Elektron asboblar va mikroelektronika

Nazorat savollari
1. Stabilitronlarda qanday elektr teshilish turlari qo`llaniladi ?
2. Siz diodning qanday turlarini bilasiz ? Ularning shartli belgilarini keltiring.
3. YArim o`tkazgichli diod va tranzistorlarni belgilanish printsipini tushuntiring.
4. To`g’rilovchi diodlarning ishlashini tushuntiring.
5. Varikap nima va u qaerlarda qo`llaniladi ?
1.3 MAVZU: YARIMO`TKAZGICHLI REZISTORLAR


Reja:
1) Rezistorlarning asosiy parametrlari
2) Umumiy maqsadlarda qo`llaniladigan rezistorlar
3) O`zgarmas va o`zgaruvchan rezistorlar
Tayanch so`z va iboralar: Rezistorlar, pretsizion, vibratsiya, radioelektron apparat, nominal qarshilik.

Rezistorlarning ishlashi materiallardan o`taѐtgan elektr tokiga qarshilik qilish hususiyatiga asoslangan.

Rezistorlar vazifasiga ko`ra umumiy, pretsizion, yuqori chastotali, yuqori megaomli, yuqori vol’tli va maxsus, ishlatilish xususiyatlariga ko`ra esa, temperatura va namlikka bardoshli, vibratsiyaga va zarbga chidamli, yuqori darajada ishonchli bo`lishi mumkin.
Rezistorlar qarshilikning o`zgarish xarakteriga ko`ra o`zgarmas ѐki o`zgaruvchan, shu jumladan, sozlanuvchi bo`ladi (1.1–rasm).



a) b) v) g) d)


1.1–rasm. Rezistorlarning elektr sxemalarda shartli belgilanishi: o`zgarmas (a), o`zgaruvchan (b), sozlanuvchi (v), temistor (g) va varistor (d).
O`zgarmas rezistorlar radioelektron apparat (REA)larni yig’ishda, sozlashda va ishlatishda o`z qarshiligini o`zgartirmaydi, o`zgaruvchi va sozlanuvchi qarshilikli rezistorlarda esa mos ravishda maxsus moslama (burama ѐki chervyakli o`qqa mahkamlangan kontakt surilgich)lari bo`ladi.
Integral mikrosxema (IMS)lar rezistorlarini yasashda uning geometrik o`lchamlarining kichikligi sababli mo`ljallangan qarshilikni olish imkoniyati bo`lmaydi. SHuning uchun mexanik usullar bilan ѐki lazer nuri ѐrdamida geometrik o`lchamlarini qisqartirib, rezistor qarshiligi talab etilgan nominalga keltiriladi.