumkin. Natijada chulg‘amning
o‘ramlar soni ancha kamaytiriladi.


170
Magnit  o‘zaklar,  asosan,  uzun  va  o‘rtacha  to‘lqin  g‘altak-
larida  foydalaniladi.  Ular  moslagich  vazifasini  bajarish  bilan
birga zarur bo‘lgan o‘ramlar sonini ham, natijada o‘lchamlari va
massasini  ham  kamaytiradi.  QT  va  UQT  diapazonlar  g‘altak-
larida  magnit  o‘zaklarni  qo‘llash  unchalik  o‘rinli  emas,  chunki
ularning  induktivligi  va  o‘ramlar  soni  katta  emas,  undan  tash-
qari  chastota ortishi  bilan    kamayadi. Shuning  uchun  bunday
g‘altaklarni  yasashda  mis  yoki  aluminiy  qo‘llaniladi.  Shunda
ularning parametrlari 5% chegarada rostlanadi.
Va, nihoyat, g‘altak induktivligi geometriya va ekran mate-
rialiga  bog‘liq.  Kaskadlar  orasidagi  parazit  bog‘lanishlarni
bartaraf  qiluvchi  ekranlar  g‘altaklarga  kiydiriluvchi,  doira  yoki
to‘g‘ri burchak shaklidagi metall qalpoqchalar ko‘rinishida yasa-
ladi.  Ekranlashning  mohiyati  quyidagilardan  iborat:  g‘altakning
magnit  maydoni  ekranning  sirtqi  qatlamida  uyurma  toklar
paydo qiladi,  ular esa,  teskari yo‘nalishda  maydon hosil  qiladi.
Agar  ekran  qalinligi  uyurma  toklarning  sirtqi  kirish  qatlami
(kirish  chuqurligi)dan  katta  bo‘lsa,  g‘altak  maydonning  boshqa
manbalar va qabul qilgichlarning maydonlari bilan o‘zaro ta’siri
bo‘lmaydi.  Bo‘lishi  mumkin  bo‘lgan  sig‘im  bog‘lanishlarining
oldini  olish  uchun  ekran  yerga  ulanadi.  Ekran  materialining
o‘tkazuvchanligi  qanchalik  yuqori  bo‘lsa,  uyurma  toklar  shun-
chalik yuqori bo‘ladi va ekranning ekranlash xossalari shunchalik
yuqori bo‘ladi. Uzun va o‘rtacha to‘lqinlarda aluminiy ekranlar,
qisqa  to‘lqinlarda  esa  mis  ekranlar  qo‘llaniladi.  Odatda,  0,5—1
mm  bo‘lgan  ekran  va  qalinligi  texnologik  mulohazalarga  ko‘ra
(shtamplash  —  cho‘zishning  mumkinligi)  tanlanadi.
Ekranlashtirilgan  L

Download 4,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   168




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish