Elektron tijorat faniga kirish

Hasanov Elbek BET-50

1-mavzu:”Elektron tijorat faniga kirish”

1. Internetdagi eng mashhur tadbirlardan biri bu xarid qilishdir. Darhaqiqat, har kim o'z mahsulotlarini va xizmatlarini namoyish qilish uchun o'z sahifalarini qurishi mumkin.Elektron tijorat tarixi qadimgi "sotish va sotib olish" tushunchasi, elektr energiyasi, kabellar, kompyuterlar, modemlar va Internetning paydo bo'lishi bilan boshlanadi. Elektron tijorat 1991 yilda Internet tijorat maqsadlarida foydalanish uchun ochilganida mumkin bo'ldi. O'sha vaqtdan boshlab minglab korxonalar veb-saytlarda yashashni boshladilar.Avvaliga elektron tijorat atamasi elektron ma'lumot almashish (EDI) va elektron mablag'larni uzatish (EFT) kabi yetakchi texnologiyalar yordamida tijorat operatsiyalarini elektron shaklda amalga oshirish jarayonini anglatadi, bu foydalanuvchilarga tijorat ma'lumotlarini almashish va elektron ishlarni amalga oshirish imkoniyatini beradi. bitimlar. Ushbu texnologiyalardan foydalanish qobiliyati 70-yillarning oxirida paydo bo'ldi va tijorat kompaniyalari va tashkilotlariga tijorat hujjatlarini elektron shaklda yuborishga imkon berdi.

2. 1994 yilda Internet keng jamoatchilik orasida keng tarqala boshlagan bo'lsa-da, tezkor kirish va Internetga doimiy ulanishni ta'minlaydigan xavfsizlik protokollarini (masalan, HTTP) va DSLni ishlab chiqishga taxminan to'rt yil vaqt ketdi. 2000 yilda AQSh va G'arbiy Evropadagi ko'plab tijorat kompaniyalari o'z xizmatlarini Butunjahon Internetda taqdim etishdi. Bu vaqtda elektron tijorat so'zining ma'nosi o'zgartirildi. Odamlar elektron tijorat atamasini xavfsiz ulanishlar va elektron to'lov xizmatlaridan foydalangan holda Internet orqali mavjud tovarlar va xizmatlarni sotib olish jarayoni deb ta'riflay boshladilar. 2000 yilda dot-com ning qulashi baxtsiz natijalarga olib kelgan va ko'plab tijorat kompaniyalari g'oyib bo'lgan bo'lsa-da, "g'isht va ohak" chakana sotuvchilari elektron tijoratning afzalliklarini tan olishdi va o'zlarining veb-saytlariga bunday imkoniyatlarni qo'shishni boshladilar (masalan, onlayn-do'kondan keyin). Vebvan xarobaga aylandi, ikkita supermarketlar tarmog'i, Albertsons va Safeway, o'z mijozlariga oziq-ovqat mahsulotlarini onlayn sotib olishga imkon berish uchun elektron tijoratdan foydalanishni boshladilar). 2001 yil oxiriga kelib, tijoratning eng yirik shakli (Business-to-Business) (B2B) modeli 700 milliard dollarga yaqin tranzaktsiyalarni amalga oshirdi.

3. Ba’zilar raqamli iqtisodiyot nega kerak va nima beradi, deb o‘ylashi mumkin. Raqamli iqtisodiyot deganda, faqatgina Blokcheyn (Blockchain) texnologiyasini va ulardan xalqaro moliya bozorlarida foydalanish masalalarini yoki kriptovalyutalarni tushunish kerak emas. Albatta, Blokcheyn texnologiyasi, kriptovalyutalar ham raqamli iqtisodiyotning bir bo‘lagi. Lekin raqamli iqtisodiyot (Digital Economy) deganda, raqamli kommunikatsiyalar, IT yordamida olib boriladigan iqtisodiyot tushuniladi. Bunda, yashirin iqtisodiyotga barham berish vositasi sifatida ham qarash mumkin. Chunki birinchidan, barcha operatsiyalar elektron ro‘yxatdan o‘tilishiga, ikkinchidan shaffof bo‘lishiga erishiladi. Qolaversa, ishlab chiqarishda yangi IT texnologiyalar qo‘llanilishi tufayli mahsulot va xizmatlarning tannarxi pasayadi.

4. Mobil tijorat, shuningdek m-tijorat yoki mcommerce deb ataladi, mobil moslama yordamida amalga oshirilgan har qanday pul o'tkazmalarini o'z ichiga oladi. Bu odamlar uchun deyarli har qanday joydan, shunchaki uyali telefon yoki planshet qurilmasidan foydalangan holda tovarlar yoki xizmatlarni sotib olish va sotish imkoniyatini beradigan elektron tijoratning rivojlanishi.

5. Elektron tijoratning oltita asosiy turi mavjud - Biznesdan biznesga (B2B), biznesdan iste'molchiga (B2C), iste'molchidan iste'molchiga (C2C), iste'moldan biznesga (C2B), biznesdan to Ma'muriyat (B2A) va Consumer-to-Administration (C2A) - va ularning barchasi sotib olishning har xil dinamikasini anglatadi.

6. Elektron tijorat, shuningdek, elektron tijorat sifatida ham tanilgan, bu Internetda amalga oshiriladigan bitimlarni o'z ichiga oladigan biznes modelidir. Internetda o'z mahsulotlarini sotadigan do'konlar - bu elektron tijorat do'konlari yoki korxonalar. Masalan, Amazon.com - bu elektron tijorat sohasida eng mashhur onlayn-do'konlardan biri.

7. E-commercening afzalliklari

-Tezroq sotib olish / sotish tartibi, shuningdek mahsulotlarni topish oson.

-24/7 sotib olish / sotish.

-Xaridorlarga ko'proq erishish mumkin, nazariy geografik cheklovlar yo'q.

-Operatsion xarajatlarning pastligi va xizmatlarning sifati.

-Biznesni boshlash va boshqarish oson.

-Xaridor jismoniy harakat qilmasdan turli xil etkazib beruvchilarning mahsulotlarini osongina tanlashi mumkin.

E-commercening kamchiliklari

-Yaxshi yoki yomon bo'lgan har qanday kishi osongina biznes boshlashi mumkin. Xaridorlarning pullarini yeb qo'yadigan yomon saytlar ko'p.

-Mahsulot sifatining kafolati yo'q.

-Mexanik nosozliklar umumiy jarayonlarga oldindan aytib bo'lmaydigan ta'sir -ko'rsatishi mumkin.

-Mijozlarni kompaniyaning o'zaro aloqalariga to'g'ridan-to'g'ri jalb qilishning minimal imkoniyati mavjudligi sababli, mijozlarning sodiqligi doimo tekshiruvda.

-Imkoniyatlarni qidiradigan ko'plab xakerlar bor va shuning uchun elektron tijorat sayti, xizmat, to'lov shlyuzlari, barchasi doimo hujumga moyil.