Электроника ва радиотехника кафедраси 9- ma’ruza: uzluksiz signallarni raqamli uzatish reja



Download 14,1 Kb.
bet3/4
Sana26.01.2023
Hajmi14,1 Kb.
#903014
1   2   3   4
Bog'liq
Электроника ва радиотехника кафедраси 9- ma’ruza uzluksiz signa-fayllar.org

Impuls-kodli modulyatsiya
Uzluksiz xabarlarni raqamli aloqa kanallari orqali uzatish mumkin. Uzluksiz xabarlar dastlab uzluksiz signallarga aylantiriladi. Ushbu uzluksiz signallar spektri kengligi va davomiyligi ga teng bo‘lsa, Kotelnikov teoremasiga asosan o‘zining oralig‘ida aniqlangan ta oniy qiymatlari yordamida uzatilishi va qayta tiklanishi mumkin. Agar qilib tanlansa, signalni yuqori aniqlikda uzatishni va qayta tiklashni ta’minlash mumkin.
Uzluksiz signalning oraliqda olingan qiymatlarini kodlab, kodlar ketma-ketligi raqamli aloqa kanallari orqali uzatilishi mumkin.
Impuls-kodli modulyatsiya (IKM) uzluksiz signallarni raqamli signallarga aylantirish uchun qo‘llaniladi. Uzluksiz signallarni raqamli signallarga aylantirish asosini uch bosqichda amalga oshiriluvchi jarayon tashkil qiladi, ya’ni bular: diskretlash, kvantlash va ikkilik kod bilan kodlashdir
Ushbu uch bosqichni alohida-alohida ko‘rib chiqamiz.

  • Diskretlash natijasida uzluksiz signal diskret signalga aylantiriladi, ya’ni uzluksiz signalning oniy qiymati har oraliqda yuqori aniqlikda o‘lchanadi.



  • Kvantlash natijasida diskretlangan signalning oniy qiymati ruxsat etilgan diskret sathlardan o‘ziga taxminan mos keluvchisi bilan almashadi. Sath bo‘yicha diskretlashni kvantlash deb ataladi. Odatda kvantlar soni aniq berilgan bo‘lib, kvantlash natijasida raqamli signal ushbu sathlardan biriga almashtiriladi. Ikki eng yaqin sath orasidagi farq – kvantlash qadami deb ataladi. Kvantlash qadamining kichiklashishi sathlar sonining oshishiga olib keladi.



  • Kodlash natijasida kvantlangan sathlar kodlar kombinisiyasi bilan almashinadi. Odatta ikkilik kodlardan, ya’ni asosi “1” va “0” kodlardan foydalaniladi, bunda mos kodlar kombinatsiyasi ikkilik hisob usulida hisoblanib, sathlarga biriktiriladi. Kodlar kombinatsiyasi to‘g‘ridan-to‘g‘ri ikkilik aloqa kanali orqali yuqori chastotali tashuvchini amplitudasi, chastotasi yoki fazasini manipulyatsiyalash natijasida olingan signal s(t) yordamida uzatiladi.

Umumiy holda uzluksiz signallarni raqamli uzatish tizimining strukturaviy sxemasi 5-rasmda keltirilgan.


Diskretizator
Uzluksiz signal
Kvantovatel
Koder
Uzatkich
Aloqa liniyasi
Qabul qilgish
Filtr
Dekoder
Uzluksiz signal
Analog-raqam o‘zgartirgich
Raqam-analog o‘zgartirgich
5 rasm. Uzluksiz signallarni raqamli uzatish tizimining strukturaviy sxemasi
Amalda diskretlash, kvantlash va kodlash amallari bir qurilmada – analog-raqam o‘zgartirgichida (ARO‘) amalga oshiriladi, va natijada IKM signal hosil bo‘ladi. IKM signalni shakllantirish jarayoni 6-rasmda keltirilgan.
6-rasm. IKM signalni shakllantirish jarayoni
Kvantlish shovqini. Kvantlangan signalning ikki eng yaqin sathi orasidagi farq , kvantlash qadamini ba’zan bilan ham belgilanadi. Bunda uzluksiz signalning vaqtdagi oniy qiymati kvantlash natijasida unga eng yaqin sath bilan almashadi.
Amalda notekis kvantlashdan keng foydalaniladi. Bunda kvantlash qadami uzatiladigan uzluksiz signal ning o‘zgarish tezligiga bog‘liq bo‘lib, u qancha tez o‘zgarsa kvantlash qadami ham shuncha katta bo‘ladi (9.3-rasm). Shunday qilib ning kichik stahlari ancha aniqroq kvantlanadi.
Notekis kvantlashdan foydalanishdan maqsad kvantlashdagi xatolikni deyarli o‘zgarmas saqlab turishdan iborat. Amalda notekis kvantlashni uzluksiz signal ni kvantlashdan oldin kompressiyalash (siqish) so‘ngra kvantlash; chiqishdagi signalni ekspanderdan o‘tkazish (cho‘zish) asosida bajariladi (7-rasm).
Shunday qilib notekis kvantlash amalida: kompressiyalash; bir xil (oddiy) kvantlash va ekspanderlashdan iborat. Kompressor va ekspander bir-biriga teskari amallarni bajaradi, natijada notekis kvantlangan raqamli signal hosil bo‘ladi (7-rasm).
Kompressiyalash
(siqish)
Bir tekis kvantlash
Eksponderlash
(yoyish)

Download 14,1 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish