Elektromagnit to’lqinlar energiyasi

Elektromagnit to’lqinlar energiyasi.
Elektromagnit to‘lqinlarning turli ta'sirlar ko‘rsatishini - dipolga ulangan lampaning tolasini cho‘g‘lantirishi, detektorga ulangan galvanometr strelkasini og‟dirishi mumkin ekanligini va shunga o‘xshash ta'sirlarini ko‘rdik. Bu elektromagnit to‘lqinlarning biror energiya olib o‘tishini bildiradi.

Elektromagnit to‘lqin maydonida ixtiyoriy S yuzacha olib, elektromagnitto‘lqinning shu yuz orqali kichik Δt vaqt ichida olib o‘tgan ΔW energiyasinihisoblaylik. Buning uchun S yuzacha asosida qirralari to‘lqinning υ tarqalishtezligiga parallel va υΔt uzunlikka ega bo‘lgan parallelepiped yasaymiz. Buparallelepipedning hajmi quyidagiga teng:

bu erda α – S yuzachaga o‘tkazilgan n normal bilan υ tezlik orasidagi burchak dt vaqt ichida to‘lqinυΔt masofani o‘tadi, shuning uchun biz ko‘rayotgan yuzacha orqali parallelepiped ichidan dW energiya o‘tadi. Shuning uchun agar иmaydonning hajm birligidagi energiyasi (energiyaning hajmiy zichligi) bo‘lsa, u holda

issiqligi miqdoriga teng ekanligini topamiz, energiyaning saqlanish qonuniga muvofiq ham shunday bo‘lishi kerak.

Keltirilgan misol shuni ko‘rsatadiki o‘tkazgichga kiradigan va uning hisobiga issiqlik ajraladigan elektromagnit energiya o‘tkazgichga, go‘yo birinchi qarashda tuyulganidek, uning o‘qi bo‘yicha emas, balki uning yon sirti orqali kirar ekan.
Elektromagnit to’lqinlarning energiyasi
Birlik hajmdagi elektromagnit maydon energiyasi elektr va magnit maydon energiyalari zichliklarining yig’indisiga teng:

E va H vektorlari tebranish fazalari bir xil bo’lgani uchun va (*) quyidagi ko’rinishga keladi:


Elektromagnit to’lqinlar tarqalishi.