Elektron asboblar va mikroelektronika

YAshash vaqti . Zaryad tashuvchining yashash vaqti deganda uning generatsiyasidan rekombinatsiyasigacha bo`lgan vaqt tushuniladi. YArim o`tkazgichning bu parametri yarim o`tkazgichli asboblarni (bipolyar tranzistorlardagi baza kengligi, maydoniy tranzistorlarda kanal uzunligi) konstruktsiyalashda katta ahamiyatga ega. YAshash vaqtida zaryad tashuvchining diffuziya harakati natijasida diffuziya uzunligi deb ataluvchi, o`rtacha masofasi ma`lum Lga teng bo`lgan masofani bosib o`tadi.
Nazorat savollari

1. 
   YArim o`tkazgichlarni o`ziga xos xususiyatlarini aytib bering.
   
2. 
   YArim o`tkazgich zona diagrammasini izohlab bering.
   
3. 
   Erkin zaryad tashuvchi (EZT) deganda nimani tushunasiz ?
   
4. 
   Valent zonadagi elektronlarning harakati qanday ifodalanadi ? elektron va kovak o`tkazuvchanlikka ta`rif bering.
   
5. 
   Xususiy elektr o`tkazuvchanlik nima ? Xususiy yarim o`tkazgichdagi eZT kontsentratsiyasi.
   
6. 
   YArim o`tkazgich xarakteristikasiga qanday kiritmalar ta`sir ko`rsatadi ?
   
7. 
   Donor va aktseptor kiritmalari nima ?
   
8. 
   Elektron va kovak yarim o`tkazgichlarga ta`rif bering.
   
9. 
   Qanday eZT – asosiy va qaysilari – asosiy bo`lmagan deb ataladi?
   
10. 
    Temperatura o`zgarganda yarim o`tkazgichdagi eZT kontsentratsiyasi nima sababli va qanday o`zgarishini tushuntirib bering.
    

1.2. MAVZU: YARIM O`TKAZGICHLI DIODLAR


Reja:
1) To`g’rilovchi diodlar
2) Stabilitronlar, Varikaplar
3) Tunnel’ diodlari, Generator diodlar

Tayanch so`z va iboralar: elektr o`tish, chastota diapazoni, nochiziqli elektr o`zgartirish, energetik zonalar, kovalent bog’lanish, solishtirma elektr o`tkazuvchanlik.


Diod deb odatda bir yoki bir necha elektr o`tishlar va tashqi zanjirga ulanish uchun ikkita chiqishga ega bo`lgan elektr o`zgartirgich asbobga aytiladi. YArim o`tkazgichli diodlar ma`lumotnomalarda radioelektron apparaturalarda qo`llanilish sohalari yoki vazifasiga ko`ra sinflanadilar.