Elektron tijorat: tartibga soluvchi, axloqiy va ijtimoiy muhitlar

Jadval 15.3 
Intellektual mulk qonunlari va intellectual mulkni himoya qilish 
Qonunlar 
Qonun bilan ta’minlangan himoya 
Intellektual mulk huquqi 
Odamlarning ijodiy mehnatini himoya qiladi 
Patent huquqi 
Ixtiro va kashfiyotlarni himoya qiladi 
Mualliflik huquqi 
Musiqa va adabiy asarlar, badiiy dizayn va computer kodlarini yozish 
kabi asl mualliflik asarlarini himoya qiladi 
Tovar belgisi qonuni 
Savdo belgilari, logotiplar va hokazolarni himoya qiladi 
Savdo siri qonuni
Mulkiy biznes ma’lumotlarini himoya qiladi 
Litsenziyalash qonuni
Intellektual mulk egalariga uni litsenziyalash orqali baham ko’rish imkonini beradi 
Soxta pul ishlab chiqarish va 
qaroqchilik bilan bog’liq adolatsiz 
raqobat qonuni. 
Noqonuniy yoki adolatsiz usullardan yoki boshqalar uchun mavjud 
bo’lmagan usullardan foydalanadiganlardan himoya qialdi. Sguningdek, 
intellectual mulkni qaroqchilarga qarshi 
120 yil yoki undan ham ko'proq. Asardan 
ruxsatnomasiz yoki royalti to'lash bo'yicha 
shartnoma tuzmasdan foydalanishning qonuniy 
muddati 
mualliflik 
huquqining 
buzilishi
hisoblanadi. 
Fayl almashish 
Mualliflik 
huquqlarini 
buzishning 
asosiy 
usullaridan biri bu fayl almashishdir. Fayl 
almashish 1990-yillarning oxirida Napster kabi 
kompaniyalarga yordam berish orqali mashhur 
bo'ldi. Ushbu sohadagi o'yinchilardan biri - The 
Pirate Bay (ushbu bobning yakuniy holatiga 
qarang). Mualliflik huquqi egalari uchun har yili 
bir necha milliard dollarga tushadi. Amerika 
ovoz yozish sanoati assotsiatsiyasi (RIAA) 
bunga qarshi kurashmoqda. 
Misollar 
Fayl almashish biznesi mashhur LimeWire LLC va 
Kazaa saytlarini yopgan RIAAning asosiy maqsadi 
hisoblanadi. Bundan tashqari, yana bir mashhur fayl 
almashish sayti Megaupload.com 2012 yil yanvar oyida 
yopildi (qarang: Barakat 
2012
). Biroq, sayt 2013-yil 
yanvar oyida