Elektrokimyo va Oksidalanish qaytarilish reaksiyalari

Reaksiya sxemasini (koeffisentlarsiz) tuzamiz.

Al0 + Cu+2Cl2 = Al+3Cl3 + Cu0

Al 0 – 3e-= Al +3 (oksidlanish)

Cu+2 + 2e- = Cu 0 (qaytarilish)

Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari tenglamalarini tuzish

• Elektron ionli (yarim reaksiyalar) usuli

NaBr + KMnO4 + H2O =O2 + Br2 + KOH + NaOH

Bu reaksiyada brom va permanganat ionlari uzgarishga uchraydi:

Br - = Br2 ;

MnO - = MnO2

Brom ionining oksidlanishi yoziladi:

2Br- - 2e- = Br2

1 mol MnO4- ionning 1 mol MnO2 ga qaytarilishi

MnO - + 2H2O +3e- = MnO2 + 4OH-

Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari tenglamalarini tuzish

Metallarning standart elektrod potensiyallari qatori

• Agar metall o’zinig tuzi eritmasiga tushirilgan bo’lsa, qattiq modda bilan suyuqlik chegarasida uch xil holat kuzatiladi. Metall eritmaga ion holatida o’tib, plastinka manfiy zaryadlanishi, suyuqlik esa musbat zaryadlanishi amalga oshadi. Bunday holat faol metallar bilan kuzatiladi. Metall va suyuqlik chegarasida qo’sh elektr qavat hosil bo’lishi mumkin.Umuman bu jarayonlar muvozanatda sodir bo’ladi.

Metallarning standart elektrod potensiyallari qatori

• Aksincha agar metall passiv bo’lsa, metallning sirtiga kationlar cho’kadi va metalldan ekektronlar olishi hisobiga qattiq faza musbat zaryadlanadi. Anionlar hisobiga suyuqlik manfiy zaryadlanishi mumkin. Ba’zan metall inert bo’lib metall bilan suyuqlik chegarasida qo’sh elektr qavat yuzaga kelmasligi ehtimolligi ham bor. Agar shu tartibda o’zgarishga uchragan ikki metallni bir-biriga bog’lansa va ularni suyuqliklari ham maxsus kaliy xloridli naylar bilan tutashtirilsa elektronlarning tartibli harakati kuzatiladi va zanjirda elektr toki paydo bo’ladi. Kimyoviy reaksiya asosida zanjirda elektr toki hosil qiladigan tizimlar galvanik elementlar deyiladi.

+ _

Cu | CuSO4|KCl|ZnSO4|Zn E=jCu - jCu

jCu jCu